Những Biểu Hiện Về Chứng Bệnh Mất Trí Nhớ Alzheimer - Nguyễn Minh Tâm Dịch Theo Báo Time

Tin về một người được chẩn đoán vướng bệnh mất trí thường là một ngạc nhiên đáng sợ. Khi một người lớn tuổi được chẩn đoán rõ là bị Alzheimer, chúng ta có thể suy ngẫm lại diễn biến những gì đã xảy đến cho người này. Tìm hiểu những biểu hiện đầu tiên về sự suy giảm trí nhớ từ từ: chẳng hạn như quên công thức nướng gà trong dịp Lễ Thanksgiving, có một câu chuyện thời thơ ấu cứ đem ra kể đi kể lại nhiều lần, nhầm lẫn trong việc đọc hóa đơn đi mua hàng ở chợ. Tất cả những thay đổi nhỏ này tỏ ra hơn bất bình thường, ngay cả đối với người lớn tuổi, tập trung những biểu hiện này thành một nhóm gọi là Mild Cognitive Impairment, hay MCI. Tạm dịch là những thiếu sót nhẹ trong nhận thức thường ngày. Đó chính là những biểu hiện tiền thân về những điều kiện đưa đến bệnh mất trí nhớ, hay quên - dementia-. Do đó, nếu được phát hiện sớm sẽ rất tốt cho việc sử dụng loại thuốc “aducanumab. Đây là loại thuốc đầu tiên được chấp thuận để dùng chữa bệnh Alzheimer. 

 

Một khi bắt đầu chữa trị, bác sĩ sẽ phải tìm hiểu về sự nhận thức xem biểu hiện MCI xảy ra từ khi nào, và xảy ra thường xuyên hay không. Một nghiên cứu mới đây của trường đại học University of Southern California cho biết trên toàn nước Mỹ có khoảng 7 triệu trường hợp có biểu hiện MCI, như chỉ có khoảng 10% là được chẩn đoán. Tôi có dịp nói chuyện với ông Soeren Mattke, một trong những tác giả chính trong công tác nghiên cứu này, ông cho biết những nhận xét sau đây: 

·       Sự suy giảm về hệ thần kinh đối với người lớn tuổi thường bị xem là một điều xấu hổ. Vì thế họ hay lảng tránh, thay thế sự quên quên, nhớ nhớ bằng những hiện tượng khác để không bị khám phá ra nhược điểm của mình.

·        Có những thử nghiệm khác để biết xem những biểu hiện MCI là có thật hay không. Nhưng những thử nghiệm đó mất thì giờ, ít nhất cũng phải mất 15 phút, dài hơn khoảng thời gian thông thường của một cuộc hẹn khám định kỳ, nên nhiều khi bác sĩ gia đình bỏ qua, không muốn xét nghiệm trong các cuộc hẹn khám định kỳ thông thường.

·        Trong những nhóm người bị yếu kém về mặt kinh tế, việc phát hiện những biểu hiện triệu chứng sẽ bị bệnh mất trí nhớ hết sức quan trọng bởi vì nhóm bệnh nhân này thường có sẵn những căn bệnh thông thường như huyết áp cao, và mức cholesterol cao trong máu. Hai căn bệnh này có liên hệ đến bệnh suy giảm trí nhớ- dementia- cũng như đưa đến bệnh về tim mạch. 

·        Không ai biết rõ những gì đang xảy ra cho một người lớn tuổi bằng chính thân nhân của những người này. Người thân nên yêu cầu, hay đòi hỏi bác sĩ phải xét nghiệm thật kỹ cho người lớn tuổi bị nghi có triệu chứng bị bệnh suy giảm trí nhớ.

Ông Mattke hy vọng ông sẽ nghiên cứu thêm và tìm ra được phương pháp tính theo algorithms để giúp y sĩ có thể xác định được bệnh nhân nào cần được đem ra xét nghiệm kỹ càng để cho dùng thuốc chữa trị. Ông nói: “Tế bào trong não bộ không có thể sống trở lại được. Nếu bạn thấy chính bản thân mình, hay người thân trong gia đình có những biểu hiện MCI triệu chứng của bệnh mất trí nhớ, bạn đừng để cho người bác sĩ gia đình bỏ qua, không để ý đến những triệu chứng này.”

 

Nguyễn Minh Tâm  dịch theo báo TIME ngày 28/11/2023