Tâm Sự Người Về Hưu - Người Phương Nam

1.

Ông nhà tôi khi đi tị nạn tới Úc thì đã bốn mươi tuổi đời, cái tuổi mà theo người Âu Mỹ là cái tuổi khởi đầu cho công danh sự nghiệp nên cũng không muộn màng lắm đối với  một kẻ tị nạn bắt đầu làm lại cuộc đời nơi xứ người như ông. Sau hai mươi lăm năm trời, một phần tư thế kỷ làm việc trả nợ công dân góp phần xây dựng nước Úc, ông về hưu lúc sáu mươi lăm, đúng tuổi hưu trí mà chính phủ đã quy định cho tất cả mọi người dân.   

Trước ngày ông thôi việc, nhân viên làm lương tính sổ cho ông thấy ông còn dư tới 146 ngày sick leave (nghỉ bệnh) và ba tháng holiday cộng thêm long service leave (nghỉ thâm niên ba tháng)  vị chi là sáu tháng. Theo lụât công đòan, “sick leave’’ hằng năm không lấy thì kể bỏ, chỉ có holiday mới được để dồn năm này qua năm nọ nghỉ chừng nào cũng được. Vì vậy khi lãnh tiền hưu trí, ông không được lãnh khỏan tiền sick leave, bạn bè  tiếc hùi hụi cho ông nói sao lúc đi làm ông không kiếm bệnh để nghỉ, bây giờ không lấy được đồng nào thiệt uổng. Ông nói trời thương cho tôi không bị bệnh là phước đức ông bà rồi, khi không khai bệnh lấy ngày nghỉ ở nhà chơi thấy quấy lương tâm quá, chừng nào bệnh thiệt hẳng hay. Một con người có bản tính ngay lành liêm chính như ông vậy dĩ nhiên là không thích ăn không ngồi rỗi bởi vì  "nhàn cư vi" có ngày sẽ sinh  "bất thiện" .

Do đó, trước khi nghỉ làm, ông cứ băn khoăn lo lắng cho thời gian sắp tới ở nhà không có việc gì làm chắc sẽ trở thành bất đắc chí, buồn chán sanh trầm cảm hoặc phát điên lên được. Ông đi kiếm mấy người quen đã về hưu trước mình hỏi thăm coi họ làm gì để đốt thời gian cho hết khỏang đời còn lại. Nghĩ cũng trớ trêu buồn cười thật. Người đi làm thì học hỏi kinh nghiệm là phải, đằng này về hưu cũng phải tìm người vấn kế thọ giáo để noi theo. Khổ thiệt! Có người bày cho ông  đi làm việc thiện nguyện giúp đời tùy theo khả năng và sức khỏe của mình. Có người thì nói:

- Gắn cái internet chơi đi, rất hữu ích, mọi chuyện trên thế giới đều thu gọn trong đó, có vô số chuyện ̣đủ mọi lãnh vực cho mình học hỏi nghiên cứu,  còn không thì đi thư viện mượn sách về đọc, nếu có hứng thì dịch bài tiếng Anh gởi đăng báo cho vui. Ôi! thiếu gì công chuyện,  lo gì, sợ là sợ làm biếng không chịu làm chớ muốn làm thì biết bao chuyện để làm.

Có người lại cho ý:

- Ông từ trong bộ ra, đã rành rẽ đường đi nước bước như trong lòng bàn tay, hay là mở một văn phòng di trú tư làm chủ, “có ăn’’ lắm đó, nhứt là ông được nhiều người biết đến, chắc người ta sẽ ủng hộ ông lắm.

 Ông cười lắc đầu nói:

-Tôi ‘’có ăn’’ đủ rồi nên bây giờ chỉ muốn nghỉ ngơi thôi. Nếu muốn làm thì tôi vẫn có thể làm tới bảy mươi, big boss tôi hỏi mà tôi từ chối đây nè, tội gì lại đút đầu vô nữa cho thêm mệt. Tôi hòng ra khỏi chớ chẳng mong bước vào. Làm cho nhiều chết cũng có mang theo được đâu. Ở nhà hủ hỉ với vợ con cho ấm tuổi già. Từ qua Úc tới giờ tôi chưa có dẫn bả đi chơi đâu hết. Cứ lo làm không hà. Tội nghiệp bả cũng không đòi hỏi phàn nàn chi.

Tại tánh ông xã tôi hay lo xa, sợ hờ như vậy chớ ông có hai thằng cháu ngọai, một thằng mới sanh và một thằng một tuổi rưởi, rồi đây ông mặc sức mà bận rộn bù đầu thở không kịp với tụi nó, chớ vợ con ông đâu tử tế gì cho ông ngồi không ăn mà ông sợ thất nghiệp.

