Friday, February 9, 2024

Tết Ơi! Thôi Hết Rồi! - Người Phương Nam


Tết Nguyên Đán lại về đây trên xứ người. Bốn mươi ba năm đã trôi qua ở nước Úc là bốn mươi ba cái Tết tha hương vô vị buồn tênh, gượng gạo chẳng mang đến cho tôi chút náo nức hân hoan nào như những cái Tết xa xưa nơi quê cha đất tổ bên kia bờ đại dương.

Quê người chẳng có ngày xuân

Chẳng hương hơi Tết, chẳng xuân trong lòng

Cách ngăn cả một biển đông

Quê hương bỏ lại, xuân hồng chẳng sang 

Thương về xuân cũ bẽ bàng

Thiêng liêng truyền thống son vàng đã xa

Từ ngày bỏ xứ ra đi, Tết đối với tôi chỉ còn là hoài niệm.Tôi không còn cảm nhận được nữa cái không khí thiêng liêng ngày Tết dù rằng ở các chợ Việt Nam, người đi tấp nập đông vui, các tiệm buôn chưng đầy quà Tết như bao lì xì, những phong pháo tiểu pháo đại dài thườn thượt hứa hẹn cho một cái Tết tưng bừng, phấn khích. Bánh mứt trái cây đủ loại, bánh tét bánh chưng bánh tổ ê hề chẳng khác gì ở VN, và những chậu thược dược tím, đỏ, hồng, cúc vạn thọ vàng hực sáng rỡ như tươi cười mời mọc người mua.



Thêm vào đó, cộng đồng Người Việt Tự Do năm nào cũng tổ chức ba ngày hội chợ Tết với những biểu tượng tình tự dân tộc thân quen. Cây nêu trước cổng tam quan được treo đầy những dây pháo đỏ và những câu đối mừng xuân đầy ý nghĩa.  Hai bên là những chậu hoa mai hoa đào, dấu chỉ ngày xuân không thể thiếu nhưng tiếc thay đây chỉ là hoa nylon hoa giả mà thôi chớ làm sao tìm được một cành mai bằng xương bằng thịt với dáng vẻ yêu kiều thanh thoát, tiêu biểu cho mùa xuân phương nam hiền hòa nhân bản.


Lễ hội thường bắt đầu bằng một màn múa lân ngoạn mục sôi động đầy khí thế trước khi mở ra những tiết mục đặc sắc vui chơi như ca múa hát hò, đố vui có thưởng, những trò chơi dân gian thú vị như kêu loto, lắc xí ngầu và những trò chơi hào hứng cho trẻ con. Ẩm thực thì có những gian hàng bán thức ăn truyền thống ba miền đủ mùi vị đặc trưng gợi thèm hấp dẫn khách du xuân.


Chùa chiền cũng nườm nượp bá tánh vào ra, khói hương nghi ngút, kẻ hái lộc đầu xuân, người thì xin xăm gieo quẻ, xem bói đoán vận mạng tương lai... 

Nhưng tất cả những hoạt cảnh đó đối với tôi như một vở tuồng trên sân khấu mà mỗi năm cộng đồng người Việt đều diễn lại một lần để nhớ về nguồn cội, giữ gìn truyền thống quê hương  sưởi ấm lòng người xa xứ. Mà tuồng tích thì chỉ là mua vui và nhắc nhớ chớ không có hồn, cái hồn thiêng liêng trang trọng của ngày Tết Nguyên Đán khi xưa mà chỉ người trong cảnh mới cảm nhận được thôi. 

Giờ đây biết tìm đâu nữa cái cảm giác nôn nao háo hức của những ngày cận tết sắm sửa trang hoàng nhà cửa đón xuân  và làm bánh mứt, dưa chua, thịt đông, nấu cổ chuẩn bị cho ba ngày tết đãi đằng lối xóm bà con.

Còn đâu nữa đêm ba mươi bên mâm cúng giao thừa hương trầm thoang thoảng, cả gia đình quây quần đón đợi cái giây phút giao mùa thiêng liêng vỡ òa năm mới trong tiếng pháo đì đùng nổ dòn vang vọng khắp nơi nơi, tiếng pháo tống cựu nghinh tân, xua đi những tai ương xui xẻo của năm cũ để đón về một năm mới tinh khôi tràn đầy phước lộc ơn trời. Và đâu đó trong những ngôi chùa hay giáo đường, các thầy các cha gióng chuông cầu kinh tụng niệm, cầu cho nước Việt thôi hết tương tàn cho quốc thái dân an, để  người lính chiến sum họp gia đình, nhà nhà yên vui hạnh phúc.

