Bạn
viết rất đúng. Sau đây là cảm nghĩ của một kẻ đã từng về Việt Nam làm việc 1
năm rưởi:
Quê
hương đối với tôi bao gồm: khung cảnh, người quen thân thuộc, và mồ mả tổ tiên:
1.
Khung cảnh đã hoàn toàn thay đổi, không còn những hình ảnh hoài niệm ngày xưa nữa.
Nếu các bạn có dịp về VN, nhìn từ ngoài vịnh Nha Trang vào thì sẽ thấy những
cao ốc chọc trời, đèn xanh đỏ lòe loẹt, cáp treo, ... không còn một Nha Trang
hiền lành, thân thuộc mà ngày xưa khi chúng ta đi thực tập trên chiếc Whec nhìn
vào. Sài gòn thì trở thành một kiến trúc Hồng Kông tồi tệ. Trở về nhà cũ, bạn
có thể không nhận ra con ngỏ hẻm thân thương dẫn vào nhà bạn ngày xưa.
2.
Người quen thân thuộc: Họ đã chết, đã di tản sang các nước khác, bạn bè
người thân không còn nhiều. Một vài người còn sót lại thì đã thay đổi tính
tình.
3.
Mồ mã tổ tiên: Đất đai đã bị cưởng chiếm, mồ mã tổ tiên đã phải
hốt cốt đem đi nơi khác, không còn dịp đễ làm lể thanh minh, dẩy mộ nữa.
Cảm
giác bất an luôn theo đuổi bạn khi ở Việt Nam: tù tội vô cớ, nhiểm độc
không có nơi chửa hoặc bị làm tiền không thương tiếc. Có còn chăng là tiếng nói
Việt Nam (bạn có thể nghe được tiếng nói này ở Phước Lộc Thọ... Little Saigon)
Có lẻ bạn
nói đúng: Việt Nam là đễ chúng ta thương, nhớ trong con tim của chúng ta
chứ không phải là một nơi đễ trở về.
***
Những vết thương khi đã được đánh thức thì nó không còn
là vết thương cũ vì giờ đây nó là một vết thương tỉnh thức. Một vết thương tỉnh
thức là một vết thương biết rõ nó là một vết thương
Tôi ngồi
nhìn lại bóng tôi
Nửa
thương, nửa giận, nửa cười, nửa đau
Bảy mươi,
tóc bạc mái đầu
Tình yêu
cũng mất, công hầu cũng tan
Suốt đời
làm kiếp đi hoang
Nuốt bao
nước mắt, lan man nỗi buồn
Mỗi lần
nhìn lại quê hương
Thêm một
lần nữa chán chường tấm thân
Quê người,
thu đến, bâng khuâng
Ðếm bao
lá rụng ngoài sân mà sầu
On
Sun, Jul 17, 2022 at 1:19 PM Tho Tran <tdttran@msn.com> wrote:
Theo
bản thống kê dân số của nước Mỹ năm 2010, hiện có khoảng gần 2 triệu người
Việt đang sinh sống trên nước Mỹ. Chúng ta những ai hiện nay đang sống, học
hành, làm việc hay dưỡng già ở đây, đều đã trải qua một phần đời mình trên mảnh
đất này, thường gọi là “tạm dung” nhưng thực tế là vĩnh viễn.
Từ
biến cố 30 tháng 4 năm 1975, những đứa trẻ sinh ra lớn lên ở đây, ngoài huyết
thống ra, chúng không khác gì những đứa trẻ Mỹ. Những người trung niên còn mang
theo cả một thời thơ ấu và những kỷ niệm không quên từ nơi chôn nhau cắt rốn,
nhưng vẫn lăn lộn với cuộc đời trên đất khách này để mưu sinh, có người thời
gian sống với quê hương ngắn ngủi hơn là ở nơi quê người.
Tiểu
bang California, nơi có nhiều người Việt sinh sống nhất đã rộng lớn bằng diện
tích cả nước Việt Nam, nên cũng chưa có ai trong chúng ta tự hào đã đặt chân đến
hết 50 tiểu bang của nước Mỹ, cũng như không ai dám nghĩ rằng mình hiểu hết những
gì về nước Mỹ, dù đây chỉ là một nơi mới lập quốc hơn 300 năm. Có người cho Mỹ
là anh chàng trẻ tuổi, xốc nổi, dại khờ, nhưng cũng có người công nhận nước Mỹ
là ông cụ thâm trầm thường triển khai những bước đi tính toán trước cả trăm
năm.
