Pages

Wednesday, June 30, 2021

Lật Lại Lời "Tiên Tri" Từ Năm 2002 Của Nhà Khoa Học Anh: Sự Trùng Hợp Đáng Sợ Với Đại Dịch COVID-19

Nhà khoa học nổi tiếng người Anh Martin Rees

Một thảm họa tương tự như đại dịch COVID-19 và thời điểm nó bùng phát đã được một nhà khoa học người Anh dự báo từ năm 2002?

Sau khi đại dịch COVID-19 bùng phát và lây lan trên khắp thế giới, truyền thông nước ngoài đã thường xuyên đưa tin, trích dẫn các phỏng đoán của chuyên gia về nguồn gốc của virus SARS-CoV-2. Trong khi phương Tây đặc biệt quan tâm đến giả thuyết cho rằng virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm, thì Trung Quốc một mực bác bỏ giả thuyết này.

Tuy nhiên, theo một bài viết gần đây được đăng tải trên báo RIA Novosti (Nga), một thảm họa tương tự như đại dịch COVID-19 và thời điểm nó bùng phát đã được một nhà khoa học người Anh dự báo từ năm 2002.

LỜI "TIÊN TRI" VỀ ĐẠI DỊCH

Theo bài viết của RIA Novosti, vào năm 2002, nhà khoa học nổi tiếng người Anh Martin Rees đã dự đoán rằng vào ngày 31/12/2020, thế giới sẽ hứng chịu một thảm họa lớn do sự cố rò rỉ từ một phòng thí nghiệm sinh học và ít nhất 1 triệu người sẽ bỏ mạng trong thảm họa này.

Ông Rees đã công bố dự đoán của mình trên trang web Long Bets, nơi mọi người có thể cá cược về bất cứ chủ đề gì. Năm 2017, nhà ngôn ngữ học người Mỹ Stephen Pinker đã chấp nhận tham gia vụ cá cược.

Ông Pinker cược 400 USD rằng sẽ không có thảm họa sinh học như dự đoán của ông Rees, nhưng thực tế đã chứng minh ông Pinker thua cược: đại dịch COVID-19 bùng phát vào năm 2020 và đã cướp đi hơn 3 triệu mạng người chỉ trong vòng 12 tháng.

Ông Pinker (phải) đã thua cược ông Rees (trái)

Người đã đưa ra lời tiên tri ứng nghiệm bất ngờ nói trên, ông Rees, là một nhà vật lý thiên văn có quan tâm đến virus và công nghệ sinh học. Ông là thành viên của nhiều viện khoa học, bao gồm cả Viện Hàn lâm Khoa học Nga, và sở hữu rất nhiều thành tích, giải thưởng. Ông cũng đã được trao tặng danh hiệu Nhà thiên văn học Hoàng gia Anh và tước hiệu nam tước, đồng thời hoạt động chính trị trên tư cách là thượng nghị sĩ.

Ông Rees đã tạo dựng tên tuổi với nghiên cứu về chuẩn tinh và hố đen, đồng thời ông cũng đã viết nhiều sách dự đoán về sự tồn vong của nhân loại trong nhiều thập kỷ qua, ví dụ như cuốn sách Một giờ Cuối cùng (2003) hay cuốn Về Tương lai (2018).

Năm 2012, ông Rees thành lập Trung tâm Nghiên cứu các Rủi ro Hiện sinh (CSER) tại Đại học Cambridge. Danh sách các mối đe dọa đối với nhân loại được ông biên soạn từ gần 10 năm trước, trông giống như lời tiên tri. Đứng đầu danh sách này là đại dịch do virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm, sau đó là cuộc chiến sai lầm của con người trước sự nóng lên toàn cầu, và cuối cùng là các cuộc tấn công mạng và lỗi quy mô lớn trong cơ sở hạ tầng mạng.

CSER không chỉ là cộng đồng các nhà khoa học xã hội, mà các công việc của trung tâm này quyết định phần lớn chương trình nghị sự thế giới. Ví dụ, hội thảo năm 2015 về sự nóng lên toàn cầu đã ảnh hưởng đến thông điệp của Giáo hoàng Francis về biến đổi khí hậu. Sau đó, thuật ngữ do CSER phát triển đã được đưa vào văn bản của phiên bản mới của Thỏa thuận Khí hậu Paris.

Ông Rees cũng đã tạo ra một nhóm liên nghị viện đặc biệt "Vì các Thế hệ Tương lai", tích cực hợp tác với Bộ Quốc phòng Anh và Đức. Vì những lý do này, ông Rees được đánh giá cao và được báo giới gọi tên là "tiếng nói của khoa học Anh".

NHỮNG DỰ ĐOÁN KHÁC CỦA "TIẾNG NÓI CỦA KHOA HỌC ANH"

Trở lại năm 2014, nhà khoa học được mệnh danh là "tiếng nói của khoa học Anh" đã vẽ ra viễn cảnh về một đại dịch trong tương lai.

Theo đó, ông Rees đề cập đến kinh nghiệm của các nhà khoa học từng làm việc trong phòng thí nghiệm Hà Lan và phòng thí nghiệm Wisconsin. Vào năm 2011, họ đã biến đổi virus cúm gia cầm H5N1 nhằm tăng khả năng lây nhiễm và độc lực của nó, để tạo ra phiên bản giống virus cúm Tây Ban Nha từng cướp đi hàng chục triệu sinh mạng.

Nhà khoa học Rees lập luận rằng có thể có một nhà sinh vật học "thất thường" nào đó đã cho rằng "trên Trái đất có quá nhiều người", và đã mang mẫu virus theo bên mình để phát tán tại những sân bay quan trọng nhất trên thế giới. Ông Rees đã đề cập tới điều này không chỉ một lần trong các cuộc phỏng vấn.

Những dự đoán của ông Rees và CSER ứng nghiệm một cách kỳ lạ. Ngoài dự đoán về đại dịch COVID-19, trung tâm này cũng từng tổ chức hội nghị Black Sky để xem xét khả năng thất bại của cơ sở hạ tầng quan trọng trong trường hợp bị tấn công mạng. 3 năm sau, Mỹ đã công bố các cuộc tấn công mạng nhằm vào các tổ chức quan trọng của mình và đường ống dẫn dầu trọng yếu.

Ông Rees từng dự đoán rằng trong tương lai, nhân loại sẽ bắt đầu chống lại sự nóng lên toàn cầu bằng cách phun một chất đặc biệt từ máy bay để cản tia nắng mặt trời. Đây là công nghệ đang được các nhà khoa học Havard nghiên cứu và nhận được tài trợ của tỷ phú Bill Gates.