Rồi sáng mùng một, ngủ dậy, cả nhà ai cũng diện vào bộ đồ mới, mở cassette nghe bản nhạc Câu Chuyện Đầu Năm "Trên đường đi lễ xuân đầu năm, Qua một năm ruột rối tơ tằm. 

Năm mới nhiều ước vọng chờ mong, May nhiều rủi ít ngóng trông, Vui cùng pháo đỏ rượu hồng..." 

mà nghe lòng lâng lâng phơi phới yêu đời yêu người và tràn đầy hy vọng ở tương lai. Trước nhất chúng tôi mừng tuổi ba má, chúc ba má an khang thịnh vượng, sức khỏe dồi dào, gia đình êm ấm. Ba má lì xì cho chị em chúng tôi, cả ông xả tôi là con rể cũng được lì xì lấy hên năm mới. 

Sau đó chúng tôi theo ba má xuất hành đi mừng tuổi ông bà nội đang sống chung với chú thiếm. Trên đường đi, đâu đâu cũng nghe rộn rã tiếng cười tiếng nói vui vẻ, thăm hỏi, chúc tụng nhau toàn những  sự lành. Bận về, ghé nhà bà Dì Ba, chị của má,  chúc tết và ở lại ăn trưa với gia đình Dì. Dì chiên bánh củ cải cho ăn với dưa món và thịt đông của Dì làm. Mấy ngày Tết, nhà nào cũng dự trữ đầy ắp thức ăn với niềm tin là trọn năm sẽ được cái huông sung túc dư ăn dư để. Do đó ai mời thì cứ ăn không sợ thiếu.

Qua mùng hai, vài ông bạn làm ăn của ba tới nhà chúc Tết. Má chiên bánh tét, bánh phồng, làm dĩa tôm khô củ kiệu, cắt giò thủ ra dọn lên cho mấy ổng nhâm nhi nói chuyện trời trăng mây gió hỉ hả vui cười. Ngày tư ngày tết dù có phiền muộn lo lắng chi chi, ai ai cũng dẹp qua một bên để tạo cho mình một bộ mặt thư thái tươi vui đối với mọi người để cả năm luôn được hanh thông may mắn, thuận gió xuôi buồm.

Ông xã tôi là thầy giáo, trước khi nghỉ tết, đám học sinh lớp 11 và 12 đã nói trước là tụi em  sẽ tới thăm thầy để được lì xì dù rằng tụi em không còn bé nữa. Vì vậy, chúng tôi  phải chuẩn bị một số tiền giấy 5 đồng để sẵn trong các phong bao đỏ.

Và các em đã tới thật, hết tốp này đến tốp khác, tôi đem bánh mứt hạt dưa, nước ngọt ân cần mời các em. Thầy trò chuyện trò rôm rả như pháo tết và ai ai cũng vui...như tết, ngồi mãi không muốn về. Tình thầy trò ngày xưa sao mà gần gũi thân thiết quá đổi.


Đã hết rồi những cái Tết xưa thiêng liêng đẹp như huyền thoại mà giờ đây đã trở thành cổ tích. Tết đã chết trong tôi như một người bạn thiết đã qua đời. Rất thương rất nhớ nhưng không làm sao còn gặp lại nữa ở cõi đời này, nhớ thương chỉ biết ngậm ngùi tưởng niệm mà thôi. Hơn nữa nhiều khi tết rơi vào ngày trong tuần, cả nước ai ai cũng đi làm, tết mình chớ đâu phải tết chung của cả quốc gia, riêng mình ăn tết hỏi sao không thấy chơ vơ lạc lõng bẽ bàng.

Và rồi đây khi thế hệ chúng ta nằm xuống hết, Tết đối với thế hệ con cháu sinh ra ở Mỹ, Canada, Pháp hay Úc biết có còn ai nhớ tới hay sẽ lùi vào dĩ vãng, khép lại một thời vàng son thuở thái bình thạnh trị chưa thấy bóng cộng quân giặc thù.   

Nước mất nhà tan lưu vong xứ người, còn gì nữa mà Tết với xuân!! Tết ơi! Thôi hết rồi...

Xuân xưa cả một quốc gia

Tết này riêng chỉ mình ta cộng đồng

Lạc loài xuân chẳng ấm nồng

Bồi hồi quê cũ chạnh lòng tết xưa…


 Người Phương Nam

18 comments:

  1. Bài viết đã diển tả trung thực của những người tha hương , với 48 năm trú ngụ nơi đất khách, tết chỉ còn trong tâm tưởng mà thôi.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Cám ơn bạn. Nhớ quá đi thôi những cái Tết xưa phải không bạn?
      NPN

      Delete
  2. Nhân đọc được một bài viết rất hợp với tâm trạng của tôi, một người đã ăn 59 cái Tết nơi xứ người, nên xin mạn phép gửi tặng tác giả một bài thơ của tôi.

