Nhật Ký Giáng Sinh Trong Tù - Đinh Quân

(Viết nhưng không thể gửi cho con gái)

Sau 47 năm - đúng vào tuổi con gái bây giờ - đọc lại những dòng nhật ký này tôi vẫn còn thấy xúc động và bạn đọc chắc ngạc nhiên tại sao tôi có thể qua mắt bao cán bộ việt cộng trong nhiều lần chuyển trại. Tôi đã phải khôn khéo ghi ngoài bìa vở tên mình và hàng chữ lớn ‘Học Tập Cải Tạo’

Trang trong mở đầu ‘Quyết tâm Học tập và Lao động tốt’ với những khẩu hiệu:

- Không gì quí hơn độc lập tự do.

- Lao động là vinh quang.

- Kế 10 năm trồng cây, kế 100 năm trồng người.

- Bàn tay ta làm nên tất cả, Có sức người sổi đá cũng thành cơm.

- Không có gì là khó, Chỉ sợ lòng không bền,

Đào núi và lấp biển, Có chí vẫn làm nên.

Cán bộ VC có liếc qua thấy những hàng chữ trên, chỉ gật đầu đắc chí khen tốt mà không nhìn thấy những dòng nhật ký tôi viết xen kẽ với các bài học chính trị, vì thế tôi đã giữ được quyển nhật ký đến nay.

* Long Giao: 24/12/75.

Linh Trang con yêu,

‘Vinh danh Thiên Chúa trên trời,

Bình an dưới thế cho người thiện tâm.’

Đó là lời Thiên Sứ chúc mừng cho nhân loại trong đêm Chúa Giáng Sinh.

Ngày nay lời đó vẫn còn văng vẳng bên tai mỗi người chúng ta trong đêm trọng đại này.

Nhưng lời chúc mừng đó không đến với ba và các bạn nơi đây, không được mừng lễ Giáng Sinh, không được hưởng quyền tự do tín ngưỡng, vì chưa thành người công dân- Đó là lời của ban chỉ huy trại báo xuống. Vì thế không được tụ tập mừng lễ ồn ào, ca hát, kinh sách, cầu nguyện… Thật là buồn tủi không được dự một lễ Giáng Sinh vui tươi sốt sáng như trước đây để nguyện cầu cho Quê hương thanh bình no ấm và gia đình yên vui khỏe mạnh.

Thế mà chính trị viên lại đề cao cách mạng đảng, khi bắt được tù binh Mỹ ngoài Bắc, trong đêm Giáng Sinh vẫn cho ăn mừng lễ với cái đầu ngỗng theo phong tục cổ truyền của họ. Ôi ngôn từ thật là tiền hậu bất nhất! Còn bọn ba không phải là tù binh nên không có qui chế mà chỉ có nội qui-chấp hành nội qui là phải giữ đúng qui luật trên đưa xuống, vì các anh là học viên không phải tù binh- Lý luật xác đáng phải nhất trí thi hành nghiêm túc!...

Linh ạ, hôm nay lúc 4 giờ sáng ba nghe tiếng nhạc Noel từ một xứ đạo gần trại vang lên những bản Thánh ca quen thuộc, khiến ba bừng tỉnh nghĩ đến Chúa Hài Đồng sinh trong hang đá máng cỏ khó nghèo để đem bình an cho nhân thế-Thật buồn nghĩ đến mẹ và con không có ba cùng đến giáo đường dự Thánh Lễ trọng đại đêm nay. Tuy vậy cũng có mấy bạn tù Công giáo hát lên nhè nhẹ những bài Thánh ca sưởi ấm tâm hồn với những nhạc khí thô sơ do mình chế tạo- cũng ăn mừng lễ không có ngỗng thì có chuột thay thế. Ba không dám ăn thịt chuột dù trong đời quân ngũ đã thấy nhiều binh sĩ thưởng thức món ăn đồng quê này.

Nguyện Chúa Hài Nhi chúc lành cho hai mẹ con và gia đình cùng các bạn tù. Ba viết những dòng này lúc 7 giờ tối sau khi đã gánh nước đổ đầy 3 chiếc phi để chuẩn bị làm bếp ngày mai.