Tuy nhiên, mặc dù tin rằng công nghệ này sẽ thành công, nhưng ông Rees lại dự đoán rằng nó sẽ dẫn đến một cuộc chiến tranh thế giới khiến tình hình trở nên tồi tệ, sự nóng lên toàn cầu sẽ gia tăng và một nửa nhân loại sẽ diệt vong./.

(Theo RIA Novosti)

Dẫn Đường Cho Kiến

Một vị tỷ phú quanh năm bận rộn đã quyết tâm dành ra một ngày rảnh rỗi để về quê hương thăm người thân. Trên con đường làng, ông tình cờ bắt gặp một cậu bé đang ngồi bệt giữa đường, tay cầm một cọng cỏ miệt mài vẽ gì đó dưới đất.

Thấy hết sức tò mò, vị tỷ phú lại gần cậu bé và hỏi chuyện: 

- "Cậu bé, cháu đang làm gì vậy?".

Nghe tiếng ông ta, cậu bé trả lời mà không buồn ngẩng đầu lên: 

- "Cháu đang dẫn đường cho đàn kiến".

Vị tỷ phú bật cười và tự nhủ: 

- "Có con kiến nào phải cần cháu dẫn đường để đi cơ chứ?".

Tuy nhiên, cậu bé vẫn hết sức nghiêm túc kể rằng: 

- "Ông thấy không, chú kiến này đang bị lạc đàn, hoảng hốt đi tìm bạn đồng hành của mình mãi mà không thấy. Cháu phải giúp nó tìm đường về tổ của mình cho đỡ cô đơn một mình, rồi nhỡ người ta giẫm chết thì sao".

Nói rồi, cậu bé tiếp tục dùng nhánh cỏ trong tay để đẩy con kiến đi về phía trước. Dưới sự thúc đẩy từng chút một, cuối cùng, chú kiến đã tìm được phương hướng chính xác của cả đàn. Ngay khi gặp lại các bạn đồng hành, con kiến lập tức vui mừng tới chạm râu với những chú kiến còn lại rồi đi theo đoàn về tổ một cách an toàn.

Chứng kiến hành động của cậu bé, vị tỷ phú hết sức cảm động và nhận ra người tốt việc tốt có thể bắt đầu từ những việc nhỏ nhất như cứu giúp một chú kiến bị hoảng loạn vì lạc đàn. Điều ý nghĩa hơn cả đó chính là sự kiên trì dẫn dắt từng chút một của cậu bé thay vì đẩy thẳng chú kiến về tổ.

Từ đó, với cương vị là ông chủ lớn của một chuỗi siêu thị khổng lồ tại thành phố, vị tỷ phú thể hiện lòng tốt của mình bằng cách hào phóng giúp đỡ người nghèo và thường xuyên tạo điều kiện để những người khác có cơ hội phát triển hơn.

Một ngày nọ, khi vị tỷ phú vừa đến trước cửa công ty thì ông bất ngờ bị một người phụ nữ ngăn lại. Cô dắt theo một đứa trẻ khoảng 7-8 tuổi, cả hai vừa khóc lóc vừa kể rằng: 

- "Chồng tôi đang ốm nặng, tôi lại thất nghiệp ở nhà, cuộc sống của hai mẹ con vô cùng khó khăn gian khổ, cầu mong ông hãy rủ lòng từ bi thương xót mà giúp đỡ chúng tôi một chút."

Vị tỷ phú chân thành lắng nghe và tràn đầy cảm thông đối với hoàn cảnh khó khăn của hai mẹ con họ.  Nếu điều đó xảy ra trong quá khứ, ông có thể lập tức rút ra một số tiền mặt rất lớn để hỗ trợ họ vượt qua những ngày khó khăn trước mắt. Nhưng hôm nay, thay vì làm như vậy, ông lại ân cần hỏi người phụ nữ rằng:

- "Trước đây cô đã làm công việc gì?".

Người phụ nữ trả lời trong nước mắt: 

- "Tôi từng làm nghề tài chính".

Vị tỷ phú nghe vậy, mắt sáng lên và nói: 

- "Tôi có thể lập tức sắp xếp nhân sự tới kiểm tra năng lực của cô, nếu không có vấn đề gì, cô sẽ được làm việc trong bộ phận tài chính của siêu thị này, và cô có thể được ứng trước ba tháng tiền lương".

Không ai ngờ được, lòng tốt ấy của vị tỷ phú đã giúp ông có được một chuyên gia tài chính với khả năng kinh doanh cực kỳ khôn khéo, luôn có tư tưởng phải đổi mới và sáng tạo không ngừng, nâng cao doanh thu của hệ thống siêu thị lên đáng kể.

Trong buổi tiệc Giáng sinh, người phụ nữ ngày nào tới trước mặt vị tỷ phú, vừa khóc vừa cười cảm ơn ông đã cho mình một con hướng đi trong cảnh đường cùng ấy.

Vị tỷ phú mỉm cười và nói: 

- "Người cô cần cảm ơn là chính mình thì có. Hãy biết ơn tài năng và sự chăm chỉ của cô".

Có thể thấy rằng, nếu lúc đó ông cho người phụ nữ một số tiền mặt thì sẽ giúp họ giải quyết được những vấn đề cấp bách trong thời điểm đó, nhưng sau đó, họ có thể sinh ra tư tưởng lười biếng, muốn phụ thuộc vào người khác. 

Sự thay đổi trong cách giúp đỡ của ông đã gián tiếp thay đổi cả cuộc đời của gia đình nghèo khổ năm xưa. 

Đó không chỉ thể hiện sức mạnh nhân cách, phẩm giá của một người đàn ông mà còn là minh chứng của một trí tuệ và tầm nhìn rộng lớn. 

Phải chăng, dẫn đường cho một chú kiến là chuyện nhỏ, nhưng dẫn đường cho niềm tin và lý tưởng của một con người lại là việc lớn.

Chỉ có tự lực cánh sinh, dựa vào chính mình, chúng ta mới có thể đạt được cơ hội đánh thức trí tuệ và tiềm năng, tự tạo ra sức mạnh để đứng lên và thay đổi hiện trạng của bản thân.

 

Sưu tầm 

Tuesday, June 29, 2021

Vợ Chồng Già - Thái Quốc Mưu

 

Hình minh họa 

Tôi chng hiu, chng biết t khi nào, trong tình cm nam, n và trong tình yêu v chng, người ta thường có “mc cm” vi tui già. Già mà “ham vui” thì b cho là “già dch”. V chng già mà âu yếm, ngt ngào vi nhau thì b cho rng thì là… “Già ri mà còn bày đặt mùi mn.”