2.

Và cuối cùng thì ngày hưu cũng tới. Ông gác bút, sayonara đồng nghiệp bạn bè một đi không trở lại, về phụ bà xã babysit hai thằng cháu cho con cho rể đi làm. Tưởng đâu out of work thì sẽ có nhiều giờ rảnh rổi lắm ai dè nghỉ ở nhà rồi ông mới biết trong nhà ông cái gì cũng có nhưng kiếm không ra chữ "ở không’’.

Bây giờ ông bận tối mặt tối mũi vì công việc nhiều gấp mấy lúc đi làm. Ông chẳng khác nào một Mister Mum, rành sáu câu công việc chăm sóc baby như thay tả, cho bú, bồng bế, hát ru vv…. Mỗi khi cho bú xong bình sữa, ông còn biết ẳm đứng thằng nhỏ lên vuốt vuốt lưng cho tới khi nó ợ được một cái cho tiêu thì mới để nó xuống nằm chơi hay trườn, bò, lăn lết gì đó mặc sức chớ không "ợ" thì một hồi sau nó sẽ ọc sữa tùm lum. Mỗi khi phải chở bà xã và hai thằng cháu ra ngòai đi shopping hay đi công chuyện, ông đều mặc cái quần cargo kaki sáu túi, hai túi trước, hai  túi sau và hai túi hai bên đầu gối. Ông cụ bị nào là bình sữa, bình nước, ‘’tù và’’(núm vú cao su) khăn giấy, mobile phone, chìa khóa xe chìa khóa nhà lung tung như là một anh biệt kích commando trong tư thế sẵn sàng ứng chiến. Có khác chăng là cảm tử quân người ta trang bị vũ khí súng ống, lựu đạn cay, hơi ngạt, dao găm, dây nhợ vv… còn ông thì trang bị baby stuff và toys đầy mình. Người quen nào tình cờ gặp lại ông chắc không tránh khỏi ngạc nhiên lẫn buồn cười không ngờ ông ‘’xuống  đời thê thảm’’ tới như vậy bởi vì :

Ngày nào cà vạt sơ mi

Bây giờ quần thợ kaki loàng xoàng

Ngày nào cặp táp đường hòang

Bây giờ  bao bị đẩy pram lè phè

Nhưng đối với ông thì ông rất happy với cái job giữ cháu này vì hồi xưa có con, ông bận đi làm suốt, không mấy khi có thời gian vui thú với con cái như bây giờ về hưu có cháu, hằng ngày  được theo dõi mọi biến chuyển của chúng từ tiếng cười tiếng nói bi bô tới những bước chân chập chững đầu tiên té lên té xuống hoặc đến khi bọn chúng lên ba lên bốn, ông thường xuyên phải chơi puzzle, lego hay làm batman, superman, transformer đấu với bọn chúng, ông cảm thấy thích thú  làm sao! Con nít ở xứ giàu có văn minh thật là sung sướng, hồi ông cở tuổi bọn chúng bây giờ, quê hương ông giặc giã chiến tranh triền miên, cái ăn còn khó lọ là cái chơi. Ông chỉ có một món đồ chơi duy nhứt là một con trâu được nắn bằng đất sét mà ông đã mừng rỡ  đi khoe đầu trên xóm dưới cùng làng.

Khi bọn chúng tới tuổi đi học, ông lại thêm cái job đưa rước hai cháu đến trường. Job này có thời khóa biểu hẳn hoi đúng giờ đúng khắc nhứt định cho nên ông càng alert như nhà binh. 

Từ ngày bút gác  việc thôi

Thân ông như thể thiên lôi xuống trần

Sớm mai rửa mặt ra sân

Quơ qua quơ lại giản gân tỉnh người

Rồi vô uống tách sữa tươi

Dông xe ra tiệm mua bao bánh mì

Qua nhà con gái liền khi

Đưa con đưa rể tức thì xuống ga

Chở hai thằng cháu về nhà

Bà cho ăn sáng ông đưa đến trường

Sau khi chở vợ shopping

Về nhà đọc báo xem tin nghe đài

Ăn trưa quấy quá sơ sài

Ra vườn thơ thẩn rồi vào nghỉ lưng

Độ hai giờ rưởi khỏang chừng

Chạy đi rước cháu về trông tới chiều

Chờ khi điện thọai reo kêu

Ba ơi ra rước, con yêu tới rồi

Cơm chiều chuẩn bị xong xuôi

Cháu, cơm, con, rể về đầy một xe

Đó là mục chánh chủ đề

Còn bao nhiêu chuyện nhiêu khê bên lề

Ngày hơn chục bận đi, về

Chạy xuôi chạy ngược tứ bề gần xa

Lại thêm giúp vợ chuyện nhà

Để bà được chút gọi là xã hơi

Việc nhà là việc chẳng ngơi

Trăm công ngàn việc vừa vơi lại đầy

Giúp cho bà đỡ hao gầy

Kẻo bà đi trước còn ai sớm chiều…

3.