* 25/12/75

Ba viết tiếp về ngày Giáng Sinh đang bỏ dở vì phải âm thầm kín đáo ra vườn chầu Mình Thánh và Rước Lễ do Linh mục tuyên úy khởi xướng. Ồ chắc con lại bỡ ngỡ phải không? Thời gian mới các cán cán bộ chưa kiểm soát gắt gao, vì hình như đang chờ lệnh trên để chuyển tù đi nhiều nơi hay ra Bắc nên có phần lỏng lẻo đôi chút. Vì thế ba và một số bạn Công giáo thay nhau từng nhóm 4 hay 5 người ra cầu nguyện dưới ngọn nến cháy hắt hiu dưới bóng cây rừng trên khắc hình thập giá.

Ôi Chúa cao trọng ngự xuống nơi đây không có cả hang đá máng cỏ chiên bò thở hơi sưởi ấm.

Ba sốt sáng rước Chúa vào tâm hồn thay cho máng cỏ thấy ấm cúng và mach máu trào dâng một sức sống mới lạ thường. Cha Tuyên úy trao Mình Thánh cho từng người và khuyên nhủ đôi lời. Ngài nói trong hoàn cảnh này ta mới hiểu được tình thương bao la của Thiên Chúa hạ sinh làm người để cứu chuộc tội lỗi ta và ban phát an bình cho nhân loại. Anh em hãy can đảm chịu đựng gian khổ, giữ gìn sức khỏe và cầu xin sớm có ngày về xum họp cùng gia đình.

Sau lễ, các bạn và linh mục cùng dự tiệc mừng bằng nồi cháo ruột cá do nhà bếp tặng còn bốc khói nghi ngút, uống ngụm cà-phê, phì phà điếu thuốc lá, rít hơi thuốc lào. Sau những tháng xa gia đình và xã hội, mọi người không dám ăn nhiều, uống nhiều, hút nhiều mà chuyền cho nhau thưởng thức hương vị ngọt bùi len vào mạch máu.

Ba nghĩ như thế cũng là phép lạ rồi, vì tưởng không có gì mà lại ổn thỏa trong bầu khí ấm áp thân tình…

Ôi cũng là diễm phúc Chúa ban cho ba và các bạn tù, thay vì những ngấn lệ tủi nhục là những giọt lệ cảm mến trào dâng. Một mối xúc động chân tình nhất trong đời ba con ạ! Đêm nay quì bên máng cỏ, chắc mẹ và con cầu nguyện nhiều cho ba phải không?

Chúa sẽ không quên ban phúc lành cho gia đình ta đêm hồng ân này. Đêm nay ba dâng lên Chúa bằng những hy sinh chịu đựng trong tù như một ánh sao nhỏ bé soi đường cho những người đang tìm đến hang Be-lem thờ lạy Chúa Hài Đồng.

Thôi ba dừng bút và hẹn con thư sau sẽ kể tiếp nhé!

Ba con

* Sài gòn 25/12/76

Thăm anh,

Hôm nay là ngày Chúa Giáng Sinh cũng là sinh nhật của anh đấy.

Sài gòn mọi người nhộn nhịp đón mừng Chúa ra đời cứu chuộc nhân loại. Thế là đúng 2 mùa Giáng Sinh anh xa gia dình và xã hội bên ngoài. Mùa này ngoài Bắc lạnh lắm anh nhỉ? Tối nay bác chở hai mẹ con đi lễ nhà thờ Đức Bà, rồi đi 1 vòng Sài gòn. Con bé vui thích lắm, bảo nó ra đứng trước rạp Rex chụp hình gửi cho bố. Mua cho bé một triều thiên bằng giấy, chắp tay làm thiên thần giống ghê đi. Thật đúng là tuổi thơ thiên thần chả biết buồn khổ là gì.

Gia đình ta bình yên cả. Sau Giáng Sinh bác đi làm ở Củ Chi. Mẹ vẫn bám vào nghề nuôi heo. Còn em sáng đi trưa về sống lai rai qua ngày và đang xin dạy bình dân học vụ ở phường.

