Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) Là Gì? Lợi Ích Và Mặt Trái Của Công Nghệ AI

Trí tuệ nhân tạo” là yếu tố không thể không nhắc đến. 

Ngày nay, công nghệ trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence) được coi là một trong những ngành công nghệ quan trọng hàng đầu, giúp con người giải quyết nhiều vấn đề trong cuộc sống. Lĩnh vực này đang thu hút sự quan tâm rất lớn trên toàn cầu.

1. CÔNG NGHỆ TRÍ TUỆ NHÂN TẠO (AI) LÀ GÌ? 

Trí tuệ nhân tạo hay trí thông minh nhân tạo (Artificial Intelligence – viết tắt là AI) là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính (Computer science). Là trí tuệ do con người lập trình tạo nên với mục tiêu giúp máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người. 

Căn bản là .. trí tuệ nhân tạo giúp máy tính có được những trí tuệ  của con người như: biết suy nghĩ và lập luận để giải quyết vấn đề, biết giao tiếp do hiểu ngôn ngữ, tiếng nói, biết học và tự thích nghi, …

Công nghệ AI tạo ra máy móc và hệ thống thông minh thông qua việc sử dụng mô hình máy tính, kỹ thuật và công nghệ liên quan, giúp thực hiện các công việc yêu cầu trí thông minh của con người. Nhìn chung, đây là một ngành học rất rộng, bao gồm các yếu tố tâm lý học, khoa học máy tính và kỹ thuật.

Một số ví dụ phổ biến về AI có thể kể đến xe hơi tự lái, phần mềm dịch thuật tự động, trợ lý ảo trên điện thoại hay đối thủ ảo khi chơi trò chơi trên điện thoại.

2. CÁC LOẠI TRÍ THÔNG MINH NHÂN TẠO(AI) 

Công nghệ AI được chia làm 4 loại chính:

Loại 1: Công nghệ AI phản ứng.

Công nghệ AI phản ứng có khả năng phân tích những động thái khả thi nhất của chính mình và của đối thủ, từ đó, đưa ra được giải pháp tối ưu nhất.  

Một ví dụ là Deep Blue, chương trình tự động chơi cờ vua của IBM đã đánh bại cờ thủ thế giới Garry Kasparov vào những năm 1990.  

Công nghệ AI của Deep Blue có thể xác định các nước cờ và dự đoán những bước đi tiếp theo. Nó không có ký ức và không thể sử dụng những kinh nghiệm trong quá khứ để tiếp tục huấn luyện trong tương lai. 

Loại 2: Công nghệ AI với bộ nhớ hạn chế

Các hệ thống AI này có thể sử dụng những kinh nghiệm trong quá khứ để đưa ra các quyết định trong tương lai.   

Một số chức năng ra quyết định này có mặt trong các loại thiết bị không người lái như xe hơi, máy bay drone hoặc tàu ngầm. 

Kết hợp các cảm biến môi trường xung quanh công nghệ AI này có thể dự đoán được tình huống và đưa ra những bước hành động tối ưu cho thiết bị. 

Sau đó chúng sẽ được sử dụng để đưa ra hành động trong bước tiếp theo. 

Ví dụ như đối với xe hơi không người lái, nhiều cảm biến  được trang bị xung quanh xe và ở đầu xe để tính toán khoảng cách với các xe phía trước, công nghệ AI sẽ dự đoán khả năng xảy ra va chạm, từ đó điều chỉnh tốc độ xe phù hợp để giữ an toàn cho xe.

Xe không người lái sử dụng công nghệ AI.

 

Loại 3: Lý thuyết trí tuệ nhân tạo 

Công nghệ AI này có thể học hỏi cũng như tự suy nghĩ, sau đó áp dụng những gì học được để thực hiện một việc rỏ ràng. Hiện nay, công nghệ AI này vẫn chưa trở thành một phương án hòan tòan khả thi.

Loại 4: Tự nhận thức 

Lúc này cả hệ thống AI có ý thức về bản thân, có ý thức và hành xử như con người. Chúng thậm chí còn có cảm xúc và hiểu được cảm xúc của những người khác. Tất nhiên, loại công nghệ AI này vẫn chưa hòan tòan khả thi.

3. LỢI ÍCH VÀ MẶT TRÁI CỦA CÔNG NGHỆ AI 

Lợi ích của Trí thông minh nhân tạo 

Có thể nói các trí tuệ nhân tạo AI không chỉ đơn thuần là một phần mềm máy tính có tính logic mà chúng còn chứa đựng cả trí tuệ của con người. Chúng biết suy nghĩ, lập luận để giải quyết các vấn đề, có thể giao tiếp với con người. Chính vì những tính năng vượt trội này mà AI có lợi ích vô cùng lớn. 

