Những đóng góp của người Việt trong công nghệ, thương mãi:
Trong 5 thập niên vừa qua, từ khi làn sóng di cư đầu tiên, cộng đồng người Việt đã viết lên những câu chuyện thành công đáng kinh ngạc, trong mọi lãnh vực. Với 2 bàn tay trắng, có nhiều người trở thành những tỷ phú công nghệ, những nhà đầu tư bất động sản, hay những doanh nhân kiệt xuất trong ngân hàng, dịch vụ tiêu dùng, săn sóc sắc đẹp, ngay cả trong các lãnh vực khó chen chân, như: giải trí truyền thông, báo chí, văn học kịch nghệ, điện ảnh, thể thao... Sự kiện này một lần nữa đã minh chứng sống động cho tiềm năng to lớn và cơ hội rộng vô hạn mà đất nước tự do mang lại cho những ai có ý chí vươn lên.
Riêng với ngành công nghệ cao high tech, cộng đồng người Việt tại Mỹ có nhiều đóng góp quan trọng cho sự phát triển của ngành công nghệ cao tại đây. Họ là một nguồn nhân lực tài năng với trình độ chuyên môn cao, được đào tạo bài bản và có nhiều kinh nghiệm thực tế. Trong lĩnh vực kỹ thuật, nhiều người Việt đang làm việc tại các vị trí quan trọng ở các công ty công nghệ lớn như Google, Apple, Facebook, Amazon, Microsoft, và nhiều công ty khác. Họ góp phần phát triển các sản phẩm và dịch vụ công nghệ tiên tiến, bao gồm phần mềm, phần cứng, trí tuệ nhân tạo...
Trong lĩnh vực khởi nghiệp, cộng đồng người Việt tại Mỹ cũng có nhiều doanh nhân thành công. Họ đã sáng lập và điều hành nhiều công ty khởi nghiệp sáng tạo, mang đến những giải pháp mới cho các vấn đề trong nhiều lĩnh vực khác nhau, đóng góp vào sự phát triển kinh tế và công nghệ.
Về nghiên cứu, nhiều nhà khoa học người Việt đang làm việc tại các trường đại học danh tiếng và viện nghiên cứu uy tín tại Mỹ. Họ tham gia vào các nghiên cứu khoa học tiên tiến trong các lĩnh vực như khoa học máy tính, kỹ thuật điện, vật liệu, và y sinh học, tạo ra những đột phá và phát minh mới.
Trong giáo dục, nhiều giáo sư người Việt đang giảng dạy tại các trường đại học và cao đẳng ở Mỹ. Họ truyền đạt kiến thức và kỹ năng cho thế hệ tương lai, góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành công nghệ cao, đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành này. Một số không nhỏ đã tốt nghiệp từ các đại học danh tiếng, như MIT, Harvard, Princeton, Stanford, Yale, Columbia, CA Institute of Technology, Chicago, Cornell, Duke, UC Berkeley, UCLA, Johns Hopkins, Georgetown, Northwestern…
Để dễ hiểu thêm về sự đóng góp của cộng đồng Việt Nam, ta nên tìm hiểu đôi chút về thu thập của người Mỹ gốc Việt. Theo thống kê của năm 2023, thu thập trung bình tổng quát của một gia đình tại Mỹ là 69 ngàn Đô, thu thập trung bình của một gia đình người Mỹ da trắng là 75 ngàn Đô, trong khi ấy thu nhập trung bình của một gia đình người Mỹ gốc Việt là 86 ngàn Đô. Tuy nhiên, so với thu nhập của các di dân từ các nước Á Châu khác, như Ấn Độ, Đài Loan, Phi Luật Tân, Pakistan, Nhật, Đại Hàn, thu nhập của người Mỹ gốc Việt ít hơn, nói lên được, không những người Việt chúng ta nhập cư vào Mỹ trễ hơn, mà còn ra đi không mang theo được một tài sản nào, ngoại trừ đôi bàn tay, đầu óc, sự quyết tâm và… lời cầu nguyện.