Riêng anh sức khỏe thế nào, còn phù thũng không, vẫn lao động cùng anh em chứ? Anh đừng lo lắng cho con và em, tuy sống khổ đôi chút, nhưng an ủi vì có con là nguồn vui. Các chị và gia đình cũng chật vật nên không giúp được, hôm trước anh viết thư nhờ các chị giúp em ngại lắm đấy. Anh Triệu hồi này cực lắm tính tình thay đổi nhiều, Quốc và Triệu Anh phải nghỉ học luôn. Chị ít khi ở nhà vì tiền nong chi tiêu anh ấy giữ cả. Anh chi Tùy đi kinh tế mới tạm sống được vì con cái đông chịu khó. Cậu Hảo mới qua đời. Còn Mậu con chú Tự thì sao, có ở cùng anh không và sao không thấy tin tức gì vậy? Còn thuốc và mấy thứ lặt vặt anh cần như kem, bàn chải đánh răng em đã mua sẵn rồi chỉ chờ có phiếu là gửi. Nhưng theo em biết gửi hàng qua bưu điện mỗi gói chỉ được 3 ký, muốn gửi anh đôi giầy để đi lao động cho tốt là hết 1 ký rồi.

Thôi vài hàng cho anh biết tin tức về gia đình. Mong ngày đoàn tụ sẽ kể nhiều chuyện anh hay. Con nhỏ ngủ ngon rồi! Thật tội nghiệp, mở an-bum ra chỉ đúng ngay bố. Nó nói nếu được đi thăm sẽ gọi ‘Bố ơi bế con tí!’

Nguyện xin Chúa Hài Đồng ban phúc lành cho anh mạnh khỏe đủ sức lao động tốt sớm về với gia đình!

Em: GIÁNG SINH trong tù Việt cộng

* Lời đầu cho Bạn:

Đối với chế độ CSVN, quyền tự do tín ngưỡng bị hạn chế nhất trong các quyền tự do của con người. Riêng Công giáo VN được chúng lưu tâm đặc biệt qua các sự kiện nổi bật như Quỳnh lưu, Ba làng, Bùi chu, Phát diệm…tiếp đến cuộc di cư vĩ đại của triệu người Công giáo từ Bắc vào Nam năm 54. Rồi sau ngày 30.4.75 khi bọn Cộng sản xâm chiếm miền Nam, trên hai triệu người lại bỏ nước ra đi với hai bàn tay trắng không sợ gian lao nguy hiểm để tìm tự do mà trong đó quyền tự do tín ngưỡng là ưu tiên.

Sau đó liên tiếp những vụ đàn áp tín đồ, cưỡng chiếm nơi thờ phượng, đất đai… như Thái hà, Toà Khâm sứ, Tam Toà, dòng Phaolô Vĩnh long, trường học xứ Loan lý, giật sập Thánh Giá Đồng Chiêm, Cồn Dầu, Mỹ yên, tại Đan viện Thiên An, Huế, giáo xứ Thọ Hòa, Thủ Thiêm, phá rối Thánh lễ tri ân Thương phế binh tại DCCT Sài gòn. Rồi gần đây nhất là vụ cưỡng chiếm nhà đất dân chúng Đồng Tâm, Thủ Thiêm, cụ Lê Đình Kình bị sát hại tại xã Đồng Tâm cùng con cháu bị lãnh án tử hình và chung thân để cố tình chu di tâm tộc…

Cùng các cơ sở Công Giáo như Nhà thờ, Nhà dòng, trường học, với ngụy danh kiến thiết đô thị tân tiến có cả nhà hát giao hưởng, làm nhiều ngàn gia đình không còn chỗ nương thân. Những hành động tham ô bỉ ổi của bọn tà quyền VC, khiến nhiều ngừời phẫn uất, cùng sự phản đối của các tổ chức nhân quyền trên thế giới. Thế mà bọn cầm quyền CSVN vẫn làm ngơ và tiếp tục dùng mọi thủ đoạn gian manh đàn áp tuyên truyền, hứa hẹn, dọa nạt, dùng hơi cay, dùi cui, roi điện, chó săn, côn đồ... Nhưng bạo lực không thể trấn áp được ánh sáng Tin yêu và tiếng kinh Hoà bình vẫn vang vọng khắp nơi trong và ngoài nước.