Thôi thì, “k!” Hơi đâu mà để tâm đến ba cái chuyn th phi l t y. Mình c sng theo ý mình, min s sng y vn gi sao cho đời sng CNG ĐỒNG NGƯỜI yên vui, không làm cho XÃ HI NGƯỜI xáo trn, nhp nhơ thêm là tt ri!

Cuc tình duyên ca v chng tôi kéo dài sut trên năm mươi năm, vy mà, khi nhìn cách ăn , cư x gia chúng tôi, nhiu người, lm ming c nghĩ méo mó ri cho rng, “ng b va chp vá, hoc mi tái hôn, nên nghĩa còn mn, tình còn nng”. H làm như trên đời ny “Già” không được quyn có hnh phúc!

Nhìn cách ng x ca v chng tôi, không ai ng, chúng tôi đã có đàn con mười hai đứa và đàn cháu ni, cháu ngoi gn năm mươi thng cu, cái đĩ.

Mi khi ra đường, sau khi cho xe vào parking (bãi đậu) xong, là tôi vi vàng xung xe trước, ri vòng qua bên kia m ca cho v tôi, dìu nàng xung ri quàng vai, hoc đặt tay lên eo lưng, hoc lên vai nàng dìu đi như đôi tình nhân tr.

Tôi nh mt ln, t parking vào nhà hàng, mt anh chàng M chng bn mươi tui – có l đã gp chúng tôi nhiu ln đâu đó. Hn nhìn tôi hi bng tiếng Anh ngng nghu, ct ngn:

– Your girlfriend? (“Is she your girlfriend?” = Bn gái (hay người tình) ca anh?)

Tôi lc đầu, đáp:

– No! She is my wife. (Không! Cô ny là v ca tôi)

Vy mà nó còn ct gân c cãi:

– No! I think your girlfriend! (“No! I think she is your girlfriend!” – Không! Tôi nghĩ bà ta là bn gái (hay người tình) ca anh)

Đúng là tên mc dch, láu cá. Tôi mun tng cho đó mt đạp, nhưng nhìn li tướng tá nó, tôi li ngán, s nó chng tr… mình “chơi” không li, nên đành áp dng chiến thut “Dĩ hòa vi quý”.

Thu xuân thì, v tôi là mt thiếu n rt đẹp, đẹp tuyt vi là khác. Nếu đem nhng nàng hoa hu bây gi ra so vi v tôi, thì các nàng đội vương min ngày nay dù có chy marathon cũng không sao sánh bng sc đẹp ca v tôi thi đó. Còn đối vi tôi, thì, v tôi va đẹp va tuyt vi nên chng cô hay bà nào có kh năng đẩy hình bóng nàng ra khi trái tim tôi.

Mc du v tôi, hơn tôi ti 365 ngày, nhưng tôi bt chp. Tình yêu mà! Cho nên, ban đầu Cha, M tôi không đồng ý cưới nàng cho tôi. Vì vy, tôi phi “tranh đấu sng còn” vi Cha M tôi để được cưới nàng. Tính cương quyết ca Cha M tôi “b tôi h gc” là nh vào lòng yêu thương con cái vô b bến ca hai đấng sanh thành.

Bây gi, v tôi đang tui by mươi lăm. Sau trên năm mươi năm chung sng… tôi vn… thua nàng mt tui.

Thi gian qu quái vô cùng, c song song đi gia hai đứa. Phi chi “nó” – thi gian, biết ăn hi l như bn tham quan, tôi s “nhét” vào mm nó mt mt chiếc Mercedes đời mi, để tôi được tăng hơn, hoc, ít ra cũng bng tui v tôi, cho nó “oai vi đời”. Không thì, đôi khi “tranh lun” điu gì, nàng c đem cái chuyn tui tác ra làm vũ khí áp đảo, ri lên ging “ch C dy d”. Chng hn:

– Em nói anh nghe, vì mình là v chng, nên em phi xưng hô vi anh bng anh anh, em em cho phi đạo, ch anh dư biết mà, dân mình có câu, “hơn nhau mt ni xông thì là hơn nhau c cuc đời”. Em là v anh, em chng mun làm ln làm liếc hay so đo điu gì vi anh. Nhưng thc tế, em hơn anh my trăm ni xông có nghĩa là em hiu biết trước anh 365 ngày; có “kinh nghim sng” nhiu hơn anh 365 ngày; biết suy nghĩ chính chn hơn anh 365 ngày; biết… V li, em mang gii tính n, anh biết mà, con gái cho dù bng tui vi con trai thì cũng hiu biết hơn con trai ri. Hung chi…

Không để nàng nói hết, tôi ngt li:

– Hung chi em hơn anh ti ba, bn trăm ni xông, có nghĩa là em hơn anh c cuc đời. Thôi biết ri, anh đã quen nghe cái “bn cũ son li” ca Nhà xut bn Phm Văn Thìn* trên năm chc năm nay ri… Gi em stop cái ming li cho anh nh!

Thy tôi xng li, v tôi cười gi l:

Ơ kìa! Sao anh gin em? Mình ch lý lun chơi cho vui thôi mà…

Trước li du ngt ca nàng, tôi đành… cười tr. Ri hi vn li:

– Em nói anh nh hơn em mt tui thì phi kém hơn em c đời. Đúng không?

V tôi cười, nói:

– Thì em ch nói chơi vy mà… anh!

Tôi gi b làm găng:

– Nhưng mà phi đúng như vy không?

V tôi cười, ri gt gt mái đầu trng toát.

Tôi tiếp:

– Vy anh hi em, em khôn hơn anh 365 ngày, mà sao hi hai đứa tui hăm, em để cho anh d d?

V tôi cười ngt:

– Tri đất! Anh đem chuyn tình yêu ra bt nt! Làm sao em tr li được? “Ông K!”

Tôi không dng:

– À! Thì ra… không phi em b anh, mà chính anh mi là “nn nhân” b em d d! Đúng hôn nè?

V tôi vn cười. Nàng hóm hnh:

– Cũng có sao!

Tôi chng cha, “tha thng xông lên”:

– Bây gi mi chu thú tht. Vy mà hi đó, có chuyn gin hn nhau, em thường thút thít, ri nói, “Ti em nh d… Xí!”

V tôi va dt tiếng cười, lin xut chiêu:

– Em nói, “cũng có sao!” Có nghĩa là… gi d, em có ng li thương anh trước thì, điu đó cũng chng sao hết. Tình yêu mà anh! Ch em có thú nhn gì đâu! Chng em hay “bóp méo” s vic quá chng…”

Ri nàng vênh cái càm xinh xinh “đáng ghét” ht v tôi, tr môi “tr đũa”:

– Xi!

