Sơ Ri Đặc Sản Đất Gò Công

Có lẽ nhiều bà con cứ nhầm lẫn giửa trái Cherry với trái Sơ-ri (còn gọi là Sê-ri). Nhưng theo Hai Lúa tui biết thì giửa trái Sơ-ri (gọi theo dân Gò Công :71:) và trái Cherry là 2 loại hoàn toàn khác nhau, không hề có bà con họ hàng gì với nhau cả. 

Gọi Sơ ri là nói theo cách phát âm theo tiếng Pháp của từ cerise. Còn cây Sơ-ri có tên khoa học là Malpighia glabra, là một loài cây bụi hay cây thân gỗ nhỏ có quả nằm trong họ Sơ ri (Malpighiaceae), có nguồn gốc ở Tây Ấn và miền bắc Nam Mỹ. Nó có thể cao tới 3 m, với tán lá dày, có gai. Lá thường xanh, dạng đơn hình trứng-hình mác, dài 5-10 cm, với mép lá nhẵn. Các hoa mọc thành tán với 2-5 hoa cùng nhau, mỗi hoa có đường kính 1-1,5 cm, với 5 cánh hoa màu hồng hay đỏ. Quả chín có màu đỏ tươi, đường kính 1 cm, chứa 2-3 hạt cứng. Nó là loại quả mọng và có vị ngọt, chứa nhiều vitamin C và các chất dinh dưỡng khác. Mặc dù nó tương tự như quả anh đào, nhưng loài cây này không có quan hệ họ hàng gì với anh đào thực thụ (chi Prunus). Quả tương tự như quả chùm ruột. (cái này "lụm mót" trên Vikipedia)

Cây Sơ-ri du nhập vào Việt Nam "theo chân" của người Pháp vào những năm đầy thế kỷ XX (tương tự như Cao su, Cà phê, Điều, Chuối,...điều có nguồn gốc từ Nam Mỹ). Gốc của cây Sơ-ri là loại cây dại (như dâu rừng của Đà Lạt), so với "dân" bản xứ Nam Mỹ thì trái Sơ-ri Việt Nam nhỏ hơn nhưng vị ngọt thanh hơn và...có giá hơn :71:. 

Ngoài việc dùng Sơ-ri như một loại trái cây bình thường thì người ta còn lên men để làm rượu trái cây (tựa như rượu nho). Phương pháp giản đơn nhất là cho Sơ-ri chính (càng chính càng tốt, hơi dập 1 tí cũng được) vào trong 1 cái lọ (hũ, khạp, mái, cán,..miễn sao đủ lượng Sơ-ri mà bà con chuẩn bị) theo công thức một lớp đường + một lớp trái sơ ri sau đó ủ trong vòng 2-3 ngày (tùy nhiệt độ môi trường) là có thể mang ra dủng đượng .Sơ ri lên men thành rượu, uống ngon ngọt không kém gì rượu nho, nhưng không thể bảo quản được lâu. 

Phương pháp làm rượu công nghiệp: trái tươi ép lấy nước cấy men vi sinh, đường và nước máy. Rượu bị chua là do ảnh hưởng thời tiết nóng. màu rượu đỏ như rượu vang của Pháp và chất lượng ngon ngọt với nồng độ 11,5. Hiện nay, rượu Sơ-ri đóng chai đang có mặt trên thị trường là Rượu vang sơ ri Bình Phú và được cấp giấy chứng nhận vào tháng 4-2003, gồm hai loại chai: loại 750ml giá 25.000đ/chai và loại 700ml giá 20.000đ/chai. Trước đây ở Gò Công cũng có hãng rượu Sơ-ri nhưng đã ngừng sản xuất để xây dựng và nâng cấp nhà máy.

Hiền Gò Công sưu tầm