Rồi sau khi chiếm miền Nam, Cộng sản ra lệnh tập trung cải tạo, nhưng thực chất chỉ là giam tù không tuyên án – tất cả các sĩ quan QLVNCH – mà thành phần chúng theo dõi kỹ hơn là các vị Tuyên uý và sĩ quan Công giáo. Trong thời gian chúng tôi bị giam giữ ngoài Bắc, bọn cán bộ hay gọi các Linh mục và sĩ quan Công giáo lên tra hỏi, hạch sách về lý lịch, cấm không được truyền đạo, trao đổi sách báo Công giáo. Tuy nhiên dưới sự hướng dẫn của các Linh mục chúng tôi vẫn trao cho nhau đọc Thánh kinh, Kinh nguyện chép tay… Những buổi tối cầu nguyện vào ngày Chúa nhật và Lễ Trọng anh em vẫn tổ chức.

Qua những dòng nhật ký dưới đây, ghi lại trong tù vào đêm trước Giáng sinh năm 77 nơi trại tù Sơn La- dưới hình thức ‘Những lá thư viết cho Con gái đầu lòng không bao giờ gửi đi’. Nhưng giờ đây ra tù, sau gần 30 năm đặt chân lên đất Hoa Kỳ tự do, tôi xin trao lại ‘Lá thư này’cho Con gái và các Bạn như một kỷ niệm khó quên nhân dịp lễ Giáng Sinh.

…Sơn La, tối 24 tháng 12 năm 1977

Trại giam là một khu nhà đổ nát bỏ hoang vì bom đạn chiến tranh. Khoảng 4 giờ chiều là mây mù giăng phủ bốn bề. Tiếng cồng gọi tù là một mảnh bom vang dội nghe âm u buồn thảm. Những người tù quần áo rách nát có đóng số tù trước ngực và sau lưng, thân hình gầy yếu tiều tụy, vác trên vai những bó tre nứa nặng trĩu, cắm cúi mau bước về trại tập trung.

Ba viết cho con những dòng này giữa thung lũng Sơn- La, chung quanh núi rừng bao phủ. Sau bữa ăn chiều với vài củ khoai chấm muối là mặt trời đã khuất sau núi. Màn đêm xuống mau mang theo giá lạnh cùng với tiếng côn trùng và muông thú vang vọng gần xa.Các bạn tù đã gom được ít củi và lá khô đốt lên ngồi quanh sưởi ấm. Ba đã viết những dòng chữ xiêu vẹo này dưới ánh lửa chập chờn. Viết mà không bao giờ gửi đi – vì không được phép gửi hay nếu có gửi tới nơi con vẫn chưa biết đọc khi mới tròn 2 tuổi. Nhưng ba cứ viết để khi buồn đem ra đọc và biết đâu một mai khôn lớn con sẽ đọc. Mỗi đêm ba chỉ viết chừng nửa trang xen kẽ vào những bài học giáo điều mà bọn CS bắt ba học.

Đêm nay ba muốn viết nhiều hơn vì là đêm trọng đại: đêm Noel cả thế giới đang tưng bừng chào đón. Nơi đây làm gì có Thánh lễ, có ăn Reveillon, có Thánh ca…phải không con?. Thế mà có tất cả đấy con ạ! Chắc con lấy làm lạ tưởng rằng bọn CS đã biết tôn trọng tự do tín ngưỡng trong cả nhà tù, hay là trò khoe khoang cho cuộc sống ưu việt nơi miền Bắc sau hơn 30 năm tiến lên Xã hội chủ nghĩa? Không phải thế đâu con, vì ba đã đi qua bao giáo đường đổ nát dùng làm hợp tác xã chăn nuôi. Ba đã từng thấy những tên cán bộ gốc Công giáo nay đã bỏ đạo, cấm các Linh mục tuyên uý không được làm lễ và giải tội cho tù nhân. Chúng còn nói hàm hồ với các Linh mục là đảng và nhà nước chưa tha tội cho các anh nên các anh không có quyền tha tội cho ai cả.