Tôi ngang bướng, trây trúa:

– Vy mà vn có người “d” tôi mi l ch!

– Chuyn đó cn hi li nha “ông bn!”

Xong, nàng dung hòa:

– Ai d ai cũng được, min có người trao cho “tui” ngun vui và hnh phúc là tt dzi! Ch v chng hơn thua nhau được cái gì? Cc cưng ca “ông K” nói vy anh nghe phi hôn?

Tôi nheo mt mt nhìn nàng, cười vui:

– Nãy gi anh mi nghe em nói câu ny nghe được!

Cuc sng v chng tôi c êm trôi như vy, trong chui dài hết năm ny sang năm khác… Thot cái, bây gi trên mái đầu hai đứa ch toàn là mui, còn tiêu trn mt lâu ri!

Khi ra đường, đi bên nhau, mi người đều khen, “Thy ch còn tr đẹp quá! Được sáu my ri?”

Hi vy mà cũng hi. Hi như thế chng khác nào so v tui tác, chê tôi quá già! Mà nghĩ cho cùng, h nói cũng phi, dù đã by lăm (75) ri, nhưng trên mt v tôi chưa h có “du vết thi gian”. Còn tôi h? Tôi thì “lung cày ba lún sâu” làm chng nhân năm tháng!

Thnh thong chúng tôi gp li vài người bn cũ, h thường giáng (đánh mnh xung, xin hiu theo nghĩa bóng là nói mt câu như tri đánh) câu nói đầu tiên:

– “Tri, mình lâu gp nhau quá, anh có bnh tt gì không mà coi già dz vy!”

Đúng là dân qu quái. Mi gp nhau hi, nói gì khác chng chu, li nhè bng hng người ta mà kê tng đá! Tht hết nói ni! Tuy nhiên, được cái an i, vì, lin sau đó “hn” tiếp:

– “Lâu gp li ch, thy ch vn tr đẹp như trước. Ch đúng là người ph n có nhan sc vượt thi gian”.

Khen như vy có khác nào chê tôi “già khú cú đế!” Nhưng, chng l tôi đi ganh t khi nghe người ta khen v mình đẹp? Tôi ngm ngùi chp nhn…

Mi khi chúng tôi ra đường, tôi phi ly gân, xung tn, gng mình để chu trn khi nghe nhng câu nói như thế, hay na ná như thế! Lâu dn cũng quen!

Có ln đi ăn đám thôi nôi gia đình mt cháu gái. Đứa bé là cháu ngoi ca bà bn v tôi. Khách kha đa phn là gii tr. H thy v chng tôi, mi ln nói chuyn vi nhau đều xưng, hô anh em ngt xt, thơm như mía lùi. Mt cô khách tui hăm (khong t hai mươi đến hăm chín), nói vi chng cô ta:ong_ba10

– “Ông coi kìa! Hai ông bà đó, “già cúp bình thiếc” ri mà ăn nói vi nhau mùi hết c!”

Nghe xong, tôi ngc nhiên, “L tht! v chng xưng, hô anh anh, em em vi nhau có gì đâu là khác l! Có l chăng là nhng cp v chng tr bây gi hay dùng “Ông” vi “Tui” để xưng hô mí nhau kìa! Bi nghe, chng nhng nó nghch ngm, trái cái l nh mà còn nghch lý cuc đời vô cùng. Nó ging như, đa s, bn già chúng tôi lúc nào, ai ny cũng mày râu nhn nhi. Trong khi gii tr li đầy đủ râu ria trên dưới xm xoàm…

Ngoài đường thì như vy đó! Còn trong nhà, mi khi v tôi nu nướng, tôi thường hay “ra tay” lt rau, ra ci,… Đôi khi bàn tay… vô tình chm vào… hai trái mướp mát rượi nhưng… mm xèo. Tôi cm thy lòng chua xót và thương v vô cùng. Thi gian không kh năng làm phai m nhan sc ca v tôi. Nhưng tôi “hp đồng” cùng mười hai đứa con ca chúng tôi thi nhau ra sc bú mm, nn nót,… khiến hai trái bưởi Thanh Trà ngày nào gi ny tr thành hai trái mướp khô.

Tôi nh li…

Có ln tôi nghe song thân tôi k, “hi nh nó có thói quen là, khi ng phi ôm gi ôm và mân mê vú gi mi chu ng”. Nhưng hai đấng sinh thành tôi vô tình không biết thói quen đó ch chm dt sau đêm tân hôn ca tôi.

Trước đêm động phòng hai ngày, các anh ch tôi dn dp và lo trang trí phòng cho “cuc chiến” trong đêm tân hôn, xong kêu tôi vào hi, “Em thy đẹp không?” Nhìn quanh thy cái gi ôm biến mt. Tôi hi, “a, còn cái gi ôm ca em anh ch để đầu ri?”. Anh ch tôi đáp, “T nay em không cn gi ôm na.” Tôi nói, “Không có gi ôm thì không tài nào em ng được!” Anh Ba tôi cười nói, “Không ng được thì thc, biết đâu có khi em mun thc mà không thc được!”. Ch Hai tôi chêm. thêm: “Không có gi ôm, thì có th khác để em ôm, lo gì!” Nói xong, tt c cười to, mt mày ai ny đều hn h đi ra ngoài.

Vy mà, ba ăn trưa hôm y, anh ch tôi còn đồng thanh k vi Cha, Má tôi: “Cha, Má coi có tc cười hông, nhà mình có đứa sp đem v v mà còn đòi gi ôm na đó Cha, Má!” Cha tôi cười ngt, còn Má tôi ch mm mm cười.

Trong đêm tân hôn, v chng tôi, dù đã thương nhau trước, nhưng chuyn “đưa quân tiến vào lòng địch” thì chưa bao gi, nên chng đứa nào dám m ming trước, vì cm thy ngượng ngùng trong khung cnh mi l.

Lâu sau, tôi gi b giơ tay lên ngáp và vô tình b tay xung nhm hai trái bưởi Thanh Trà rn chc ca nàng. Tôi gi yên nơi đó, trong khi bàn tay tôi “nghe được” nhng tiếng trng báo động liên hi trong lng ngc v tôi, phn tôi có cm tưởng như mình b đin git!… T cm giác l lm y, tôi đon tuyt vi gi ôm…

Vy mà, gi đây…!