    Xuân Ly Hương



    Cũng bánh mứt, cũng rượu chè, hương khói

    Cũng tiệc tùng, nhạc hội, kém chi đâu

    Nhưng lòng ta u uất nỗi niềm đau

    Vì đã mất những gì sao kiếm được



    Thời gian hỡi có nghe xin dừng bước

    Đưa ta về tìm mộng ước xa xưa

    Dù quê hương nắng sớm lẫn chiều mưa

    Ta vẫn thấy nặng tình dưa với muối



    Kìa non nước oai hùng thay sông núi

    Đồng ruộng xanh với dòng suối ngọt ngào

    Mơ thanh bình ta ngồi đếm trăng sao

    Giờ vỡ mộng, lệ dâng trào khóe mắt



    Xuân ly hương đẫm lòng thêm tan nát

    Rượu cay nồng đắng chát mãi đầu môi

    Tổ quốc ơi nay ngàn dặm xa xôi

    Chua xót lắm cho kiếp đời lang bạt



    Còn đâu nữa hồn núi sông rào rạt

    Hương trầm bay ngào ngạt độ xuân về

    Trên khắp nẻo đường reo rắc hoa lê

    Dáng xuân mộng đẹp tình quê thắm thiết



    Nào pháo đỏ, nào cành nêu xanh biếc

    Hoa khoe màu diễm tuyệt đón chào xuân

    Nào ngựa xe cùng tài tử giai nhân

    Thôi đã hết thuở vàng son nhung gấm



    Nơi đất khách xuân về sao lạnh thấm

    Tiết xuân không sưởi ấm nỗi hoài hương

    Thiếu tình người, thiếu hình bóng thân thương

    Sầu viễn xứ dậy căm hờn chất ngất



    Việt Nam hỡi, hãy nghe từng tiếng nấc

    Tiếng nghẹn ngào, thổn thức vọng từ tim

    Trong đêm khuya cô tịch lặng im

    Hồn lạc lõng, biết tìm đâu Quê Mẹ.



    NdP

    ReplyDelete
    Replies
    1. Bài thơ hay quá. Đọc mà nghe xúc động bồi hồi chạnh lòng nhớ xuân xưa.
      Cám ơn bạn NdP rất nhiều.
      NPN

      Delete
  3. Còn đâu những ngày Tết thật vui, êm đềm và hạnh phúc hả chị?!😰

    ReplyDelete
  4. Rất đồng cảm bài viết của chị Tố Kim ạ. Tết xưa , rộn ràng vui tươi, chỉ còn trong tư tưởng người tha hương ạ.
    Kính chúc an lành sức khỏe đầu năm anh chị ạ.
    Hồng Thúy

    ReplyDelete
    Replies
    1. Cám ơn Hồng Thúy. Chắc bên Canada, cộng đồng người Việt cũng tổ chức tết linh đình trọng thể để xoa dịu nỗi buồn tha hương.
      Chúc bình an Hồng Thúy và gia đình.
      Tk

      Delete
  5. bài viết hay quá của một tấm lòng

    ** Tết đến rồi đây xuân đến đây
    Xuân xuân Tết Tết được bao ngày
    Còn bên xứ lạ xuân hiu quanh
    Thương lắm quê hương cảnh đọa đày!!! Hàn Thiên Lương

    ReplyDelete
    Replies
    1. Cám ơn anh Hàn Thiên Lương.
      Em thấy Tết ta ở xứ người giống như Tết Miên ở VN hồi xưa vậy. Không ngờ người Việt chúng ta rồi cũng có ngày lưu vong như người Miên ngày xưa trên đất nước mình.
      TK

      Delete
  6. 💖 Tết ơi! lòng bồi hồi thương nhớ tới những ngày xanh xa xưa của nhiều người viễn xứ:
    "Xuân xưa cả một quốc gia / Tết này riêng chỉ mình ta cộng đồng / Lạc loài xuân chẳng ấm nồng / Bồi hồi quê cũ chạnh lòng tết xưa". (Tố Kim)
    💖 Tết ơi! Xuân vẫn tái hồi cùng trời đất, hoa vẫn đang trổ bông trên toàn cầu, xin mời quý anh chị nghe lại một tình ca bất tử "Khúc Hát Thanh Xuân", nhạc của Johann Strauss II, Vua nhạc Waltz, Phạm Duy viết lời:
    "...Từ đó khi xuân tái hồi / Cho bùi ngùi thương nhớ tới xa xôi / Nhớ tới câu thương yêu người / Một ngày tuổi mới đôi mươi."
    TK, thay lời chúc Tết năm Thìn! (H Yến)