Sau đây là danh sách ngắn về những tỷ phú danh tiếng: Chính Chu (Black Stone);Triệu Như Phát - Bất Động Sản – khu Little Saigon; Trung Dũng – khởi nghiệp chỉ với 2 Đô trong tay khi đến Mỹ, nay là một doanh nhân sáng lập nhiều công ty; Trần Đình Trường - Bất Động Sản, New York; Thông Nguyễn - Giám đốc chiến lược của tập đoàn Bank of America ; David Dương, vua tái chế rác, ở Oakland; Bill Nguyễn - doanh nhân, sáng lập công ty Seven Networks và LaLa Media; Jenny Tạ - sáng lập Công ty Titan Securities; Hoàng Kiều; Alan Phan - người đầu tiên mang doanh nghiệp Harcourt của mình lên thị trường chứng khoán; Paul Trần, founder & CEO của MANSCAPED; Đoàn Trí Trung - ngôi sao của chip LED, đồng sáng lập công ty Semiled, chủ hay đồng chủ trên 250 bằng sáng chế về điện tử; Eric Thich Vi Ly – đồng sáng lập công ty Linkedin, và hiện tại CEO của Hub và Karma Check; Lợi Nguyễn, đồng sáng lập công ty InPhi chuyên về High Speed Analog Internet, bán công ty năm 2001 với giá 8.3 tỷ Đô; David Trần – công ty Huy Fung Foods – sản xuát Sriracha Chili Sauce nổi tiếng khắp nước Mỹ và thế giới; Thuan Pham, engineer, former CTO của Uber + Coupang; Henry Nguyễn, là nhà đầu tư mạo hiểm, đem hệ thống Pizza và Mc Donald về Việt Nam; Lê Chiêu, chủ nhân hệ thống Lee’s Sandwishes; Sonny Nguyễn & Quang Nguyễn, đồng sáng lập chuỗi hàng cà phê 7 Leaves; Johnny Đặng Anh Tuấn - sáng lập chuổi kim hoàn Johnny Đang & CO, nổi tiếng sản xuất các mẫu Glillz trang sức xa xỉ cho các sao/siêu sao điện ảnh và âm nhạc Mỹ; Charlie Tôn Quý – Vua ngành Nails, với trên 1, 200 cửa hàng toàn cầu, có tầm nhìn rộng và hiểu biết sâu sắc, xây dựng một mô hình phát triển kinh doanh tạo cơ hội làm việc cho cộng đồng người Việt và biến ngành Nail thành một dịch vụ chuyên nghiệp, gây cảm hứng cho những doanh nhân mới vào tay nghề.
*** Những đóng góp người Việt trong văn học nghệ thuật, báo chí truyền thông, giải trí Điện Ảnh,
Hải ngoại cũng là nơi làm sáng chói những tên tuổi người Mỹ gốc Việt trong giới văn học nghệ thuật, báo chí truyền thông, ẩm thực… qua các tác phẩm có tầm mức quốc tế, qua các sáng tác văn chương thi phú bằng tiếng Mỹ, Pháp… Như trong danh sách dưới đây:
** Văn Học Nghệ Thuật:
*Kiên Nguyễn – The Unwanted, A Memoir of childhood.
*Lan Cao, con gái ĐT cao Văn Viên, GS. Luật tại ĐH Chapman – The Monkey Bridge
*Nguyễn Thanh Việt, GS. về Anh Văn, American Studies và Ethnicity tại ĐH USC – The Sympathizer – với giải Plulitzer.
*Kim Thúy – nữ văn sĩ nổi tiếng của Canada với cuốn tiểu thuyết RU, nhận rất nhiều giải thưởng cao quý của Nữ Hoàng và của Canada.
*Ocean Vương, thi sĩ, văn sĩ – On Earth We’re Briefly Gorgeous, 2019, Night Sky With Exit Wounds 2016– với nhiều giải thưởng văn chương Mc Arthur, Elliot…
*Diana Khôi Nguyễn, GS Văn Chương, ĐH Pittsburg – tiểu thuyết Ghost Of”, giải thưởng National Book Award.
*Thanh Ha Lai, tác giả của nhiều sách trẻ em – cuốn sách hư cấu/ tưởng tượng Inside Out & Back Again, đoạt giải National Book Award 2011.
*Lê Uyên Phạm, tác giả của Bear Came Along và hơn 120 cuốn sách thiếu nhi, giải Caldecott Honor.