Ôi! Vì sao ông Tri cc c hy hoi hình th người ph n mt cách “dã man” như thế. S biến đổi đó phi chăng do sinh n, do cho con cái mân mê, bú mm mà ra nông ni? Không! Mt ln không! Trăm, ngàn ln không!… Mi đứa con được nuôi t bu sa M không quá mt năm. Chúng tôi có mười hai đứa con, v chi v tôi ch mt mười hai năm cho con cái. Thế thì, my chc năm còn li thì sao? Ai là th phm nghin nát cp bưởi Thanh Trà, để gi ny nó tr thành hai trái mướp (thm chí có khi còn là hai trái kh qua!) Th phm là ai? Xin thành khn khai báo, “th phm chính là tôi.”

Còn các đấng tu mi nam t khác thì sao? Quý v có dám v ngc t nhn mình là th phm như tôi không? Hay, mi ln nói đến vú mm các bà, quý v s chi leo lo rng thì là “Nó ch để cho con bú.” Quái!

Do suy nghĩ tn tường mi xác định “Mình chính là th phm”, bi thế dù vô tình hay c ý, mi khi chm vào cp mướp lòng thòng đang treo trên ngc v nhà, tôi đều thy êm đềm, mát rượi… vi cm giác như tr v thi tui hăm… Hnh phúc ngp tri mây!

***

Mi khi cơm nước xong, tôi giành phn làm v sinh chén dĩa, đôi khi v tôi ngăn li, nàng bo:

– Anh để đó cho em!

Tôi nht định không cho, nói:

– Không được! Em nu nướng vt v ri. Phn ny anh phi làm!

V tôi nhìn tôi mm cười âu yếm. Nàng li bàn nghiêng bình trà vào tách, đem li đưa tn ming tôi, ri nói:

– Em hp th, va ung ri, anh ung đi!

Tôi va ung, va cm thy tâm hn mình vút lên chín tng mây.

Có ln, tôi đang thu dn làm sch ni niêu, chén bát, soong, chão,… Bt ng, mt bà bn ca v tôi đến “bt gp qu tang”.

Sáu đó, t ming bà y vng đến tai v tôi, “cái ông S Hùng coi vy mà s v hết c th mc. Tôi đến nhà thy ng ra chén, còn b thì ngi ung nước!” Nghe vy, v tôi nói vi tôi:

– T nay anh đừng ph em làm vic bếp núc na, c để em lo!

Tôi cười bo nàng:

– Mình sng cho mình ch đâu phi sng vì dư lun em! V li, khi em vt v trong vic cơm nước có ai thy đâu! Còn vic nhà đâu có vic nào ca chng, vic nào là ca v. Tt c đều là ca chúng ta mà!

Ngng mt chút, tôi tiếp, ging vui đùa:

– Gi như anh có s em thì anh cũng ch s v ca mình thôi. V anh, anh s ch anh có s v ai đâu mà em lo h cười!

V tôi chép ming, nói:

– Em chng hiu, có nhiu cp v chng, sao mà h s nhau d quá h anh? Ri nhìn tôi, nàng cười, tiếp:

– Em hi tht, anh có “s” em hôn?

Tôi cười, đùa:

– Tt nhiên! Ông Tri còn s Bà Tri na là anh!

V tôi tr môi xì mt cái dài… chng cây s, nói:

– Hi chơi vy, ch em không mun anh xem em như là “con qu cái” đâu!

Tôi hi đùa:

– Vy là em s anh. Đúng không?

Bà c nhìn tôi không đáp, nhưng hi li:

– Anh mun em xem anh là người chng mà em hết lòng yêu thương quý trng nht đời em? Hay là anh mun em nhìn anh như là “ác qu hung thn?”

Tri đất! Đúng là li nói như mt bc tường kiêng c chn đứng hết “khí phách” ca ông chng mun “làm oai hiếp v”. Khôn nào hơn?

Mt hôm, đang ngi viết trên tng trên, bng nghe tiếng v tôi, phòng ng gn bên gi sang:

– Anh ơi! Vô đây em ch cái ny coi!

Tôi hong hn, vì b ám nh bi nhng li nói y chang như vy hi my mươi năm trước. Hi đó, mi ln v tôi “khích tướng” như vy là tôi vi vàng “tuân lnh” thì, bên ngoài dù tri không giông bão mà cây ci cũng ng nghiêng.

Có câu chuyn tôi nh như in. Đại gia đình tôi chúng tôi có tim tp hóa ln, bn hàng mua s và khách hàng mua l lúc nào cũng đông nght. Hi đó, v chng tôi mi cưới nhau chng hơn tháng, la tình còn nóng bng, đang sôi sùng st… Ba n, chúng tôi đang ph bán hàng, bng nhiên v tôi nhìn tôi nheo, nháy mt ri ht nh cm v hướng chân cu thang dn lên lu, nơi có phòng ng ca v chng tôi. Hiu ý, tôi h h mt hi, ri bt ng vt “thăng” lên phòng nm ch

Tôi ch chng năm phút, mười phút ri… mười lăm phút mà chng thy bóng dáng v tôi lên. Bc quá, tôi bn ln tr xung. Va bước xung my bc thang lu, tôi nghe tiếng Má tôi hi:

a, thng Hùng đâu ri? Đang bán buôn tp np như vy, t nhiên b đi đâu chng nói chng rng gì hết! Hai, (v tôi là con trưởng, nên Má tôi thường âu yếm gi v tôi như vy) chng con có nói vi con nó đi đâu hông?

Tiếp theo là tiếng ca v tôi bào cha:

– Thưa Má, nh có nói vi con là đau bng, lên phòng nm mt chút. Má cho con lên coi nh thế nào nha Má!

a! con lên coi nó làm sao! Nếu còn đau, con xung ly ng Bc Hà Thy* ln đem lên cho nó ung nha con!

V tôi kh d ri tt t quày lưng, nàng va bước lên thang lu, thy tôi đang đứng trên. Tôi ra du bo nàng lên. Hai đứa vào phòng, nàng hi:

– Sao như không anh lên phòng làm chi vy?

L b quê, tôi sng s:

– Còn hi? Hi nãy em nheo mt ht cm ra du bo anh lên mà!

V tôi cười ngt ngho:

– Trèn ơi! Hiu lm ri anh yêu ơi! Như vy nè, lúc nãy em thy bà kia, đứng x r ch k mình cht thuc hút dưới cu thang. Bà ta c cm cây Cotab (mt loi thuc hút đắc tin thi thuc Pháp) mà hai mt c dáo dác hoài, em ra du để anh cùng em chú ý coi chng…

– Tri đất! Em làm anh c tưởng…

– Tưởng gì mà tưởng! Anh tht k cc, đang buôn bán rm rm dưới mà t dưng…

Nàng b lng ri nhéo tôi mt cái.

