Thursday, November 13, 2025

18 Hiểu Lầm Phổ Thông Trong Lĩnh Vực Sức Khỏe - Huỳnh Chiếu Đẳng


Nguồn tin và chi tiết: https://www.cnet.com/health/do-eggs-cause-high-cholesterol-plus-17-other-health-myths-were-busting/

HCD : Tóm tắt nội dung bài báo (có thể bản dịch nguyên văn nằm dưới phần tóm tắt) Bài báo “Do Eggs Cause High Cholesterol? Plus, 17 Other Health Myths We’re Busting” của Amanda Capritto (CNET) nói về 18 hiểu lầm phổ biến trong lĩnh vực sức khỏe — những điều từng được nhiều người tin tưởng nhưng đã bị khoa học hiện đại bác bỏ hoặc làm sáng tỏ.

1. Tập thể dục ban đêm làm mất ngủ – Sai

Lầm tưởng: Tập thể dục buổi tối sẽ làm hỏng giấc ngủ.

Sự thật: Không phải với tất cả mọi người. Một số bài tập như yoga hoặc cử tạ có thể không ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Với một số người, tập thể dục trước khi ngủ thậm chí còn giúp họ ngủ ngon hơn.


2. Trứng và Cholesterol Cao

Lầm tưởng: Ăn trứng gây tăng cholesterol trong máu.

Sự thật: Trứng hầu như không ảnh hưởng đến lượng cholesterol trong máu của bạn. Khuyến nghị cũ (năm 1968) rằng người lớn không nên ăn quá ba quả trứng mỗi tuần đã bị bác bỏ. Nghiên cứu gần đây thậm chí còn cho thấy ăn trứng có thể cải thiện sức khỏe tim mạch.


3. Uống Nước Hàng Ngày

Lầm tưởng: Bạn phải uống 64 ounce (khoảng 2 lít, tương đương 8 cốc 8 ounce) nước mỗi ngày.

Sự thật: Mỗi người có nhu cầu cấp nước khác nhau. Mặc dù nước rất quan trọng, nhưng quy tắc "8x8" là lỗi thời và không chính xác cho tất cả mọi người. Bạn nên điều chỉnh lượng nước nạp vào dựa trên mức độ hoạt động và các dấu hiệu mất nước của cơ thể.


4. Lượng Bước Đi Lý Tưởng

Lầm tưởng: 10.000 bước là chìa khóa để có một cơ thể khỏe mạnh.

Sự thật: Đó không phải là con số cố định cho mọi người. Đi bộ là một bài tập tuyệt vời, nhưng mục tiêu 10.000 bước không phù hợp với tất cả mọi người vì việc tập luyện không phải là "một kích cỡ vừa cho tất cả". Việc kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh và đáp ứng các hướng dẫn vận động chung có thể quan trọng hơn.


5. Cơ Bụng Sáu Múi

Lầm tưởng: Cơ bụng sáu múi là đỉnh cao của sức khỏe.

Sự thật: Sáu múi là kết quả của gen nhiều hơn là chỉ độ khỏe. Mặc dù cần tập luyện và ăn kiêng, nhưng đối với một số người, để có sáu múi có thể cần phải ăn kiêng quá mức hoặc hạn chế calo. Mục tiêu tốt hơn là hướng tới một bắp thịt mạnh mẽ thay vì chỉ chú trọng vào mặt thẩm mỹ.


6. Chất Béo Bão Hòa và Bệnh Tim

Lầm tưởng: Ăn chất béo bão hòa trực tiếp gây ra bệnh tim.

Sự thật: Vẫn còn nhiều tranh cãi trong tài liệu y khoa. Một số nghiên cứu cho rằng chất béo bão hòa không làm tắc nghẽn động mạch và nguy cơ cholesterol LDL "xấu" đã bị thổi phồng. Tuy nhiên, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) vẫn khuyến nghị nên hạn chế (nhưng không loại bỏ hoàn toàn) chất béo bão hòa.


7. Thực Phẩm Hữu Cơ

Lầm tưởng: Thực phẩm hữu cơ (organic) tốt cho sức khỏe hơn.

Sự thật: Bằng chứng rất hạn chế. Chưa có đủ bằng chứng khoa học hợp lệ cho thấy nông sản hữu cơ bổ dưỡng hơn nông sản thông thường. Việc hữu cơ không sử dụng thuốc trừ sâu tổng hợp có thể giảm tiếp xúc với dư lượng thuốc trừ sâu, nhưng tác động lâm sàng đến sức khỏe con người vẫn chưa rõ ràng.


8. Đường “tự nhiên” tốt hơn đường tinh luyện – Sai
Lầm tưởng: Đường tự nhiên (mật ong, mật mía,...) tốt hơn đường tinh luyện.

Sự thật: Đường vẫn là đường. Cơ thể bạn xử lý tất cả các loại đường đơn giản (như đường dừa, mật hoa agave, đường mía, mật ong,...) theo cùng một cách. Điểm khác biệt duy nhất là đường có trong trái cây đi kèm với chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa, làm cho nó bổ dưỡng hơn.