** Những văn sĩ, thi sĩ, nhạc sĩ người Việt của cộng đồng người Việt Hải Ngoại
Do những thổn thức xa xứ, những liên hệ với cuộc chiến mà chính họ đã từng sống qua, những câu chuyện tình bên nớ bên ni, những chuyện tình cảm xã hội, những phê bình văn chương, những cảm xúc của tình đồng đội sống chết bên nhau và với biết bao câu chuyện muốn tâm sự, muốn bày tỏ, xẩy ra từ trong nước hay trong hiện tại, Cộng Đồng người Việt Hải Ngoại chứng kiến một một làn sóng văn chương lớn mạnh, những áng văn tuyệt diệu, những vần thơ xao xuyến con tim…Cả một gia tài văn hóa hải ngoại vĩ đại, mà trong đó kể luôn những tác giả được cộng đồng thương mến gọi là Nhà Văn Quân Đội. Với các tên tuổi như: Doãn Quốc Sỹ, Mai Thảo, Nguyên Sa, Du Tử Lê, Trần Dạ Từ, Nhã Ca, Minh Đức Hoài Trinh, Thanh Tâm Tuyền, Phạm Công Thiện, Trần Mộng Tú, Lê Đình Điểu, Tô Thùy Yên, Nguyễn Mộng Giác, Trần Hoài Thư, Nguyễn Chí Thiện, Luân Hoán, Trang Châu, Nguyễn Tất Nhiên, Nguyễn Xuân Hoàng, Võ Phiến, Nhật Tiến, Phan Ni Tấn, Trần Thị Diệu Tâm, Ngu Yên, Song Thao, Cung Tích Biền, Lưu Nguyên Đạt, Thụy Khê, Bùi Bảo Trúc, Ngô Thế Vinh, Nguyễn Thị Thanh Dương, Kiều Mộng Thu, Đinh Mạc, Nguyễn Xuân Bích, Tiểu Tử, Tràm Cà Mau, Phạm Tín An Ninh, Phan Lạc Tiếp, Vương Trùng Dương, Nguyễn Thị Thêm, Nguyễn Kim Quý (tức Kim Thanh hay NLGO), Trần Trung Đạo, Phạm Phong Dinh, Trần Xuân Dũng, Huy Phương, Phan Nhật Nam, Điệp Mỹ Linh, Trạch Gầm, Cao Xuân Huy…
Bên cạnh là các báo chí tiếng việt có tầm ảnh hưởng quan trọng trong cộng đồng, các đặc san (Đặc San Mũ Đỏ), tuần báo, nguyệt san, tập san, tuyển tập… của các hội đoàn, các hội quân nhân, các nhóm thân hữu. Đáng kể là Tập San Y Sĩ Canada, không những là một báo hội đoàn đầu tiên phát hành ngay từ 1975, và vẫn đang tiếp tục phát hành dạng in trên giấy cho đến ngày nay qua năm thứ 50.
Trong mục này, xin được tuyên dương Việt Báo, cùng anh chị Trần Dạ Từ & Nhã Ca, có công lớn tạo dựng Mục Viết Về Nước Mỹ, một mục đã được quốc hội Hoa Kỳ phê chuẩn, có giải thưởng cao quý bằng hiện kim mỗi năm, không những là nơi người Việt hải ngoại trang trải tâm tình, chia sẻ kinh nghiệm sống của mình trên đất Mỹ , mà còn giúp cho người Việt sống xa quê hương mài dũa tiếng mẹ đẻ, gìn giữ văn hóa dân tộc, có thêm niềm tin, qua ngàn ngàn tác giả từ bốn phương trời gởi hàng trăm ngàn bài viết đăng trên báo in từ 2005 và báo điện tử, với trên cả trăm triệu lượt độc giả vào đọc. Và biết bao nhà in ấn, xuất bản những báo chí, sách vở tiếng Việt. Như phu nhân Bs. Đỗ Hoàng Ý, bà Ngô Thị Quý Linh (cựu SV YKSG) chủ trương Nhà Xuất Bản Ý Linh ở Texas, và anh Vũ Ngọc Hiến của nhà in Saigon Graphic Printing ở Montreal, xuất bản rất nhiều sách và tài liệu nghiên cứu về lịch sử, giáo dục, thơ văn và báo in, hòng bảo tồn và phát huy văn hóa Việt.