Bi nh hưởng câu chuyn xưa, ln ny nghe v gi tôi qua “ch ny coi” khiến tôi… rng ri. May, lin sau đó, nàng tiếp:

– Anh vào mc th cái áo em mi mua coi va hôn!

Tht hú hn. Vy mà tôi c s “bà già sanh tt, gi chng cui đời”. Ý nghĩ tôi tht lch lc.

Tôi vào th áo, v tôi vut ve khen tm tc:

– Anh mc cái áo ny coi tht tr trung. Anh thy em hay hôn? La là ngay chóc mà!

Tôi đùa:

– Hng va cũng phi va! Hng đẹp cũng phi đẹp! Bà Tri mua, ông Tri còn hng dám chê, hung h chi anh!

V tôi cười híp mt. Ging đả đớt:

– Biết dzy là tt dzi! Nói tht, mc cái áo ny, em thy anh tr lm đó!

Tôi cười nhi li:

– Phi dzi! Tr “nm nm”! Có điu mt mày nhăn nhúm, tướng tá lm cm thôi…

V tôi va cười va đấm nh vào ngc tôi, nói:

– Em dn dp tí, lát na mình đi ch nha anh!

Tôi gt đầu. Trước khi tr li phòng làm vic, thun tay, tôi nng… dưới rn nàng mt phát. V tôi giy ny, nhưng li cười khúc khích:

Để yên cho em làm tí mà anh yêu!

Đàn b tht k cc, trong bng khoái chí t mà ngoài ming c làm b làm tch. Nh, my chc năm trước, mi khi tôi mun “gây s”, dù v tôi đang bn tay làm bt c điu gì, h tôi đến gn khu nh, ri nói, “Mình lên đánh bài nha em!” Ngay lp tc, v tôi đưa cp mt long lanh nhìn tôi, “Tí đi anh! em đang nu đồ ăn mà!”. Tôi nói nh, “Bài anh đang tt mà em, s lát na bài xu, anh thip không làm sao thng em cho được?” Nghe tôi nói vy, v tôi lin đáp ng, “Anh ch em tí thôi! Em ra tay đã. Anh làm như Ma-rc không bng!”

Sau đó chúng tôi đam mê chơi bài, quên gi gic, v tôi quên c công vic đang b d, đến khi mùi khen khét t bếp xông lên. V tôi ht hong, “Cá khét ri anh ơi!” Nàng vi vàng qun khăn chy xung, chưa đến nơi thì thy khói đen ph kín nhà bếp, mùi khét lt bc lên cao. Tôi vi m hết ca cho thông thoáng. Nhng chuyn như vy chng phi ch mt ln…

***

Mt sáng, chúng tôi lên xe, trc ch siêu th. Trên xe nàng nói:

– Chiu nay, em đãi anh lu mm cá kèo. Mình đi mua thêm mi rau xanh và tht ba ch.

Tôi v kht kht mũi:

– Hèn chi, “mùi mm” bc đầy xe!

Nàng nhìn tôi:

– Xí! Đừng có làm b! Dám chê hô

Tôi áp dng chiến thut “Hòa gii dân tc”:

– Nói cho vui vy mà! Hi nào em không là nàng tiên ca anh.

V tôi cười bng ánh mt:

– Nói vy phi nghe được hông?

Chiu hôm đó, như thường l, trong khi v tôi lo nu nướng, tôi lo ra sch rau xanh. Cái lu được bày lên bàn. Mùi mm xông lên thơm phc, quanh đó my dĩa rau ci xanh dn, bt mt. Chúng tôi ngi vào bàn.

Va ăn, va trò chuyn vui v, cht tôi cm thy như thiếu thiếu món rau gì quê nhà! À, phi ri, bông điên đin, bông súng. Tôi buc ming ao ước bâng quơ:

– Phi chi có thêm bông điên đin vi bông súng ăn vi lu mm ny thì v chng mình bay bng lên mây.

Nàng nhìn tôi chc lưỡi:

– Chc! Hi nãy, em hết sc tìm coi có rau gì khác hơn ba th ny không mà chng có gì hết. Anh nói trúng phóc ý em!

Nói xong, v tôi gp các th rau, mi th mt ít, nàng gói li vén khéo ri kp vào đũa, chm vào chén mm, tay kia cm chén cơm hướng nước mm t cun rau chy xung. Nàng đưa tn ming tôi, nói:

– Chà bông điên đin ny ngon quá chng, ăn miếng đi anh!

Tôi há toác hoác ming mình như chiếc tàu há mm năm mươi tư, đưa đồng bào “ri cư” t Bc vào “Lam”. (Nh k “ri cưđó mà dân min Nam chúng tôi mi biết ăn rau heo. Rau mung trước năm 1954, trong Nam gi bng “rau heo”. Nghĩa là, rau dùng để nu cho heo ăn, người không ăn). V tôi đưa gp rau vào, tôi nhai ngu nghiến, ri xuýt xoa:

– Chà ngon thit! Lâu ăn bông điên đin chm mm kho, gi ăn sao mà ngon quá chng!

V tôi cun m rau khác, li kp vào đũa, li đưa vào ming tôi. Nàng cười:

– May mà hi nãy em mua được bó bông súng ny. Anh nhai thy giòn tan hông? Súng tươi lm!

Tôi đồng tình:

– Ùm! Súng ngon thit! Ơ M, ch có mình v anh tài tình mi mua được th rau quý hiếm ny.

V tôi cười toét ming.

Như hai cu th, v chng tôi c luân phiên k đưa qua, người đưa li, hết anh đến em, hết bông súng đến bông điên đin. Không dè, hai đứa “chơi” ti bến, làm sch sành sanh lu mm vi khong ký rau xanh.

Hnh phúc đúng là “sc bt vn năng” ca tình yêu và c hai cái bng T Hu Đôn.

Sáng Ch Nht, tôi xung bếp, thy v tôi đang lui cui bm tht. Trên bàn bày nhiu th rau xanh mướt. Tôi ngi xung lt rau ci, va làm va hi:

– Ba nay nàng tiên định đãi anh món gì đây mà rau ci xôm trò quá vy?

Nàng nhìn tôi:

– Thì anh đoán đi!

Tôi nói:

– Nếu đoán được thì anh hi làm chi nè? Nhưng chc chn không phi là lu mm ri. Tun trước ăn “bông súng” vi “bông điên đin” chm lu mm đến nay anh còn “hãi hùng kinh”.