Nhưng đêm nay trong cảnh ngục tù giữa núi rừng hoang lạnh Chúa an bài tất cả. Chúa thấu suốt những khát vọng nội tâm và không bỏ rơi những kẻ theo Ngài. Chỉ với 5 chiếc bánh và 2 con cá, Chúa đã nuôi năm ngàn người ăn uống no nê thì vỏn vẹn chưa đầy 20 người tù Chúa sẻ lo cho tất cả…

Chiều hôm trước Cha Tuyên úy nhắc nhở anh em dọn mình chuẩn bị mừng lễ Giáng sinh. Về nội tâm một số đã xưng tội trong rừng khi đi lao động, số còn lại xưng trong tù trước giờ Thánh lễ. Về hình thức bên ngoài anh em gom nhặt được trên đường đi lao động: vài con cá, tôm tép, lươn ếch…để nấu một nồi cháo khoai thập cẩm vì không có gạo –những người tù như ba quanh năm chỉ có 6 tháng khoai lang và 6 tháng khoai mì do chính mình đổ mồ hôi khai phá bạt ngàn trồng trọt nhưng ăn không đủ no với tiêu chuẩn hàng ngày 500 gam.

Ôi! Lúc này ba thèm một nồi cháo như người con phung phá trong Phúc Âm thèm một nồi cám heo…Có anh hái được ít lá chè trên một ngọn đồi bỏ hoang nấu những lon nước chè đặc thơm ngát hương vị núi rừng.

Trước giờ lễ cha Tuyên uý nói về ý nghĩa lễ Giáng sinh, sau đó anh em hát bài Thánh ca quốc tế ‘Đêm thánh vô cùng’. Thánh lễ trang nghiêm thầm lặng nhưng đầy xúc động. Mình Thánh Chúa đựng trong một hộp nhựa đặt trên chiếc mền phủ khăn trắng. Linh mục trao cho mọi người hôn kính và chia sẻ rước Chúa vào tâm hồn. (Mình Thánh là phần bánh bột, vị Tuyên uý được anh em nhà bếp cung cấp trước).

Kết thúc buổi lễ là ca khúc ’Đêm đông’ quen thuộc, càng cảm động khi một số anh em ngoài Công giáo cùng tham dự tiệc mừng. Có anh tình nguyện ngồi xa làm vọng gác tiền đồn để kịp báo động khi cán bộ xuất hiện. Vừa ăn cháo khoai vừa chuyền nhau ngụm nước chè nóng và nhắc nhớ những Kỷ niệm về Lễ Giáng Sinh trước trong cuộc đời.

Mọi việc hoàn tất tốt đẹp trước khi tiếng cồng vang lên báo hiệu tắt đèn lúc 8 giờ tối.

Trở về chỗ ngủ, cứ hai người chung nhau 1 chiếc chiếu và mùng cá nhân vì chỗ nằm mỗi người chỉ bằng 3 viên gạch. Nhà không có mái che, sương đêm xuống lạnh buốt phải chăng poncho hay tấm vải nhựa phía trên cho đỡ giá lạnh. Như các bạn giờ này ba chưa ngủ được, nhìn lên bầu trời đêm những vì sao lấp lánh qua đám lá cây rừng, ba tìm vì sao sáng nhất của Chúa Hài Đồng và vì sao mờ nhạt của đời mình –vì nếu khoa chiêm tinh ứng với số mệnh của mỗi người thì ắt hẳn trong muôn ức triệu tinh cầu sẽ mang tính mệnh của mỗi con người.

Ba hồi tưởng lại những kỷ niệm Noel đã qua tại vùng cao nguyên Kontum, những tháng ngày thử lửa đầu đời lính. Sau đêm tử chiến ba khiêng xác đồng đội cuộn tròn trong poncho lên trực thăng chuyển về hậu tuyến đúng vào đêm Giáng sinh khi khúc nhạc Silent Night do máy bay Mỹ phóng thanh vang vang trên thành phố- Pleiku mùa Giáng sinh xứ lạnh sương mù, thành phố im lìm ngủ say trỗi dậy theo tiếng Sứ thần tìm đến hang đá Be-lem đón mừng Chúa Giáng trần- Đà-lạt thành phố du lịch miền Nam cao điểm nhất vẫn là mùa Noel, mọi nơi du khách đổ về đón nhận những ngày lạnh nhất, tưng bừng nhất và cảm động nhất. Những nơi như nhà thờ Con gà,, Viện Đại học, Trường Võ bị, Chiến tranh chính trị, Chỉ huy tham mưu… đều mở cửa đón du khách với những lễ hội tưng bừng.