Những dòng nhạc Việt ở hải ngoại với những ca khúc về thân phân, tình yêu quê hương, thánh ca, Phật ca…như Từ Công Phụng, Ngô Thụy Miên, Cung Tiến, TS. Thanh Trang, Lam Phương, Tuấn Khanh, Nam Lộc/ Asia, Việt Dzũng, Trúc Hồ/ SBTN, Vũ Thành An, Trịnh Nam Sơn, Lê Tín Hương, TS. Võ Tá Hân, Bs. Phạm Anh Dũng, Bs. Trần Văn Khang, Bs. Dương Đình Hưng, Diệu Hương…Cùng biết bao nam nữ ca sĩ lừng danh đã từng đem lại cho chúng ta những vui thú tinh thần quý báu trên xứ người.
Ngành giải trí Hollywood đã chứng kiến sự xuất hiện mạnh mẽ của các nghệ sĩ gốc Việt, vượt qua định kiến và rào cản để thay đổi cách thức đại diện người châu Á trên màn ảnh.
* Các đạo diễn: Tim Đặng, Trần Hàm, Kady Nguyễn, Taylor Jordan, Jaime Trần, Bảo Nguyễn…
Đặc biệt, Chantal Nông Võ, executive producer của phim Superman 2025. Cô Chantal là ái nữ của vợ chồng Bs. Nông Thế Anh & Bs. Nguyễn Thị Nhơn. Bs. Nông Thế Anh có công hướng dẫn các bác sĩ VN luyện học lại các môn YK để chuẩn bị thi lấy bằng tương đương tại Hoa Kỳ từ 1975-1980, và Bs. Nguyễn Thị Nhơn, nữ bác sĩ đầu tiên hành nghề chuyên môn về Tim Mạch từ năm 1975.
*Các diễn viên điện ảnh:
Maggie Q – Mission Impossible III, Nikata; Kelly Marie Tran – trong vai Rose Tico của loạt phim Star War. Hồng Châu, trong các phim Down Sizing và The Whale, được đề cử giải Golden Globe cho nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất. James Edward Duval, trong phim Indepence Day. Lena Therese Condor, tức Trần Đồng Lan, trong phim Superhero X-Men: Apocalypse 2016. Ke Huy Quan – diển viên nhí trong phim Indiana Jones, The Temple of Doom và Every thing Every Where All At Once - nhận giải Oscar, Golden Globe và Saturn Award 2023. Jennifer Trần, TV Show The Bachelor season 28 và Bachelorette, season 21. Tom Cross (cha Mỹ, mẹ Việt là Võ Hồng Lộc, em gái của phu nhân Bs. Lê Khắc Quyến, YK Huế, đồng thời là cháu của Bs. Lê Đình Thương, NJ, Chủ Tịch Hội Ái Hữu YK Huế Hải Ngoại), Editor phim – nhận giải Oscar The Best Film Editor của phim “Whiplash” 2016.
-Đặng Thái Sơn. Thiên tài về Piano. Đạt giải nhất trong cuộc thi dương cầm Chopin thế giới lần thứ 10, với tư cách thí sinh tự do vì không được danh thuận với chính quyền CS Việt Nam. Hiện cư ngụ tại Canada.
-Hà Hồng Nguyễn, trách nhiệm thiết kế áo quần cho các phim, như The Nutty Professor, The Mask…
-Teresa Mai (Sangeeta Kaur). Nữ ca sĩ đầu tiên Mỹ gốc Việt nhận giải Grammy 2022 với album nhạc Mythologies.
-Chloe Dao, giải nhất mùa 2 của Reality show Project RunWay.
** Truyền thông báo chí, phóng viên, dẫn chương trình truyền hình:
*Leyna Nguyễn, của các hãng CBS, KCBS, KCAL…với 3 giải thưởng Emmy
*Tini Trần, tức Trần Thiên Hương, BA về Government & Journalism, UT/ Austin, Fellow ĐH Harvard, MMP (Master of Public Policy) ĐH Princeton. Phóng viên kỳ cựu của Los Angeles Times, trước khi trở thành Bureau Chief cho hãng thông tấn AP tại Việt Nam (6 năm) và tại các nước Trung Đông , Trung Quốc…Hiện tại Cô là giám đốc điều hành World Resources Ross Center ở Washington DC. Tini Trần là con gái của anh chị Bs. Trần Văn Thuần & Tôn Nữ Mỹ Chương tại Houston. Nghe kể lúc cô Tini báo tin sẽ đi VN làm việc, bà ngoại nói "ai cũng muốn qua Mỹ, con đang ở Mỹ, có việc làm tốt, sao con muốn về VN? Tini đã trả lời một cách nhanh chóng "Bà ngoại, that's my country”.