V tôi cười:

– Hôm nay mình ăn “b giò xung đi” ca ông Tàu Ch Xóm Chiếu bên Khánh Hi.

Tôi cười, nh li, “B giò xung đi” là tiếng rao hàng “Ch giò nóng đây!” ca người Tàu năm xưa.

Tôi đem rau ra sch s ri ngi nhìn v tôi bày nước, tht đã trn gia v, bánh tráng,… chun b cun ch giò.

Tôi nói:

– Em để anh cun cho!

V tôi cười, nói:

– Cun dược hôn đó… Đừng cun ri người ta tường là…

Tôi cướp li nàng:

– Mười hai đứa con anh còn làm hoàn chnh, sá gì ba cái th l t ny.

V tôi cười:

Đó chuyn my chc năm trước kìa ông ơi! Bây gi mun có mt mn cũng không được.

Tôi đùa:

– Ti em thôi!

– Sao mà ti em?

– Thì em còn gì na đâu mà con vi cái! Th cưới cho anh mt nàng còn phơn pht coi anh làm được không thì biết…

V tôi mím môi, gi v làm mt d:

– Anh dám không?

– Sao không?

– Chc không?

– Chc ch! Em kiếm cho anh mà! Còn anh thì ch biết nghe li v.

– Xí! Đừng hòng. Chuyn đó “còn khuya nha Tám!”

Tôi đổi tông:

– K em nghe, Trung Quc có ông 82 tui, mi cưới cô gái 28 xuân xanh.

– Tri! Cưới như vy để làm gì? Chuyn có tht hay là anh ba để “m ngõ?”

– Tht ch em! Ông ta là Nhà khoa hc, tên Dương Chn Ninh, tng đot gii Nobel khoa hc năm 1957.

– Như vy em hiu ri! Có l cô nào đó mê cái danh vng hoc cái gia tài ca ông y.

– Không đâu em, nàng 28 xuân xanh y tên Ông Phàn, nghiên cu sinh Thc sĩ, người huyn Sơn Đầu, tnh Qung Đông.

V tôi kh th dài:

– Chc! Sao đời có nhiu chuyn k quá phi không anh?

– Gì đâu mà k em? Người hơn nhau mt tui vi người hơn nhau 54 tui có khác gì nhau? Tình yêu mà!

V tôi lườm tôi mt cái, ri nói:

– Anh li méo mó na ri! Anh mun m ngõ na phi không?

– Không dám! không dám! Nhưng ln nh gì tu trung thì cũng quy vào kết cc như nhau thôi. Em nghĩ anh nói đúng không?

V tôi lc đầu:

Đúng sao được mà mà đúng h ông c! Ly nhau như vy, đi ra đường chng khác gì hai ông cháu!

– Gì mà ông cháu? Tình yêu đâu có k tui tác em!

V tôi li lc đầu:

– Người ta nói tình yêu không phân bit tui tác, là nói v s rung động ca con tim, mà anh li chuyn “tông” qua tui tác ca hai thân xác. Tht hết ý luôn!

Tôi cười:

– Nhưng có sao đâu?

– Nhìn vào nó chướng mt lm, anh biết hông?

Để hôm nào anh đi th vi mt cô chân dài, tr đẹp coi nó chướng thế nào?

– Anh ch có tài “đấu võ mm”, ch làm thì chng dám.

– Vy anh làm th mt ln cho biết nó ra làm sao!

– Chng có sao đâu. Anh làm đi thì s biết.

– Cht nàng đổi ging ngo ngào:

– À! Anh nh v động đất T Xuyên khiến hm m b sp không anh?

Tôi sp by:

– Nh! Có gì không em?

– Nh! nhưng anh biết trn động đất giết chết bao nhiêu người không?

– Không!

– “Ch có” hai trăm năm chc ngàn người chết vì trn thiên tai đó.

Tôi nói gn như hét:

– H? Chết ti hai trăm năm chc ngàn người mà em nói “ch có?”

Đúng! Em nói “ch có” là để cho anh biết, nếu anh mà anh bày đặt chân dài chân ngn vi con nh nào, thì em s cho anh biết s tàn phá, chết chóc do trn động đất T Xuyên chng có nghĩa lý gì vi bom nguyên t do em châm ngòi. Anh s chưa?

– Tri! Thin tai! Thin tai!

V tôi cười thành tiếng, tiếp:

– Bây gi anh ph em cun ch giò nghen!

Đúng dzi, hôm nay anh phi tn lc làm vic vi v anh.

Ging k c, nàng nói:

– Không phi ch có hôm nay mi tn lc mà anh phi tn tc sut c cuc đời nhau.

Tôi đầu hàng, và không ng người ph n sanh trước tôi 365 ngày mà có lý lun “d dn” như vy! Tôi nói:

– Biết ri bà c ơi!

– Anh cun nha! Em đi pha nước mm chm.

Tôi tn mn cun đâu chng chc cun, phơi bày trên mâm vi đầy đủ hình thù, kiu dáng, ln nh khác nhau…

V tôi đang đập ti, cht nhìn sang, nàng bước ti la tri:

– Chèn ơi! Anh cun gì k cc vy? Cái thì ln quá, cái thì nh xíu, cái thì dài ngon còn cái thì ct ngn, sao mà coi được?

Tôi chng chế:

– Mình làm để ăn ch có bán buôn gì đâu mà coi được vi không em!

– Nhưng phi làm cho đẹp, cho đều, đặng nhìn nó đẹp, mi ngon ming ch anh!

– Em coi, ông Tri mà còn làm cái ln cái nh na hung là anh.

V tôi nói:

– Thôi đừng có nói tm xàm tm đế na ông ơi! Thôi, anh lên lu làm vic đi! Để đó cho em.

– Gì mà tm xàm tm đế, em thy hng phi sao! Ông Tri tài ba như vy mà cho đời đứa tr 4 ký, còn có đứa ch hơn mt ký, Còn…

V tôi đưa tay ra ngăn li tôi ri nói:

– Stop! Biết ri, nói mt hi là nói by b không.

Nói xong, nàng kéo tôi đứng dy, nói:

– Anh làm ơn lên làm vic giùm em đi. Lát na xong ri thn thiếp s thình hoàng thượng xung ng thin.

Tôi vui v đáp li:

– À! Hay là ái khanh để trm gi ti t sn cho khanh pha nước chm.

V tôi cười, nói:

– À! Ý kiến hay! Mình làm vy đi anh.

Thế là tôi đổi lane. Trong khi tôi bm, giã ti t thì v tôi chăm chú m ra chnh li mười my cun ch giò do tôi cun. Chc sau, tôi thy trên mâm, my hàng ch giò nàng va cun xong đều đặn nm ngay hàng thng li như tân binh đang tp cơ bn thao din.