9. Cà Phê và Tăng trưởng

Lầm tưởng: Uống cà phê làm hạn chế sự phát triển chiều cao.

Sự thật: Di truyền quyết định chiều cao của bạn. Không có bằng chứng khoa học hợp lệ nào cho thấy cà phê có thể làm hạn chế sự phát triển của một người. Cà phê không liên quan đến bất kỳ tình trạng y tế nào ngoại trừ việc tăng nhẹ, tạm thời huyết áp.


10. Thực phẩm biến đổi gen (GMO) gây ung thư – Sai
Lầm tưởng: Thực phẩm biến đổi gen (GMO) gây ung thư.

Sự thật: Không phải vậy. Không có bằng chứng khoa học nào cho thấy GMO gây ung thư hoặc bất kỳ vấn đề sức khỏe nào khác. Thực phẩm GMO tương đương về mặt dinh dưỡng với các loại không biến đổi gen và được coi là an toàn.


11. Lầm tưởng: lò microwave gây ung thư.

Sự thật: Không. Lò vi sóng chỉ làm nóng thức ăn. Chúng phát ra bức xạ không ion hóa (tương tự sóng điện thoại), loại bức xạ này không đủ mạnh để thay đổi cấu trúc tế bào và không gây ung thư ở người. Bức xạ cũng được chứa trong tường lò vi sóng.

 

12. Lầm tưởng: Chất chống mồ hôi (antiperspirants) gây ung thư vú.

Sự thật: Không có bằng chứng mạnh mẽ. Mặc dù có những lo ngại về nhôm, nhưng các nghiên cứu dịch tễ học và Hiệp hội Ung thư Mỹ đều khẳng định không có mối liên hệ rõ rệt nào giữa việc sử dụng chất chống mồ hôi và nguy cơ ung thư vú.


13. Bữa sáng là bữa quan trọng nhất trong ngày – Không hẳn

Lầm tưởng: Bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày.

Sự thật: Bỏ bữa sáng vẫn ổn. Việc bỏ bữa sáng không gây hại. Khoa học đằng sau nhịn ăn gián đoạn thậm chí còn gợi ý rằng việc bỏ bữa sáng có thể có lợi cho một số người, miễn là bạn kiểm soát được cơn đói.

14. Thời tiết lạnh khiến bạn bị cảm – Sai

Lầm tưởng: Thời tiết lạnh gây cảm lạnh.

Sự thật: Thời tiết không trực tiếp làm bạn bị ốm. Cảm lạnh là do virus. Lý do mọi người ốm nhiều hơn vào mùa lạnh là vì họ dành nhiều thời gian ở trong nhà kín (virus dễ lây lan hơn) hoặc không khí khô làm virus lây lan dễ dàng hơn, và thời tiết lạnh có thể làm suy yếu tạm thời hệ thống miễn dịch.

15. Ai cũng cần ngủ 8 tiếng mỗi ngày – Không đúng

Lầm tưởng: Mọi người đều cần ngủ 8 tiếng.

Sự thật: Mỗi người là khác nhau. Mặc dù 7 đến 9 giờ là khuyến nghị tiêu chuẩn cho người lớn, nhưng mỗi người có một nhịp sinh học độc đáo quyết định thời gian ngủ tối ưu. Hãy ngủ đủ để cảm thấy tốt nhất, không phải theo một con số cứng nhắc.


16. Tắm nắng an toàn hơn nằm giường tắm nắng – Sai 
Lầm tưởng: Ánh nắng mặt trời an toàn hơn giường tắm nắng (tanning beds).

Sự thật: Cả hai đều phát ra tia UV gây ung thư da. Cả tắm nắng ngoài trời và trong giường tắm nắng đều làm lộ da bạn trước tia cực tím, gây lão hóa sớm và là nguyên nhân gây ung thư da.

17. Bẻ khớp tay gây viêm khớp – Sai

Lầm tưởng: Bẻ khớp ngón tay gây viêm khớp (arthritis).

Sự thật: Đó chỉ là sự giải phóng khí vô hại từ dịch khớp (synovial fluid), chất lỏng bôi trơn các khớp của bạn.


18. Cơ thể cần “thanh lọc” bằng nước ép hoặc detox – Sai

Lầm tưởng: Cơ thể cần liệu pháp nước ép (juice cleanses) để thải độc.

Sự thật: Cơ thể bạn tự làm sạch. Gan, thận, da, hệ tiêu hóa và hệ bạch huyết sẽ tự hoàn thành nhiệm vụ thải độc. Bạn có thể hỗ trợ cơ thể bằng cách ăn uống lành mạnh, tập thể dục và uống đủ nước. Liệu pháp nước ép có thể gây hại vì làm cơ thể thiếu hụt các chất dinh dưỡng thiết yếu.


Huỳnh Chiếu Đẳng (Quán ven đường)

No comments:

Post a Comment