*Betty Nguyễn, của CBS, CNN
*YLan Mùi McClintock- con gái của anh chị Bs Mùi Quý Bồng, Houston TX- phóng viên tại Washington DC cho CNBC, và nay là Managing Director của công ty Tư Vấn Quốc Tế The Penta Group, Washington DC.
*Mary Nguyễn, của ABC, FOX, NBC. Nhà báo điều tra. Tốt nghiệp UCLA và Luật tại Florida. Biện lý của tòa án tiểu bang Florida ở địa hạt số 9. Người phụ nữ Mỹ gốc Việt đầu tiên giữ chức Chair của hội đồng Florida Bar Media & Communications Law.
*Thúy Vũ, tốt nghiệp từ UC Berkeley, nhà báo, phóng viên, đồng sáng lập Global Mentor Network, 5 giải thưởng Emmy.
*Phan Thi Minh Khai, nữ diễn viên, soạn kịch và soạn phim, dẫn chương trình trên channel Viva, một khuôn mặt nổi tiếng trên truyền hình nước Đức.
**Những nghệ nhân trong ngành nghề khác:
*Trong ẩm thực:
Christine Hà, thí sinh mù chiếm giải nhất, mùa 3, năm 2012 của Master Chef, chủ nhân của nhà hàng The Blind Goat ở Houston. Huỳnh Hùng, đầu bếp chiếm giải nhất, mùa 3 của Top Chef. Charles Phan, đầu bếp và chủ nhân nhà hàng ở San Francisco, tác giả của 2 sách dạy nấu ăn, Vietnamese Home Cooking và The Slanted Door: Modern Vietnamese Food; cả 2 cuốn sách đều nhận giải thưởng cao quý về ẩm thực. Tâm Phan, chủ nhân nhà hàng Bon Appetit, Miami, nhận giải thưởng Michelin2024 Young Chef Award…
*Về Thời Trang: Jonas Bevacqua:
Đây là nhà thiết kế thời trang người Mỹ gốc Việt, đồng sáng tạo ra Urbanwear LRG. Michelle Phan: Youtuber nổi tiếng về lĩnh vực làm đẹp.
**Những vận động viên thể thao.
Điều đáng khâm phục, không những vì hình dáng kích thước khiêm tốn của người Việt, mà còn ở chỗ đại đa số những vận động viên đều có căn bản học vấn trình độ đại học. Họ đã có mặt hầu hết trong các bộ môn thể thao, thi đấu trong các nước mình đang định cư hay trên thế giới, ngay cả trong những Thế Vận Hội. Họ đã cống hiến tài năng của mình cho đất nước tự do mình đang là con dân. Và họ cũng là niềm hãnh diện của đất nước đang cưu mang họ và gia đình
Xin đơn cử: Marcel Nguyễn, mang về 2 huy chương Bạc đầu tiên cho nước Đức trong 76 năm về thể dục dụng cụ tại Olympics 2012, Anh Quốc. Jacklyn Luu, mang về huy chương Bạc đầu tiên cho đội Hoa Kỳ sau 20 năm tranh tuyển về môn bơi lội nghệ thuật tại Olympics 2024 Paris. Nam Nguyễn, Canada, huy chương Vàng giải thiếu niên trượt băng 2013. Carol Huynh, mang lại cho Canada huy chương Đồng về môn vật tự do ở Olympics 2012 Anh Quốc, và huy chương Vàng tại Olympics Bắc Kinh 2008. Catherine MaiLan Fox, 2 huy chương Vàng ở môn bơi lội 400 mét tiếp sức và 400 mét hỗn hợp cá nhân cho Hoa Kỳ trong Olympics Atlanta 1996. Thiếu niên Nguyễn Thái Đại Văn đoạt huy chương Vàng về môn Cờ Vua cho nước Tiệp trong giải vô địch Âu Châu 2010. Howard