Nhìn v mình cm ci làm, tôi thy thương nàng quá chng! Bèn nghĩ, hay là mình “chơi tri”, pha luôn nước chm để v mình khi vt v. Nghĩ là làm ngay.

Tôi lm bm nguyên tc cách pha chế nước chm trong báo chí, “mun cho nước mm pha xong thy bt mt, đúng điu, nhìn là phát thèm … thì cho t, ti vào tô ri vt chanh (hoc chế dm) vào cho t ti thm cht chua trước, sau đó, mi cho nước mm vào thì ti t mi ni lên lu bu trên mt nhìn hp dn còn hơn thy con gái mt con.”

Còn phn nêm nếm và thêm gia v khác vào, tôi đâu có “di” mà làm. Ăn ngon thì người ta hà tin tiếng khen, còn d thì b chê “mút mùa L Thy”. Tôi dành phn đó cho đầu bếp chánh. Nếu “Bà Tri” có l tay thì “Ông Tri” cũng phi ngm ming mà thôi! Tôi có “kinh nghim sng” đầy mình, nên cũng khôn hết c th mc.

***

Mt hôm, t văn phòng Bác sĩ gi cho tôi biết, sau kết qu th nghim tng quát, trong máu tôi có m xu, nên ăn kiêng và phi tp th dc. Tôi k li cho v tôi nghe, Nàng nói:

– T nay, v chng mình bt ăn các món chiên xào. Bây gi mình đi ch, em mua cá v kho t ăn vi rau luc nha anh!

Tt nhiên tôi tán đồng:

– Cá kho t là tuyt chiêu ca em mà…

Nàng cười:

– Anh nói, cũng nh Bà Ni sp nh dy em mi kho được như vy, ch hi mi v làm dâu, em có biết t, giáp gì đâu…

Tôi chc:

– Em có chc là em hng biết gì phi hôn?

– Thôi đi ông ơi, đừng có nói quàng, nói xiêng na! Già ri mà cũng chng nào tt ny. Ch gii cái ming thôi!

Tôi cười:

– Chng còn gì thì đánh gic ming cho đỡ ti và đỡ xu h vy mà em!

– Nhưng anh khiêu khích hoài l đối phương nghênh chiến thì sao nè?

Tôi cười gượng go:

– Thì hu ch sao!

V tôi cười ngt:

– Nói vy mà cũng nói… Anh thi ê t tình…

Chúng tôi ra xe. Chiu hôm y, trên bàn ăn, trong t đất nung, nhng con các kèo màu vàng lươn, no tròn, béo ngy nóng hng hc, đang bc khói, bên cnh đó là nhng dĩa ngn đậu luc xanh rn, nóng hôi hi, kế bên là dĩa dưa leo xt lát tròn mong mng.

Tôi nói:

– Nhìn t cá kèo em kho, làm anh nh Má vô cùng. Hi đó, mi ln Má kho cá kho t là Tía* hay nói đùa, “Tôi mê bà vì chiêu cá kho t ny. Bà đừng để tht truyn món ăn “gia truyn” ny nha! Hãy nh dy li cho các con dâu r, để sau ny đứa nào “đi lc đường, lc hướng” nó cũng không th b v con nó”. Anh hng dè em hc dược tuyt chiêu ny!

V tôi cười tươi tn:

– Thì bi vì em s anh “lc đường” nên em phi chu khó hc bí kiếp ca Má để gi anh tho.o..oi! (thoi, không du mũ, cách nói đùa ca tiếng thôi).

Tôi khen:

– Cá kho ngon là mt vic, nhưng em còn biết chn món rau thích hp là chuyn khác. V anh tht tài tình!

Chúng tôi va ngi vào bàn, bng có tiếng chuông reo, tôi ra m ca. Thng con Út ca tôi cùng “bu đàn thê t” ca nó ào vào. Va mi vào nhà, v nó chào tôi xong lin gi v hít hít l mũi, cười nói vi chng nó, c ý cho v tôi nghe:

– Anh thy linh tính ca em có sai chút nào không? Em biết thế nào ba nay Má cũng xut chiêu cá kèo kho t mà. Anh mà chn ch chút na là mình “l độ” ri!

Nói xong, nó nm hai bàn tay li đưa lên trước ngc ri gt mnh xung, biu hin s khoái chí tt cùng, đon tiếp:

– Em nói là ngay chóc mà…

V tôi bước ra tươi cười, nàng đón con, dâu cùng đám cháu vi nét mt rng r. Dang tay ôm hai đứa cháu ni vào lòng, ri biu con dâu:

– Trúng chóc, trúng phóc gì cũng được. Để không “l độ” con vô dn thêm chén đũa. Để ngui mt ngon.

Atlanta, Dec. 11, 2008

Thái Quc Mưu

_____________

Ghi chú:

* Bn cũ son li: Trước 30/4/75 Nhà xut bn Phm Văn Thìn chuyên in tái bn các truyn thơ c tích như: Tm Cám, Nàng Út, Thch Sanh & Lý Thông,… Dưới mi ta đề đều có in hàng ch “Bn cũ son li”.

* Bc Hà Thy: Mt loi đông dược, tr bnh đau bng rt hay!

* Tía: Cha, B, Ba. Hin ít dùng.

* Ma-rc: Vương quc Maroc (cũng được gi là Ma Rc); tiếng Rp là Al Mamlakah al Maghribiyah, là quc gia ti min Bc Châu Phi. Quc gia ny nm Tây – Bc Châu Phi. Maroc có biên gii quc tế vi Algérie vế phía Đông, đối din vi Tây Ban Nha qua eo bin Gibraltar khong cách 13 Km. Và, biên gii đất lin vi hai thành ph t tr ca Tây Ban Nha là Ceuta và Melilla. Maroc giáp Địa Trung Hi và Đại Tây Dương v phía Bc, còn phía Nam giáp Mauritania.

Trong 44 năm, t 1912 đến 1956 Maroc là x do Pháp và Tây Ban Nha bo h (coi như thuc địa). Vì vy, trong các đội quân vin chinh ca Pháp có nhiu binh sĩ gc Maroc. Thi Vit Nam thuc Pháp, mi khi đi rung b nhng người lính Maroc trong đội vin chinh Pháp thường hãm hiếp ph n. Khi nói đến Maroc là người ta nghĩ đến hành vi dã man ny. Ngoài ra còn ám ch kh năng tình dc ca nam gii.


Thái Quốc Mưu