Ðối
với những người già đã đến nơi này muộn màng, nhưng cả cuộc đời còn lại coi như
sống chết với nước Mỹ, thường gọi là quê hương thứ hai, mà không bao giờ còn cơ
hội trở về nằm trong lòng đất quê mẹ, nếu sự thực khốn nạn, chế độ Cộng Sản còn
tồn tại trên quê hương vài ba mươi năm nữa.
Một
người Việt về thăm lại quê hương, nơi họ đã từ bỏ tất cả để ra đi, lúc đặt chân
trở lại nước Mỹ, cho rằng tâm hồn lại cảm thấy an toàn, nhẹ nhàng hơn như lúc về
nhà.
Một
người Việt xa quê hương đã lâu trở về Sài Gòn, có dịp vào Tòa Tổng Lãnh Sự Mỹ,
ông thú nhận khi nhìn những hình ảnh tổng thống hay ngoại trưởng của Hoa Kỳ,
ông lại có cảm giác quen thuộc, an toàn hơn là những lúc lang thang ở Hà Nội
nhìn hình lãnh tụ và quốc kỳ Cộng Sản. Ðó không phải là vong bản, mất gốc mà chế
độ này đã nhân danh đất nước, tạo hận thù, kỳ thị, xô đẩy biết bao nhiêu người
xuống biển, bỏ quê hương ra đi.
Gần
như chúng ta không còn lệ thuộc gì với đời sống nơi quê nhà, ngoài những tình cảm
sâu đậm trong máu huyết, làm cho chúng ta gần gũi với ngôn ngữ, đời sống Việt
Nam, mà chúng ta có cảm tưởng đang dần dần tách rời, cho đến một lúc nào đó trở
thành xa lạ. Phải chăng vì vậy, mà đã có những đứa con ngày trước trở về, xót
xa nhận ra rằng, họ đang đi, đứng trên một đất nước xa lạ, không còn là của họ
nữa.
Quê
hương ngày nay chỉ còn là nơi thăm viếng mà không phải là nơi để trở về. Nước Mỹ
đã là nơi quen thuộc chúng ta đang sống, có gia đình, nhà cửa, công việc, bà
con, bạn bè, thì làm sao chúng ta lại không có những suy nghĩ, có những câu
chuyện buồn vui, hay những trăn trở về nước Mỹ. Cách đây 45 năm, chưa lúc nào,
chúng ta, những người dân ở một đất nước xa xôi bên vùng trời Ðông Nam Á, cách
biệt nơi này đến nửa vòng trái đất, lại có ý nghĩ rằng, một ngày kia chúng ta sẽ
đến đây, sống lâu dài nơi đây, sinh con đẻ cháu nơi này, để tạo ra một nhánh
người Việt lưu vong. Ðời sau, còn giữ được ngôn ngữ, phong tục hay không, lại
là một điều mà nhiều người khác đang trăn trở, lo âu làm sao để duy trì, gìn giữ!
Trong
cái cộng đồng gần gũi, thân mật gắn bó này, với sách vở, báo chí, truyền thông,
quán xá, chợ búa, tiệm buôn, món ăn thức uống, cả cái tên vùng đất hay bảng hiệu
Saigon chúng ta mang theo, đôi khi gần như quên hẳn là chúng ta đang sống trên
đất Mỹ. Cả cái bữa cơm, cá mắm, canh rau, đôi đũa, chén nước mắm ớt, có khác gì
ở Việt Nam. Cả cái bàn thờ nhang khói, hình ảnh tổ tiên, ông bà, cành mai, chậu
lan, những cô thiếu nữ, trẻ em mặc quốc phục lên chùa ngày Tết, hồi trống, tiếng
pháo Mùa Xuân làm chúng ta quên mất là chúng ta đang sống thật xa quê nhà.
Ðiều
tôi muốn nói là chúng ta thường quên chúng ta đang sống trên đất Mỹ.
Ông
Khổng Tử của nước Trung Hoa có ví von: “Ở chung với người thiện như vào nhà
có cỏ chi lan, lâu mà chẳng thấy mùi thơm, tức là mình cũng đã hóa ra thơm vậy.”