Bach, đem lại huy chương Vàng đầu tiên cho Hoa Kỳ trong giải vô địch Cầu Lông đôi nam thế giới 2005. Nhật Nguyễn, mang về huy chương Vàng đơn nam và huy chương Đồng đôi Nam giải vô địch Cầu Lông Âu Châu 2016 cho nước Ireland. Đồng thời, người chị của Nhật là cô Thắm Nguyễn Gough,đem về huy chương Đồng, cũng lần đầu tiên cho nước Ireland trong tranh giải Cử Tạ Âu Châu 2023. Hoàng Thanh Trang, kỳ thủ Cờ Vua, đem về huy chương Vàng đầu tiên cho nước Hungary trong giải đấu Cờ Vua Âu Châu 2000 và 2013. Võ Sĩ Cung Lê, vô địch thế giới 3 lần trong các môn Kick Boxing, Mixed Martial Arts, Muay Thái; cái hay nhất của người võ sĩ nay là, ngoài nhiều chiến thắng trên võ đài, anh luôn mang hình quốc kỳ VNCH trên võ phục của anh, anh cho biết “anh không quên nguồn gốc của mình, anh nghĩ mình không phải đấu riêng cho cá nhân mà cho cộng đồng người Việt tại Mỹ và tại Hải Ngoại”. Đáng khâm phục. Ngoài ra, còn biết bao nhiêu vận động viên gốc Việt tiếng tăm định cư tại những nước tự do, trong các bộ môn thể thao như bóng đá Mỹ, túc cầu, Tennis, Golf, điền kinh, bơi lội…
Trong sự thành hình và thành công của người Việt tại các nước tự do và dân chủ mang theo những hệ lụy ắt có, như va chạm trong gia đình giữa cha mẹ với quan niệm cũ, thành kiến không muốn chấp nhận sự đổi mới, với con cái và giới trẻ có quan niệm rộng rãi hơn qua giáo dục và xã hội tự do bên ngoài; người mẹ, người vợ bung ra làm việc, đôi khi còn có lương bổng cao hơn chồng mình, nên dễ có những bất hòa có thể đưa đến đổ vỡ, vì quan niệm xưa hiện tượng chồng chúa vợ tôi. Những thách thức ấy có vẽ như càng ngày càng ít dần, vì sự hiểu biết về pháp lý rõ hơn, về sư chi phối tôn giáo trên đời sống gia đình cũng tốt đẹp hơn, khiến đời sống tinh thần tốt lành hơn.
Người Việt tại Hải Ngoại vẫn luôn nặng lòng với tình gia đình, không nề hà dành dụm ngay từ thuở còn hàn vi, gởi tiền về cho cha mẹ anh chị em còn sống trên quê hương. Ngoài ra, họ thường tiếp tay với những hội từ thiện tư nhân hay tôn giáo, các hội ái hữu, chính trị hay quân nhân, giúp đỡ những nạn nhân thiên tai, người nghèo khó, các trẻ em khuyết tật, trẻ mồ côi, các sinh viên giỏi và nhất là các thương phế binh VNCH, như chương trình “Cám Ơn Anh, Người TPB VNCH – do hội TPB/ Cô Nhi Quả Phụ VNCH do Nữ Trung tá Nguyễn Thị Hạnh Nhơn cùng các cựu tù HO thành lập, với MC Nam Lộc. Sự giúp đỡ thiết thực thiện tâm ấy không phải từ lời kêu gọi “chùm khế ngọt” hay “khúc ruột ngàn dặm” của chính quyền CS mà trước đây có thời gian xem cộng đồng người Việt hải ngoại là những phần tử phản động, là thứ Việt Gian, ăn bám thực dân đế quốc. Người Hải Ngoại giúp từ thiện vì truyền thống nhân bản của người Miền Nam Việt Nam.