Ba và mẹ con những ngày ấy, cứ mong ước con sớm chào đời để cùng hưởng những phút giây êm đềm. Ba nghĩ đến mẹ con và con chắc giờ này đang sửa soạn đi dự Thánh lễ Nửa đêm, nhưng lại thiếu ba buồn quá con nhỉ?

Thôi ba hẹn con một mùa Giáng Sinh nào sẽ đến để dẫn con tới Thánh đường, quì bên hang đá cầu xin Chúa cho mọi người trong gia đình mình mãi sống bên nhau. Đêm nay con nhớ cầu nguyện cho ba, cho các bạn ba, cho Đất nước mình hết hận thù nhau, cho Dân tộc mình hạnh phúc. Đúng như lời vị Tuyên úy:’ Chỉ sống trong hoàn cảnh này ta mới hiểu sâu xa tình thương yêu của Chúa sinh xuống khó hèn vì nhân loại trong hang đá Be-lem’.

Tiếng ca nho nhỏ khúc hát Giáng Sinh của người bạn tù còn thao thức làm ba bừng tỉnh quay về thực tại cuộc sống tù đầy cực khổ nơi đây. Tiếng côn trùng vẫn hòa ca, tiếng thú rừng vẫn vang vọng xa xa. Một dòng suối len trong khe đá chảy róc rách gây cho ba cảm giác cô đơn và buốt lạnh. Ba kéo chiếc mền rách nằm sát bên bạn tù chuyền cho nhau hơi ấm như chiên bò thở hơi ấm cho Chúa khi xưa. Nghĩ đến những bạn tù bị biệt giam trong hốc đá lạnh buổt sau trại, mà dâng lên xót xa tủi hận… Cứ miên man trong suy tư và ba thiếp đi trong vùng trời Noel đầy mộng mị…”

* Lời cuối cho con:

Thấm thoát đã gần nửa thế kỷ kể từ Giáng sinh trong ngục tù Cộng sản năm nào, giờ vẫn còn là những kỷ niệm đau buồn khó quên. Nhưng có một điều an ủi cho ba và gia đình ta đã đến được vùng trời tự do, thoát khỏi kiếp sống đọa đầy với những đêm Noel buồn thảm.

Ngày ba còn nhỏ dại, khi nhìn vào những tấm thiệp Giáng sinh hay đọc truyện Noel nước ngoài, ba thường mơ tưởng đến những giáo đường cao vút vươn lên trong bầu trời đầy sao, tuyết phủ trắng xóa trên những cây thông như mũi tên khổng lồ. Ông già Noel râu tóc bạc phơ lái xe chở đầy quà tặng cho các trẻ em do những con tuần lộc sừng cong lao đi vun vút trong đêm từ miền Bắc cực.

Khi ba đặt chân lên miền đất hứa này, ba không còn những rạo rực của tuổi trẻ trứớc cuộc sống tràn đầy sức sống, không còn những năm tháng dài chờ đợi đầy hoa mộng. Nhưng con, giờ đã trưởng thành, hấp thụ được vốn kiến thức đủ bảo đảm cho cuộc sống tương lai tốt đẹp.

Nước Mỹ tuy không phải là thiên đàng hạ giới, nhưng vẫn là vùng trời tự do, đất hứa của tuổi trẻ, miền đất luôn sẵn sàng đón nhận và bao dung cho những con người chốn chạy khỏi một chế độ tàn ác vô nhân đạo.

Mùa Giáng sinh là mùa An bình Hạnh phúc mà con người luôn khao khát chờ trông. Ba xin mượn lời Thiên Sứ năm xưa chúc nguyện cho con và gia đình mình cùng mọi người trong đêm Đại Thánh này:

“Vinh danh Thiên Chúa trên trời,

Bình an dưới thế cho người chính tâm.”

Đinh Quân

(*) Ghi chú: Bài viết trong hoàn cảnh khó khăn, nên ngày tháng năm không thể liên tục, lời văn không chau chuốt, ý tưởng không sắp xếp- Nghĩ sao viết vậy thôi! Hình ảnh và vài hàng tâm sự bổ túc sau- Mong thông cảm những thiếu sót!