Một kẻ vào vườn hoa lan đầy hương thơm, lúc đầu còn nhận ra mùi hương nhưng dần
dà trở thành quen thuộc, trở thành bình thường, không còn thấy hương thơm, như
kẻ tiểu nhân sống với người quân tử dần dần được cảm hóa lúc nào mà không hay
biết. Nước Mỹ có nhiều hương thơm như thế mà cảm giác chúng ta bị dung hòa lúc
nào không hay đến nỗi không còn cảm nhận được mùi thơm nữa. Hương thơm đó là những
điều tốt lành, thấm nhập vào con người chúng ta lúc nào chúng ta cũng không biết,
không hề quan tâm hay nhận ra được sự khác biệt trước và sau.
Chúng
ta học hỏi được ở nước Mỹ tính bảo vệ đời sống riêng tư, tôn trọng luật pháp, sống
an hòa, sự tử tế và mối tương quan giữa con người và con người trong xã hội. Ðiều
này không chỉ có một ông người Trung Quốc, sau khi đi New York, Las Vegas
hay San Francisco về, đã tường thuật lại trong cuốn “Người Trung Quốc Xấu Xí,”
mà bất cứ người Việt Nam nào khi đi du lịch nước Mỹ về cũng nhận ra. Có người
thắc mắc sao lái xe trên đường vắng vào một hai giờ sáng, gặp bảng “stop” cũng
phải dừng lại, sao một đứa bé phải đi tìm cái thùng rác để vứt cái giấy kẹo nhỏ
chỉ bằng hai ngón tay, sao ở đây xe hơi nhiều như thế mà không nghe một tiếng
còi? Trong cái không khí dễ chịu, thanh thản, an lạc người ta cảm nhận ra khi
bước chân trở lại một nơi, có một chút mỉa mai, không phải là quê nhà của mình.
Chúng ta bước đi từ môi trường tử tế, trong lành của miền
Nam qua giai đoạn “thống nhất” để bước đến một xã hội hỗn loạn như hôm nay, khi
mà con người tốt đẹp dần dà trở thành vô cảm, lừa lọc, gian trá, đạp lên nhau
mà sống, để mưu tìm một đời sống ích kỷ cho riêng mình, mà không thấy đó là bất
thường, bất nhân và vô loại. Thì chúng ta, trong xã hội này, cũng theo lời ông
Khổng Tử: “ Ở chung với người bất lương, như vào trong chợ cá ươn, lâu
mà chẳng biết mùi hôi, vì mình cũng hóa ra hôi vậy!” Như người mới vào chợ
cá, lúc đầu còn nghe mùi hôi tanh, dần dà quen thuộc, không còn nghe mùi tanh
tưởi khó chịu nữa, như người quân tử sống với kẻ tiểu nhân, dần dần đồng hóa bởi
cái xấu mà mình không hay biết. Thử hỏi một viên chức trong chế độ CS Việt Nam
hiện nay, xem những chuyện cường quyền áp bức, mạng sống của người dân xuống
hàng súc vật, con người chỉ biết có đồng tiền và dục vọng, tráo trở, vô đạo lý
hiện nay có là điều gì làm cho con người lạ lùng, khó chịu không? Hay đó là
chuyện bình thường, thấy đã quen mắt, nghe đã quen tai, đầu óc đã xơ cứng, chai
đá như khứu giác của con người ở lâu trong chợ cá, còn đâu phân biệt được mùi
hôi nữa!
Ðiều cuối cùng chúng tôi muốn nói là sự may mắn đã giúp ta
có cơ hội không phải chỉ cho riêng mình mà cả con cháu đời sau, tránh khỏi được
kiếp oan nghiệt, ra khỏi được cái chợ cá ấy, được sống trong cái “chi lan, chi
thất” cái vườn lan thơm ngát, mà qua một thời gian chúng ta không còn cảm nhận
được mùi thơm nữa, nhưng trên thực tế, mùi thơm đó vẫn hiện hữu.
Nhiều kẻ hãnh tiến vẫn cho rằng nước Mỹ nợ chúng ta mà quên
rằng, món nợ của chúng ta, và cả con cháu đời sau đối với nước Mỹ thật khó
lòng trả nổi.
Hãy CÁM ƠN bằng cách sống thật có ý nghĩa cho đời sống này!
Không biết tác giả
No comments:
Post a Comment