Ò E Rô Be Đánh Đu! - Đoàn Xuân Thu

 

Tui nhớ hồi tui 8, 9 tuổi, tía tui làm nghề tay trái là ký giả chuyên phê bình tuồng cải lương cho trang kịch trường báo Tiếng Dội của ông Trần Tấn Quốc ở thủ đô Sài Gòn.

Hồi đó gánh cải lương nào có tuồng mới dựng thường về rạp Vĩnh Lợi của thầy Năm Tú gần chợ Mỹ Tho để hát phúc khảo. Hát phúc khảo là tổng dượt lại. Thầy tuồng tức soạn giả coi lại từng cảnh, từng màn, nên thêm chỗ nào; bớt chỗ nào để vở tuồng được hay hơn. Tuồng hay, sau về rạp Nguyễn Văn Hảo ở đường Trần Hưng Ðạo, Sài Gòn hát tất ăn khách hơn; hát được nhiều suất hơn, hát lâu hơn. Hát phúc khảo cũng là dịp để đào kép hiểu tích, thuộc tuồng. Có vậy, nghệ sĩ mới nghĩ ra cách diễn xuất như thế nào để lấy được nước mắt của bà già trầu ở chợ Cầu Ông Lãnh hay mấy em bán mì ở chợ Nancy. Mà muốn có ai chỉ ra được cái hay, cái dở của tuồng tích không ai bằng ký giả kịch trường. Ðó là nghề của chàng.

Rồi những lời khen tặng của ký giả kịch trường sẽ in trên báo nhằm lăng-xê trước cho vở hát, được bầu gánh cho in ra giấy quảng cáo để xe ngựa đi phát ra, dụ khị bà con đi coi hát tối nay.

Sau khi cánh màn nhung khép lại, vãn tuồng rồi, soạn giả mời ký giả đi ăn cháo khuya. Hai người lai rai ba sợi, rượu vô lời ra, nhắc nhỏ nhau nghe, kêu thêm thắt chỗ nầy mà bỏ chỗ kia. Còn bài lên báo là hổng có cái vụ chê; chỉ có khen. Vì giết kẻ thù chớ giết bạn đành sao!

Chính vì thế mà soạn giả rất trọng vọng ký giả kịch trường. Mời ổng đi xem hát hai ghế thượng hạng. Ghế ngồi chính giữa, gần xịt bên sân khấu. Kép lấy hơi lên gân cần cổ để xuống vọng cổ tới sùi bọt mép mình còn nhìn thấy nữa đó!

Những lần như vậy, má kêu tía phải dắt tui theo. Mãi sau nầy lớn lên, tui mới hiểu má tui làm vậy là để bắn tiếng cho mấy cô đào thinh sắc là tía tui đã vợ con đùm đề rồi, sẽ không dám rủ rê tía tui đi “ăn chè” bất tử.

Tám giờ tối mới mở màn. Coi chưa hết màn đầu là tui buồn ngủ híp hai con mắt. Kèn thổi tò te, trống của dàn nhạc Tây nó đánh rầm rầm, đang mơ màng giấc điệp, ke chảy đầy mồm, bỗng giựt mình thức giấc. “Ò e Rô Be đánh đu, Tạc Zăng nhảy dù, Zô Rô bắn súng” là tui biết màn nhung đã khép lại rồi. Tuồng đã vãn. Mình thức dậy, đi về!

Sau nầy bèo dạt hoa trôi tới nước Úc này đây, đêm giao thừa đi nhậu, tui gặp lại bản “Ò e Rô Be đánh đu”. Té ra nó là dân ca “Auld lang syne” xứ Scotland.

Hồi chưa có dịch, mỗi chiều cuối năm, tui thường lang thang thả bộ ra pub (quán rượu) ở Footscray chỉ cách nhà tui khoảng 10 phút đi bộ, nhậu. Lúc đó còn đi cày, mệt thiệt nhưng tiền bạc cũng hơi rủng rỉnh.

Tui lại quầy mua bia để uống chơi, ngồi tán dóc để học thêm chút đỉnh tiếng đường phố của bọn Úc đá cá lăn dưa.

Người ta nói hổng có sai mà. Muốn giỏi tiếng Úc hãy học trên giường với con vợ Úc. Nếu không có con nhỏ Úc nào chịu làm vợ mình hết ráo thì nên học ở quán nhậu hàng đêm. Không phải tốn tiền học phí; chỉ phải tốn tiền bia. Tốn tiền nhiều chừng nào bụng bự và tiếng Úc mau giỏi chừng nấy.

Chính vì nghe cái giọng tiếng Úc lơ lớ, tá lả như xổ tràng đạn đại liên M60 của tui, con nhỏ Úc gốc Ý phục vụ bia bọt, “sexy” vì em cổ nhũ, mắt xanh mỏ đỏ nó rất khoái nói chuyện với tui.

Nhưng năm rồi nè, dịch bùng phát dữ dội, tiểu bang Victoria (trong đó có thủ phủ Melbourne của tui) mông xừ Thủ hiến Daniel Andrews ra lịnh đóng cửa quán nhậu một lèo tới 112 ngày.

