Bệnh dịch virus corona mới ngày càng trở nên nguy hiểm, với số lượng
người nhiễm và chết do virus tăng vọt từng ngày. Hàng loạt quốc gia muốn
nhanh chóng đưa kiều dân thoát khỏi vùng tâm dịch, tuy nhiên chính
quyền Trung Quốc, một mặt cho biết ''sẵn sàng hợp tác với cộng đồng quốc
tế'', mặt khác gây trở ngại cho việc sơ tán ngoại kiều nhiều nước.
Gần 10 ngày sau khi chính quyền Trung Quốc chính thức công bố dịch,
ngày 22/01/2020, mới bắt đầu có những chuyến bay quốc tế đầu tiên đưa
kiều dân rời khỏi vùng tâm dịch ở Vũ Hán (Wuhan). Theo nhiều phương tiện
truyền thông, chính quyền Trung Quốc đã có nhiều biện pháp ngấm ngầm
cản trở các công dân châu Âu sơ tán về nước.
Theo nhật báo Pháp Le Figaro, trong lúc chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố Bắc Kinh ''sẵn sàng hợp tác với cộng đồng quốc tế''
để đối phó với khủng hoảng dịch bệnh, thì trong hậu trường, giới ngoại
giao Trung Quốc có thái độ cứng rắn với các đồng nhiệm châu Âu.
Hôm thứ Hai, 27/01, trong cuộc họp với một số đại sứ châu Âu, đại diện của chính quyền Bắc Kinh đã bác bỏ các kế hoạch di tản đang diễn ra. Vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của chính quyền các nước, rốt cục Bắc Kinh đã nhân nhượng bằng cách hứa hẹn không chống lại các kế hoạch sơ tán ngoại kiều. Tuy nhiên, ngay cả khi đã có động thái nhân nhượng bề mặt, chính quyền Trung Quốc vẫn tiếp tục có các thủ đoạn ''thọc gậy bánh xe'', gây khó khăn cho việc hồi hương của kiều dân, theo một số nguồn tin ngoại giao châu Âu.
''Thọc gậy bánh xe''
Hàng loạt trở ngại được
dựng nên, từ việc đặt ra các đòi hỏi phức tạp về giấy tờ hành chính đối
với những người muốn ra đi, cho đến việc các phi cơ Đức hay Pháp bị gây
khó dễ trong việc hạ cánh tại Vũ Hán. Đặc biệt là việc vợ, chồng hay con
cái của các ngoại kiều, mang quốc tịch Trung Quốc, không được chính
quyền Trung Quốc bảo đảm là được phép rời khỏi lãnh thổ.
Kênh truyền thông BFMTV của Pháp tổng hợp nhiều nguồn tin quốc tế, theo đó chính quyền các nước Pháp, Đức, Úc, Anh và Ấn Độ đều gặp nhiều trở ngại trong việc tổ chức các cuộc hồi hương của kiều dân. Trong lúc Hoa Kỳ và Nhật Bản, hai đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc, đã sơ tán được hàng trăm người, thì các nước châu Âu vẫn bị gây khó khăn.
Trung Quốc bị tố cáo là đã gây áp lực buộc Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) trì hoãn không ban bố ''tình trạng khẩn cấp toàn cầu''. Cuối cùng trước nguy cơ dịch bệnh bùng phát vượt tầm kiểm soát, hôm qua 30/01, WHO đã tuyên bố ''tình trạng khẩn cấp toàn cầu'',
có nghĩa là khủng hoảng dịch virus corona mới không còn là khủng
hoảng nằm trong tầm kiểm soát của chính quyền Trung Quốc, mà đã trở
thành vấn đề chung mà cộng đồng quốc tế phải có nghĩa vụ chung tay ngăn
chặn.
Sự thật phũ phàng và nỗi lo mất mặt
Theo
nhiều nhà quan sát, Bắc Kinh không ủng hộ kiều dân các nước rời khỏi
Trung Quốc, bởi đây rõ ràng là một dấu hiệu cho thấy cộng đồng quốc tế
không tin tưởng vào khả năng kiểm soát dịch bệnh của Bắc Kinh, một thực
tế khiến chính quyền Tập Cận Bình thêm mất mặt trước công luận quốc tế.
Về mặt đối nội, việc sơ tán hàng nghìn ngoại kiều, và có thể cả nhiều
người Trung Quốc làm việc cho các công ty nước ngoài, ra khỏi vùng tâm
dịch ở tỉnh Hồ Bắc, nơi khoảng 60 triệu dân Trung Quốc đang sống trong
tình trạng nội bất xuất, ngoại bất nhập, rõ ràng là một vấn đề nhạy cảm,
có thể gây những bất bình trong xã hội.
Dù sao, chính quyền Bắc
Kinh cũng dần dần từng bước phải chấp nhận đối diện với những sự thật
phũ phàng. Từ chỗ che giấu dịch, đến chỗ thừa nhận dịch ; từ chỗ gây khó
dễ cho việc sơ tán ngoại kiều, chần chừ trong việc đưa khách du lịch
Trung Quốc về nước, đến chỗ phải chấp nhận điều ngược lại. Chính quyền
Bắc Kinh không có cách nào khác là buộc phải dần dần minh bạch tình
trạng dịch bệnh, bởi càng che giấu, khủng hoảng càng có nguy cơ trầm
trọng hơn.
Lo nhất là ''các nước có hệ thống y tế bấp bênh''
Hồi
cuối tuần trước, trong lúc chính quyền Trung Quốc thông báo chỉ có
khoảng vài nghìn người nhiễm virus corona mới, và một chuyên gia của
chính quyền dự báo đỉnh dịch sẽ đến trong mươi ngày tới, thì một số nhà
khoa học Hồng Kông ước tính đã có khoảng 40.000 người nhiễm virus và nạn
dịch sẽ chỉ đạt đỉnh vào khoảng tháng Tư, tháng Năm tới. Điều đó có
nghĩa là dịch bệnh có nguy cơ sẽ lớn hơn gấp bội.
Thái độ hai
mặt, lẩn tránh sự thực, ỷ mạnh hiếp yếu của chính quyền Trung Quốc gây
lo ngại là sẽ góp phần làm dịch bệnh corona mới thêm nghiêm trọng. Hôm
30/01/2020, tổng giám đốc Tổ Chức Y Tế Thế Giới Tedros Ghebreyesus cho
biết nỗi lo sợ lớn nhất của WHO là ''virus lây lan ở những nước có hệ thống y tế bấp bênh hơn nhiều'', chứ không phải với các quốc gia phát triển có cơ hội nhanh chóng sơ tán kiều dân.
Cam
Bốt là một ví dụ tiêu biểu. Quốc gia đàn em của Trung Quốc tại Đông Nam
Á, để chiều lòng Bắc Kinh, đã khăng khăng khẳng định dịch bệnh virus
conora mới hoàn toàn không phải là điều đáng sợ. Hôm 30/01/2020, thủ
tướng Cam Bốt Hun Sen, trong một cuộc họp báo tại Phnom Penh, đã đe dọa
đuổi các phóng viên và bất cứ ai đeo khẩu trang phòng dịch ra khỏi phòng
họp.
Trọng Thành
http://www.rfi.fr
No comments:
Post a Comment