Ngày tháng dần trôi, năm nay hai thằng cháu ngọai ông đã học lớp hai và lớp ba nên đi học về đứa nào cũng có homework (bài làm ở nhà). Ông xã tôi lại có cơ hội trở về nghề cũ là thầy giáo, dạy kèm hai cháu, chỉ khác là hồi xưa ông dạy lớp tú tài, bây giờ dạy con nít nhứt là hai thằng cháu cưng nên rất khó dạy vì bụt nhà không linh. Mỗi lần kêu làm homework là ông cháu có cái màn kèo nài trả giá. Cháu thì xin chơi game một chút trước, còn ông thì nói làm bài trước rồi mới được chơi sau. Hai thằng cháu mè nheo mãi rốt cuộc bà phải làm trọng tài phân xử :

- Thôi mới đi học về mà bắt học nữa học sao vô. Cho tụi nó  ăn snack (ăn lót bụng), uống nước, nghỉ ngơi coi TV nửa giờ rồi mới học. Học xong thì cho chơi game trong lúc chờ ba má tụi nó về. 

Bọn nhỏ nghe vậy thì OK ngay nhưng cũng không bỏ được cái tật được cưng chìu dể ngươi cho nên vừa làm bài vừa chơi, lát lát vẽ bậy vẽ bạ lên giấy họăc khều móc rồi thụi nhau hay có khi làm biếng nằm dài trên bàn làm ông ngọai cứ phải la rầy không ngớt. Suốt một buổi chiều từ 3 giờ cho tới khi ba má bọn chúng về, ông Minh mệt bở hơi với tụi nhỏ, nhiều khi ông phải nhờ bà xã ông kèm một thằng phụ ông. Mà bà xã ông thì đa đoan công chuyện, buông cái này bắt cái kia không hở tay, vừa nấu nướng vừa  dọn rửa lau chùi, rồi phải vô hộp sẵn cho con cháu take away mang về ăn chiều, lại phải vừa dòm chừng hai thằng nhỏ không biết lúc nào bọn nó nổi máu anh hùng đánh nhau chí mạng. Thằng em thì cắc cớ hay chọc cho thằng anh đổ quạu rượt đánh xà ngầu cho đã nư, mà khổ nỗi hai thằng là võ sinh Karate nên nhiều lúc bà ngọai nhào vô can bị bọn nó xuất chiêu té nhào.

Chiếu tối sau khi giao trả tụi nhỏ cho ba má chúng, về nhà ăn tối xong thì đã hơn tám giờ. Ông còn giúp bà xã ông hút bụi lau nhà, coi như vừa exsersice cho tiêu cơm vừa làm sạch nhà cửa theo thói quen. Sau đó ông ra sau vườn đi tới đi lui nửa giờ tĩnh tâm cầu nguyện trong lúc bà xã ông chạy đi tắm rồi ‘’lội’’vô internet coi mail. Cứ như vậy ngày này qua ngày nọ, ba cái tạp chí tiếng Anh như Time magazine hay National Geographic ông đặt mua chất đống cao nghều nghệu mà còn không có thời giờ mở cái bao ra để coi cái tựa nữa nói chi tới chuyện dịch bài. Bây giờ thì ông mới thấy buồn cười cho sự lo  lắng thái quá của ông trước kia. Nỗi băn khoăn của ông trước kia đã có câu giải đáp và bao nhiêu dự tính thực hiện trước khi về hưu giờ đây đã không còn cần thiết hay ý nghĩa gì nữa, mà quan trọng nhứt đối với ông là hai thằng cháu ngọai yêu quý, niềm vui tuổi già. Không biết lớn lên chút nữa, rời khỏi vòng tay ông để theo chân bạn bè hay lăn vào đời sống, bọn chúng có còn biết tới ông không nhưng chẳng hề gì, xưa nay nước mắt chảy xuôi, tình thương miễn được trao ra là đã mãn nguyện rồi. Có được đáp lại hay không cũng không cần thiết.