Chiều chiều không đi nhậu tán dóc được với em, ở nhà cuồng cẳng, cuồng chân. Tui nhớ cái không khí ồn ào của quán nhậu vui hết biết chiều cuối năm mà buồn biết bao trong tấc dạ.

Giao thừa năm nay được thằng cha Thủ hiến tiểu bang xả cảng, tui vội vác càng tôm đến quán để gặp lại người xưa.

Em nháy mắt với tui rồi hỏi xỏ: “Bộ sút chuồng hả?”. Tui trả lời: “Tại nhức đầu!”. Em có vẻ lo lắng: “Nhức đầu sao đi nhậu?”. Tui trả lời: “Tui sung lắm! Nhức đầu là con vợ của tui”.

Em đặt trước mặt tui một ly bia đầy bọt. Tui ngửa cổ làm một hơi nghe cái ót, cạn hết nửa ly. Xong, tui kể cho em nghe câu chuyện tựa đề Thượng đế cho con hỏi như vầy nè:

Thượng đế ra lịnh: “Adam, ta muốn con làm một chuyện rất quan trọng này cho ta”. Adam đáp: “Tâu Thượng đế! Ngài muốn con làm gì?”. “Ði xuống thung lũng”. Adam hỏi lại: “Thung lũng là gì?”.

Thượng đế cắt nghĩa cho Adam nghe, rồi nói: “Qua sông”. “Sông là gì?”. Thượng đế lại cắt nghĩa cho Adam nghe, rồi nói: “Ði qua ngọn đồi”. “Ðồi là gì?”.  Thượng đế lại cắt nghĩa cho Adam nghe, rồi nói: “Ở phía bên kia của ngọn đồi, con sẽ tìm thấy một cái hang cỏ mọc um tùm”. “Hang là gì?”. Thượng đế cắt nghĩa cho Adam nghe, rồi nói: “Trong hang, con sẽ tìm thấy một con nữ”. Adam hỏi: “Nữ là gì?”.

Thượng đế lại kiên nhẫn cắt nghĩa cho Adam nghe, rồi nói: “Ta muốn con sản xuất bé bi”. “Làm thế nào để con làm được chuyện đó?”. “Trời ạ!”. Thượng đế thở hào hển. Sau đó, ngài thở dài và đem hình ảnh con ong, con bướm ra làm giáo cụ trực quan để cắt nghĩa cho Adam nghe. Adam rất thích cái chuyện đó. Nên Adam háo hức xuống thung lũng, băng qua sông, qua đồi và chui vào một cái hang. Nơi đó Adam tìm thấy một con nữ. Một lúc sau, Adam quay lại và hỏi: “Tâu Thượng đế, nhức đầu là gì ạ?”.

Con nhỏ phục vụ bia bọt khoái chí cười hí hí. Tui bèn ướm lời: “Ðêm nay em có nhức đầu hông?”. Nó thè lưỡi nói: “Hổng dám đâu!”.

o O o

Trong lúc tui đón Giao thừa trong quán nhậu thì dân Úc lại túa ra đường xem bắn pháo bông. Mèo chuột ôm nhau hun hít và cười vui như con nít.

Khi nửa đêm ập đến, năm 2021 đáng để quên, lùi vào lịch sử. Màn bắn pháo bông đêm giao thừa dài 12 phút, nổi tiếng trên toàn thế giới tại cầu cảng Sydney, thủ phủ của tiểu bang New South Wales đông dân nhứt Úc Châu bắt đầu.

Mọi năm cả triệu người bu lại để xem bừng sáng pháo bông nói lời tạm biệt năm cũ. Nhưng năm rồi con Delta gây chết người nhiều quá. Năm nay con biến thể Omicron lây lan dữ quá, dân Sydney không còn xúm lại chùm nhum một đám. Tụi nó đổ ra đầy bãi biển Bondi. Vì nơi đó thông thoáng hơn; nguy cơ lây nhiễm cũng thấp hơn.

Rồi sau đó, những cảnh tượng hùng vĩ tương tự lần lượt nổ tung ở Adelaide, thủ phủ tiểu bang Nam Úc, Darwin thủ phủ lãnh thổ Bắc Úc và Perth, thủ phủ tiểu bang Tây Úc vì khác múi giờ.

Không chịu thua kém Sydney, bầu trời đêm Melbourne cũng bừng sáng pháo bông.

Úc này cũng vui! Cưới vợ là đặt dấu “on bon phi nan” cho đời sống độc thân tự do. Chấm dứt những ngày vui. Những ngày muốn làm gì làm. Giờ làm bất cứ cái gì cũng phải xin phép. Nghĩa là bắt đầu một cuộc đời nô lệ. Vậy mà cũng có một thằng Úc cho rằng mình là một người may mắn mới cưới được một con vợ thổ dân. Ðêm Giao thừa, nó dắt con vợ mới ra đứng giữa đường. Hai đứa ôm nhau xà nẹo. Chụp hình rồi post lên facebook khoe với bàn dân thiên hạ là tao vừa bị con vợ tao tuyên án chung thân.

“Ò e Rô be đánh đu”, thiệt là ngu như một con kangaroo!

ĐXT