Nói ra thì bảo báng bổ, nhưng cứ thử nhìn mà xem,
tháng Giêng năm nào, người ta cũng thấy rõ ràng nhất, đầy đủ nhất cái sự mê tín
đến khủng khiếp của người Việt.
Một xã hội “khói hương”, với hàng chục ngàn, hàng trăm
ngàn người chen chân mang vác thủ lợn, gà luộc, vàng mã, đủ thứ lễ lạt cồng
kềnh và cầu kỳ khắp các chùa chiền, miếu, phủ; từ nơi xa xôi hẻo lánh đến thị
thành nhộn nhịp; từ đầu tuần tới cuối tuần, dai dẳng hết cả tháng Giêng, tháng
Hai, có nơi còn vắt sang tháng Ba.
Đâu đâu cũng thấy những người là người, nghi ngút khói
hương, sì sụp khấn vái, cầu ước.
Xa xôi gì đâu, mới cách đây mấy ngày, dư luận khiếp
đảm chứng kiến một cuộc hỗn chiến dã man bằng nắm đấm, gây gộc, hung hăng và
máu để cướp cho bằng được quả “phết”, tại Phú Thọ. Vì tương truyền, có quả ấy
trong nhà, cả năm sẽ may mắn, ăn nên làm ra, rồi cả …đẻ con trai.
Tối hôm sau, hàng chục nghìn người xếp hàng dài cả cây
số, tràn khắp các con đường, ngay trục giao thông trung tâm của Thủ đô, vái
vọng xa tít tắp vào ngôi chùa Phúc Khánh vì đặt niềm tin vào sự linh thiêng của
nơi này.
Mùi của khói hương là mùi của bình an, của tĩnh tại,
của thời khắc thiêng liêng, của ước vọng tốt đẹp và hướng thiện. Thứ mùi ấy,
nhất định không thể tồn tại giữa xô bồ và toan tính.
Cũng đêm đó, ở đền Trần Nam Định, hơn vạn người chen
lấn, giẫm đạp, nhảy bổ lên cả lư đồng, bàn thờ để cướp bằng được một chút lộc
mang về nhà. Lộc ấy, dù được cướp theo cách báng bổ nhất, cũng được nâng niu
như thứ bùa hộ mệnh cho lòng tin mãnh liệt vào đường công danh, thăng quan tiến
chức.
Rồi các phủ, các đền, chùa, miếu mạo…cứ sau Tết là tấp
nập người ra kẻ vào, khổ sở chen lấn, sớ cầu xin nào cũng dài dằng dặc ti tỉ
ước mong.
Thôi thì, cầu mong những điều may mắn, tốt đẹp, an vui
trong ngày đầu xuân năm mới vốn là truyền thống tốt đẹp của người Việt bao đời.
Những địa danh tâm linh ấy, cũng được dựng lên từ ý nghĩa văn hóa và lịch sử
đầy nhân văn của cha ông.
Nhưng thử hỏi, bao nhiêu người trong số các khách thập
phương xa gần kia, mang cái tâm hướng thiện và cầu bình an thực sự đến với
những nơi linh thiêng. Hay nhiều hơn thế, những kẻ đang hùng hổ cướp lộc và len
lén mua khói bán nhang, mua thần bán thánh đến cầu khấn những điều biểu lộ sự
tham lam vô độ của lòng người.
Mùi của khói hương là mùi của bình an, của tĩnh tại,
của thời khắc thiêng liêng, của ước vọng tốt đẹp và hướng thiện. Thứ mùi ấy,
nhất định không thể tồn tại giữa xô bồ và toan tính.
Từ bao giờ, niềm tin của con người được “gá” vào thánh
thần chứ không phải giữa con người với con người, giữa con người với ngay chính
xã hội mà chúng ta đang sống, đang tồn tại hiển nhiên như vậy?
Cả một xã hội khấn vái, ước ao, một xã hội biến mình
thành nô lệ của hương khói và thánh thần.
Văn hóa, chắc rồi cũng đến hồi “mạt vận”, khó mà ngóc
đầu lên được, khi thay vì ngẩng cao đầu mà dũng khí, thì cả biển người lại sống
bằng quỳ lạy dập đầu và đi “xin” giàu có, vinh hiển, con cái, công danh sự
nghiệp… từ các vị thánh thần. Quỳ lạy xong nhảy bổ lên đầu người khác, lên cả
bàn thờ để cướp hương hoa vàng lộc, “mạt” ở đấy chứ đâu.
Không “mạt vận” sao được, khi sự mê tín cực đoan đã
đẩy con người vào sự ngu muội và làm trỗi dậy tính dã man nhất, ác độc nhất,
hình thành cả một thế hệ hung bạo.
Vung gậy đánh gục cái người đang là anh, em, chú, bác
gần gũi đó để mang bằng được cái may, cái lộc về nhà là cầu an hay là biểu hiện
của sự phi nhân tính đến lạnh sống lưng?
Rồi từ sự hung hăng bạo ngược được “tôi rèn” ở nơi
làng xã ấy, sẽ chẳng còn lạ khi người ta ra ngoài kia, lạnh lùng chém chết cả
một gia đình vì mấy đồng bạc lẻ, xuống tay đâm chết một mạng người ngay trên
bàn nhậu dễ dàng đến kinh sợ.
Xã hội khói hương dẫn văn hóa đi tắt đến ngày “mạt”,
ngắn ngủi lắm.
An Yên
No comments:
Post a Comment