    ReplyDelete
    Replies
    1. Cám ơn Hoàng Yến đã mượn lời nhạc thay lời chúc Tết
      "...Từ đó khi xuân tái hồi / Cho bùi ngùi thương nhớ tới xa xôi" rất đúng tâm trạng của mình mỗi khi xuân về tết đến. Còn tìm đâu nữa "Thiêng liêng truyền thống son vàng đã xa". Chim én vàng đã lạc mất mùa xuân. bay về nơi xứ lạ...
      TK

      Delete
  7. Rất đồng tình với Bà chị Kim ( chủ Tiệm Người Phương Nam) ghi lại cãm nhận chân thật của một người ly hương, vì sao phải rời bỏ Quê cha đất Tổ trong kiếp Tha phương.?? Cũng là một thành viên trung thành theo dỏi hằng ngày...tôi hiểu được và cãm thông với những ai từng có thân nhân ở Huế bị đập đầu & chôn sống ngày đầu mùa Xuân Mậu Thân năm nào...giờ phải hân hoan treo lá cờ máu Phúc Kiến để Mừng Đãng mừng Xuân ??!!

    ReplyDelete
    Replies
    1. Cám ơn anh HungLeDa.
      Bốn mươi ba năm lưu vong xứ người tôi chưa bao giờ về thăm lại VN bởi vì không thể chấp nhận đứng dưới ngọn cờ máu của đảng cộng sản VN. Tôi vẫn mong một ngày quê hương quang phục để trở về nhưng có lẽ không chờ đợi nổi đành phải gởi nắm tro tàn ở quê hương thứ hai này.
      TK

      Delete
  8. Tố Kim ơi,
    Em nhắc lại Tết xưa ở quê nhà làm chị SL nhớ đên ba má chị và những kỷ niệm Tết ngày xưa quá trời vì Mồng Một Tét năm nào cả nhà cũng đi chùa lễ Phật đầu năm, ngay cả gia đình chị, anh Minh và chị dù có gia đình riêng cũng phải về nhà Mùng 1 Tết đi chùa với ba má và gia đình.
    Qua xứ Mỹ, chị em chị vẫn cố giữ truyền thống tốt đẹp này như em đã xem các youtube về Tết của chị trước đây.
    Con cháu bây giờ sống với văn hóa Mỹ nên cũng đã quê đi phần nào sinh hoạt Tết ngày xưa. Cũng đành thôi.
    Chúc sức khỏe và an lạc đến với gia đình Tố Kim nhé.
    Chị Sương Lam

    ReplyDelete
  9. Chị Sương Lam ơi, mỗi lần Tết đến, em không thấy vui chút nào mà trái lại nghe lòng ngậm ngùi nhớ về những cái tết xưa trên quê hương, bên cha mẹ anh chị em họ hàng bà con lối xóm. Lúc đó có bao giờ mình ngờ tới có ngày mất nước phải bỏ xứ ra đi để rồi giờ đây nơi xứ người bâng khuâng nuối tiếc, không làm sao tìm lại được nữa cái hồn Tết thiêng liêng xưa cũ nữa rồi.
    Cám ơn chị Sương Lam.
    Thân mến chúc anh chị năm Giáp Thìn an vui hạnh phúc, vạn sự cát tường.
    TK

    ReplyDelete
  10. Thua chị Tố Kim,
    Độ này sức khỏe kém nên ít vào đọc NPN. Hôm nay tôi được đọc bài viết này của chị thấy hay quá. Thật hay! Chị như viết thay cho bao người xa xứ nỗi lòng thương nhớ quê hương mà trong đó có tôi. Những hoài niệm Tết quê nhà năm xưa ùa về. Cảm ơn chị nhiều. Chúc anh chị và gia đình một năm Giáp Thìn an khang thịnh vượng. NGH

    ReplyDelete
    Replies
    1. Thưa anh Nguyễn Giụ Hùng,
      Người Việt lưu vong chúng ta mỗi năm dù có đón xuân vui Tết nhưng tận trong sâu thẳm của lòng tôi hiểu ai cũng có chút bùi ngùi nhớ thương về những mùa xuân xưa nơi đất mẹ. Đồng bệnh tương lân. Nghĩ vậy nên tôi mới viết lên tâm tình này.
      Cám ơn anh Nguyễn Gịu Hùng.
      Cầu chúc anh chị luôn được an vui và nhiều sức khỏe.
      TK

      Delete