Chiếc Bánh Và Người Lính Trận - Đoàn Xuân Thu

Kỷ niệm 50 năm Sài Gòn lọt vào tay Cộng Sản (1975-2025)

Chiếc bánh nhỏ và người lính già: Một chuyện tình người giữa thời buổi bạc màu.

“Hẹn mai gặp lại.” Câu nói tưởng đơn giản, nhưng là cả một bài học nhân sinh: Giữa thời buổi lọc lừa, chỉ cần một chút tình người cũng đủ cứu một linh hồn.

Người lính già ấy không cần lời xưng tụng. Ông không cần biểu ngữ, không cần rải hoa đón chào. Điều ông cần là một chỗ đứng nhỏ trong trái tim người đời, để biết mình vẫn còn hiện hữu. Sáu năm trời, ông sống trong im lặng giữa những bận rộn của một nước Mỹ quay cuồng với điện thoại thông minh, xe tự lái và mạng xã hội, nơi mà nỗi buồn của một người cựu chiến binh không còn ai nghe nữa.

Có lẽ ông đã chết. Không phải vì đói. Mà vì không ai nhớ đến ông. Cho đến một ngày, cô thợ làm bánh trẻ tuổi ấy đã lặng lẽ bước qua đường, tay cầm một chiếc bánh mì mới ra lò, trao cho ông, và một câu: “Hẹn mai gặp lại.”

Câu đó không phải là một phép màu. Nhưng trong khoảnh khắc đó, nó là lý do duy nhất khiến ông dừng lại, chưa gieo mình khỏi cầu, chưa rút súng kê vào đầu trong bóng tối.

Có biết bao cựu binh Mỹ sau chiến tranh Việt Nam đã rơi vào tình cảnh tương tự. Họ không chết vì chiến trận, mà chết vì bị quên lãng trong hòa bình. Bao nhiêu người mang vết thương vô hình trong tâm khảm, khó lành hơn cả cụt tay hay mù mắt. Những tiếng trực thăng đêm, tiếng nổ đì đùng, những người bạn ngã xuống ngay bên cạnh, tất cả vẫn nằm đó, trong trí nhớ không chịu nguôi.

Đáng lý họ phải được vinh danh như những người đã đứng lên vì lý tưởng chống cộng sản, bảo vệ một quốc gia tự do tên là Việt Nam Cộng Hòa. Nhưng không. Khi nước Mỹ rút khỏi Sài Gòn, mọi thứ bị bôi đen là “cuộc chiến vô nghĩa.” Họ bị cười chê, bị xem là thất bại, là biểu tượng của một chính sách sai lầm.

Trong khi đó, kẻ chiến thắng chế độ Cộng sản miền Bắc lại tự phong mình là “giải phóng quân,” che giấu đi vô vàn tội ác sau lá cờ máu. Họ “giải phóng” bằng cách đày hàng trăm ngàn sĩ quan, công chức, trí thức miền Nam vào trại cải tạo. “Giải phóng” bằng cách bắt dân lên vùng kinh tế mới, để lại những khu phố ma trống rỗng. “Giải phóng” bằng việc biến cả một đất nước văn minh thành một trại lính, nơi mà lời ca tụng lãnh tụ quan trọng hơn cả bữa cơm no.

Và suốt nửa thế kỷ sau ngày 30 Tháng Tư năm 1975, họ vẫn không một lần nhận lỗi. Không một lời xin lỗi cho hàng triệu người đã chết trên Biển Đông, trong trại tù cải tạo, hoặc trong các cuộc thanh trừng chính trị bằng lý lịch địch ta.

Tệ hơn nữa, họ lại ra sức tuyên truyền trong nước và ngoài nước rằng: chiến thắng đó là chính nghĩa. Là “khúc khải hoàn ca” của dân tộc. Họ viết lại lịch sử, nhồi sọ cả một thế hệ rằng miền Nam là tay sai, là phản động, là cần bị tiêu diệt.

Nhưng sự thật không thể bị chôn vùi mãi mãi.

Và điều cảm động hơn cả là: ông không hề đơn độc.

Không phải tất cà mọi người đã bỏ quên ông.

Sự thật sống trong ký ức của những người như Emily, tuy không có mặt trên chiến trường, nhưng bằng tình thương vô vụ lợi, đã cứu lấy một mảnh hồn từng bị rách nát bởi chiến tranh. Sự thật sống trong ánh mắt cay xè của Thượng Sĩ Daniel Reid, khi ông ngồi giữa dàn lính danh dự, chậm rãi nhấp tách cà phê, nghe bản nhạc cưới vang lên trong lễ đường như một điệu khúc phục sinh cho chính đời mình.

Sự thật sống trong tiếng vỗ tay đứng dậy của những người có mặt hôm ấy, những người nhận ra rằng: dù có ai quên đi người lính, nhưng chúng ta thì không.

Năm mươi năm kể từ ngày Sài Gòn thất thủ, có những người Việt vẫn phải sống lưu vong, không phải vì hết yêu quê hương, mà vì quê hương không còn nhận ra họ. Có những người lính VNCH đã ngã xuống, không có mộ bia. Có những người còn sống thì nghèo túng, tật nguyền, bị gọi là “ngụy quân, ngụy quyền.”

Và trong khi đó, các thế hệ mới lớn lên tại Việt Nam thì chỉ được dạy rằng: Cộng sản là chân lý, là anh hùng, là vinh quang.

Chúng ta viết bài này không phải để khơi lại hận thù.

Chúng ta viết để không quên.

Để ghi nhớ rằng giữa một thế giới đầy dối trá, vẫn còn có Emily. Vẫn còn có những chiếc bánh mì âm thầm được trao đi như ánh lửa nhỏ trong đêm đen.

Và còn có những người lính như Daniel Reid – người đã từng chực ngã xuống, nhưng rồi lại đứng lên, chỉ vì ai đó nói với ông những tiếng giản dị: “Hẹn mai lại gặp.”

Chúng tôi không biết Emily hôm nay ra sao. Có thể cô đang ở một nơi yên ả nào đó, tiếp tục nướng bánh mỗi sáng. Có thể ông Daniel Reid đã rời thế giới này. Nhưng chắc chắn, cái khoảnh khắc giản dị giữa cô và ông sẽ sống mãi, như một chứng từ rằng: Tình người thật sự có thể cứu rỗi thế gian.

Và cũng là một lời nhắc: Tội ác chiến tranh của CS Bắc Việt không bao giờ nên được tôn vinh bằng diễu binh và biểu ngữ. Nó phải được họ ghi nhớ bằng nước mắt, sám hối ăn năn, và sự thật.

 

Đoàn Xuân Thu

(Melbourne)