Trong chiều hướng này, xin được nhắc lại, trước những hình ảnh đau thương, khốn cùng của các thuyền nhân trong cuối thập niên 70 và 80, từ Pháp, Úc, Canada và Hoa Kỳ, các tổ chức tư nhân, các bác sĩ ngoại quốc và Việt Nam, trong đó có quý Bs. Nguyễn Ngọc Kỳ, tham dự 7 chuyến liên tiếp trong 7 năm, và quý Bs. Lê Văn Châu, Nguyễn Thượng Vũ, Đường Thiện Đồng, Đinh Xuân Anh Tuấn, tiếp tục mỗi người một chuyến, đã lần lượt tổ chức các chuyến ra khơi cứu người vượt biển. Phong trào này đã tạo ra nhiều hy vọng và đã cứu được hàng ngàn thuyền nhân trên Biển Đông. Bs. Tôn Thất Sơn được tàu Na Uy vớt nhưng cũng tình nguyện ở 7 tháng trên tàu giúp những người vượt biển khác.
Trong cơ quan thiện nguyện phi lợi nhuận International Medical Corps với ngân sách lên đến 450 triệu Đô hàng năm, Giám đốc điều hành COO từ nhiều năm qua là ông Lưu Kỳ. Ông Kỳ là con trai của OB Lưu Nguyện Đạt, Ls, văn sĩ, thi sĩ, Ph.D French Litterature ĐH Michigan State, và Master of Comparative Law của ĐH Howard.
Ngoài ra, tại hải ngoại cũng có vô số cá nhân, hội đoàn mở ra những quỹ từ thiện lớn nhỏ giúp cho các trường đại học, các sinh viên hiếu học tại nước sở tại. Như Foundation Long Nguyễn & Kimmy Dương, thường xuyên giúp đỡ các đại học trong TB Virginia, cùng các sinh viên trong nhiều năm qua, và trợ cấp 3 học bổng toàn phần cho các em từ VN được các trường ĐH Hoa Mỳ nhận vào học. Vừa qua, Kimmy Dương & Long Nguyen foundation tặng 10 triệu Đô cho ĐH George Mason , trong khi năm trước đã tặng ĐH này 2 triệu Đô, giúp cho ĐH Mason thành lập trung tâm điện toán mang tên Kimmy Dương & Long Nguyen.
Ngay cả một hội ái hữu nhỏ, như hội Y Khoa Huế Hải Ngoại với chưa đến 300 thành viên, cũng đã đóng góp $247, 885.00 kể từ năm 2005, cho các nạn nhân thiên tai trong nước Mỹ và trên thế giới, kể cả VN, giúp các cơ sở y tế trong dịch COVID, giúp các TPB VNCH tại quê nhà (qua chương trình Cám Ơn Anh của ông Nam Lộc), và cả các Veterans Mỹ, giúp đỡ các đồng môn tại Hoa Kỳ lẫn ở quê nhà với hoàn cảnh khó khăn. Đó là chưa kể quỹ tư nhân của Bs. Bùi Văn Minh, FACC (Fellow of American College of Cardiology), giúp cho những sinh viên nghèo học giỏi của trường ĐH YKH tại quê nhà lên đến $30,000.00 mỗi hè, từ hơn 10 năm qua, cũng như Bs. Minh đã tạo điều kiện huấn luyện hơn cả chục bs xuất thân trường Y Huế sang Mỹ học thêm chuyên môn Điện Sinh Lý; hay Bs. Nguyễn Ngọc Thạch, FACC, từng lo chỗ ăn ở và dìu dắt tận tình nhiều đàn em YKH vào externship rồi từ đó vào chương trình residency tại Mỹ để trở thành bác sĩ hành nghề YK tại Mỹ. Và Bs/Nha sĩ Lý Văn Kim, giúp đỡ nhiều gia đình các nạn nhân sau vụ 9/11 tại New York, là người đã từng tặng 8 ngàn Đô cho vụ 81 tử sĩ Nhảy Dù, và lập quỹ giúp đỡ các cô nhi quả phụ, quỹ chôn cất các thai nhi bị phá, trùng tu chùa và nhà thờ tại quê nhà…
Cũng không quên nhắc đến các công tác thiện nguyện của các nhóm Bs tốt nghiệp từ trường YK Huế, như Bs. Tôn Thất Hứa với phái đoàn YK từ Đức, và foundation Trần Tiễn với các Bs. Trần Tiễn Sum (RIP), Trần Tiễn Lương Hoa, Trần Tiễn Ngạc, Võ Đại Lợi, hàng năm từ Mỹ, về giúp cho các bệnh nhân cần giải phẫu tái tạo răng hàm mặt và phỏng tại Huế và các vùng phụ cận. Cũng nhờ vậy mà chính quyền địa phương đã đặt tên Cụ Trần Tiễn Thành cho một con đường tại làng Minh Hương, Thừa Thiên. Hay nhóm thiện nguyện The Compassion Flower do nàng dâu Tiến Sĩ Nguyễn Thị Bích Ngọc, thành lập một mạng lưới hiệu quả, thường xuyên giúp đỡ các gia đình TPB, những người mù, nghèo khổ , nạn nhân thiên tai, và giúp phương tiện cho các trẻ em thiếu học ở những vùng núi non xa xôi tại Thừa Thiên.