Ông giờ tuổi quá bảy mươi

Còn cháu chỉ mới tuổi mười mà thôi

Cách hơn nửa thế kỷ đời

Cháu cười răng ngọc ông cười răng long

Răng long chẳng phải răng rồng

Mà vì sắp rụng sắp xong kiếp này

Tóc xanh cháu dệt tương lai

Còn ông tóc trắng chờ ngày ra đi

Ra đi ông chẳng để gì

Chỉ mong hai cháu nhớ ghi một điều

Đừng nên tham lắm muốn nhiều

Hãy vui biết đủ những gì trời ban

Ông thương hai cháu vô vàn

Quý như bảo vật trời ban đời này

Đời ông công chức thẳng ngay

Làm lành tích đức để mai cháu nhờ

Cuộc đời hung hiểm không ngờ

Có cây phước đức sẵn chờ chở che

Dù mưa dù nắng không e

Tai qua nạn khỏi thuận ghe xuôi đường

Đời người biết mấy nhiểu nhương

Cầu cho hai cháu trọn đường bình an

“Bình an’’ lời Chúa chúc ban

Bình an thể xác bình an tinh thần

Bấy nhiêu đã đủ phước phần

Để mà vững bước vững tâm vào đời

Gia tài ông chỉ mấy lời

Dù bao phú quý ơn trời vẫn hơn

Bây giờ nếu có ai hỏi ông chớ "out of work" (hết việc làm) ở nhà có buồn chán không thì ông sẽ cười tít mắt nói rằng ‘’Có rảnh chút nào đâu mà buồn, lo mấy thằng cháu, chăm sóc vườn tược và phụ chút chuyện nhà với bà xã đã hết ngày, không có giờ nghỉ lấy đâu mà chán. Nếu mình đừng nghĩ đến mình nhiều quá mà hãy nghĩ tới những người thân của mình đang rất cần mình thì sẽ thấy mình cũng còn hữu dụng lắm chớ chưa phải ‘’hết xài’’ đâu. Ông cứ hưu trí đi rồi sẽ biết’’.

4.

Những tưởng ông chỉ dạy kèm hai cháu ở trình độ tiểu học đơn giản, dễ dàng không nặng đầu suy nghĩ nhưng khi bọn chúng lên trung học thì ông lại nghĩ sao mình không tiếp tục kèm cặp bọn chúng như hồi tiểu học, tuy rằng càng lên lớp cao bài vở càng khó nhưng mình thử mua sách về đọc trước  xem chương trình trung học ở đây mình có kham nổi không. "Nghề của chàng" mà. Thay vì cho bọn chúng đi học thêm bên ngoài (nếu thấy cần) vừa tốn tiền lại vừa mất công đưa rước thì ông làm tuitor giúp bọn chúng làm homework và dạy thêm bài mới mỗi ngày một chút. 

Nghĩ là làm, trong lúc tụi nhỏ bãi trường, ông ̣đi mua sách Anh văn và toán hình học, đại số  lớp 7 về đọc cho biết. Nhờ biết rành tiếng Anh, ông hiểu bài tường tận nên thấy không khó như ông tưởng, thương cháu chịu khó một chút thì mấy cầu cũng "dư sức qua". 

Rồi từ đó ông theo học với hai thằng cháu, hễ bọn chúng lên lớp nào là ông lên theo lớp đó, cứ mua sách về học đêm trước rồi hôm sau dạy lại. Dù đêm nào ông cũng phải thức khuya dọn bài nhưng ông rất vui thấy cháu mình học hành tấn tới, môn toán hay Anh văn đều được điểm cao, được bằng khen, không uổng công tình ông dạy dỗ.  Cứ như vậy cho tới khi bọn nó xong lớp 10 thì xảy ra dịch Covid-19. Ai ở đâu thì ở đó. Người đi làm, nếu làm việc văn phòng thì được làm ở nhà, học sinh thì học online. Ông cháu ít khi gặp nhau, lúc đó hai thằng cháu nói với ông là bọn chúng có thể tự học được rồi, ông khỏi cần lo nữa. 

Tới đây thì người về hưu mười tám năm trước mới thật sự về hưu, hết việc để làm, tâm sự cũng được buông xuống. Hai cháu đã vào đại học ông mới yên tâm dưỡng già. Ông chỉ có thể giúp hai cháu trong việc học  thôi còn tương lai bọn chúng thì tùy ở số trời. 

 

Nửa đời trả nợ công dân

Tháng năm còn lại đỡ đần cháu con

Bây giờ cháu đã lớn khôn

Còn ông thì đã bát tuần chùn chân 

Một mai nằm xuống yên lòng

Gia đình xã hội không còn nợ ai

Người Phương Nam
Viết cho ông ngoại hai cháu