Ngoài ra, còn phải hoan hô Bs. Lê Quang Tiến, Chủ Tịch Ban Chấp Hành Trung Ương Gia Đình Mũ Đỏ, đồng thời là một thành viên Hội Ái Hữu YK Huế Hải Ngoại và của Hội Y Sĩ Việt Nam tại Canada, đứng ra tổ chức ngày TPB tại Montreal từ mấy chục năm qua, đã quyên góp trên 1 triệu 2 trăm ngàn Đô cho các TPB tại quê nhà.
Qua những gặp gỡ, họp mặt, hội ngộ, đại hội, những buổi thuyết trình, những hội thảo chuyên nghiệp; hay qua những liên lạc trên các diễn đàn online, utube /utubers,facetime,nhữngblogs,như:
longhovinhlong.blogspot.com, nguoiphuongnam52.blogspot.com (cả 2 diễn đàn từ Úc Châu), những nối kết trên mạng, hội chợ, hoạt động cộng đồng… người Việt hải ngoại trở thành một khối di dân có tầm vóc đáng nể, đóng góp lớn lao cho sự thịnh vượng chung của nước mình đang định cư.
Xin đơn cử trường hợp của một tộc trưởng đại gia đình danh giá họ Tô, gốc Quảng Trị, với 11 con + 6 rể + 5 dâu, gồm có 2 nha sĩ, 13 kỹ sư điện và điện toán, 5 bác sĩ, trong đó có Bs. Bùi Xuân Định, thành viên Hội YKH Hải Ngoại, và Bs. Diệc Kiến Quân, thành viên Hội YKH Hải Ngoại và của Hội Y Sĩ VN Canada; thế hệ cháu với 29 cháu nội ngoại + 4 cháu rể và 5 cháu dâu, trong đó có 19 bác sĩ, 3 nha sĩ, 1 giáo viên, 2 kỹ sư, 1 optometrist, và nhiều cháu nhỏ đang trình độ đại học hay trung học; thế hệ chắt: 18. Thật là đại phước khi Cụ Bà Patriach họ Tô vẫn đang sống khỏe mạnh và minh mẫn ở tuổi 96.
Danh sách thành công của những người Việt ở trên chỉ là một phần nhỏ trong bức tranh đa dạng, đa sắc của cộng đồng người Việt. Họ đã minh chứng cho tinh thần quyết tâm, ý chí, sự hiếu học và siêng năm cùng khả năng vươn lên và thích nghi phi thường. Hành trình chinh phục “Giấc Mơ Mỹ” của người Việt đã, đang và sẽ tiếp diễn qua những mẫu chuyện truyền cảm hứng cho các thế hệ mai sau. Cờ Vàng Ba Sọc Đỏ luôn tung bay trong các thị xã có nhiều cư dân người Việt, trong các diễn hành chung của những ngày lễ lớn và trong lòng nhiều thế hệ tương lai. Theo thống kê mới nhất của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, dân số người Mỹ gốc Việt sẽ đạt 2,995,265 người trong năm 2025. Với hệ thống an sinh xã hội tốt, y tế và giáo dục phát triển, nhiều cơ hội trong công ăn việc làm, cộng đồng người Việt sẽ lớn mạnh hơn trong tương lai. Thành công và giàu có không sai, nhưng chúng không định nghĩa con người chúng ta. Quan trọng nhất là đừng quên cội nguồn. Ước mong người Việt chúng ta, dù định cư ở nước nào trong thế giới tự do, cùng học và hành một câu đơn giản “DO THE RIGHT THING”.
Vĩnh Chánh
tháng 7, 2025
No comments:
Post a Comment