Khám phá và ngăn chặn các rủi ro 

AI giúp con người dự báo trước các rủi ro và mối nguy hại tiềm ẩn và hạn chế các thiệt hại đem lại. Các rủi ro được AI nhận biết như: Thảm họa thiên nhiên, động đất, sóng thần, núi lửa, dịch bệnh hay có mối nguy hại trong sản xuất kinh doanh 

Hạn chế sử dụng sức lao động của con người

Nhờ quá trình học máy và tạo ra được các robot trong công nghiệp và đời sống. Con người sẽ không phải tốn nhiều sức lao động trong sản xuất, vận hành. 

Giờ đây, các máy móc robot sẽ thay con người làm việc đó.

Xóa bỏ khoảng cách ngôn ngữ 

Công nghệ AI sẽ giúp con người trên mọi Quốc gia có thể nói chuyện được với nhau và hiểu nhau, thoải mái tiếp xúc. Có thêm nhiều cơ hội để học hỏi và làm việc trên khắp thế giới.

Cá nhân hóa

Công nghệ AI sẽ đánh giá và thích ứng cũng như học hỏi  đối tượng mà nó phục vụ. Từ đó, đưa ra phản ứng phù hợp nhất cho từng đối tượng riêng biệt. 

4. CÁC ỨNG DỤNG TRÍ TUỆ NHÂN TẠO AI TRONG ĐỜI SỐNG

Trong ngành y tế 

Công nghệ AI làm thay đổi hoàn toàn bộ mặt ngành y tế.

Có thể nói, y tế là lĩnh vực thiết thực nhất mà chúng ta quan tâm. 

Những ứng dụng của AI trong y học mang lại cho con người những giá trị đáng kinh ngạc. 

AI được sử dụng như một y tá chăm sóc sức khỏe cá nhân, chúng được sử dụng cho nghiên cứu và phân tích. Chúng có thể được sử dụng để lên lịch lấy hẹn khám tại các cơ sở y tế, và điều quan trọng nhất chính là việc bệnh nhân được giúp đở 24/7.

Bệnh nhân có thể dùng các app trên điện thoại chụp hình và điền các thông tin gửi lên một hệ thống trí tuệ nhân tạo và gần như tức thì kết quả chuẩn bệnh cũng như cách điều trị có thể được gửi về. 

Hoặc một trong những ứng dụng nổi bật nhất của trí tuệ nhân tạo trong y tế chính là máy bay không người lái với tốc độ nhanh hơn xe chuyên dụng lên đến 40%, thích hợp  sử dụng cho những trường hợp cứu thương khẩn cấp tại  những vị trí có địa thế hiểm trở. 

Trong ngành giáo dục

Việc vận dụng trí tuệ nhân tạo trong các chuong trình  dạy và học, các trò chơi, phần mềm giáo dục giúp thay đổi và nâng cao trình độ học vấn của con người. 

Ngoài ra, trí tuệ nhân tạo trong giáo dục còn có khả năng theo dõi sự tiến bộ của học sinh để Thầy, Cô giáo có thể biết và điều chỉnh cách dạy học sao cho hợp lý.

Trong ngành ngân hàng tài chính

Các ngân hàng, tổ chức tài chính đang xử dụng AI trong việc giải quyết các hoạt động tài chính, tiền đầu tư và cổ phiếu, quản lý các tài sản khác nhau,… 

AI có thể vượt qua con người trong việc giải quyết các giao dịch, giúp khách hàng tốt hơn, cung cấp các giải pháp nhanh chóng hoặc nhận diện gương mặt của chủ tài khoản. 

Trong ngành dịch vụ

Công nghệ trí tuệ nhân tạo có khả năng nắm bắt được những thông tin về các hoạt động sử dụng dịch vụ của khách hàng thông qua việc thu thập và phân tích dữ liệu để từ đó đưa ra các giải pháp tối ưu, hiệu quả và phù hợp với nhu cầu sử dụng của họ.

Điều này giúp ngành dịch vụ có thể hoạt động tốt hơn và mang lại những trải nghiệm thú vị, mới mẻ hơn cho người dùng. Chatbot chính là ví dụ điển hình cho ứng dụng này.

Trong ngành truyền thông 

Đối với ngành truyền thông, trí tuệ nhân tạo AI ra đời đã mang lại sự thay đổi lớn cho ngành trong việc tiếp cận các mục tiêu, đối tượng khách hàng tiềm năng. 

Dựa trên việc phân tích , thói quen hoạt động trực tuyến hay những nội dung quảng cáo khách hàng hay xem để điều chỉnh thời gian và không gian cung cấp quảng cáo sao cho phù hợp.

5. KẾT LUẬN

Cùng với Internet vạn vật (IoT), Big Data và Điện toán đám mây (Cloud Computing), Trí tuệ nhân tạo AI(Artificial Intelligence) tiếp tục là một trong những lĩnh vực đang nổi lên cho tất cả các ngành công nghiệp & có mặt ở khắp mọi nơi. 

Có thể nói, sự ra đời của trí tuệ nhân tạo AI là điều tất yếu và cần thiết trong thời đại công nghệ số hiện nay. 

Mặt Trái Của Công Nghệ Trí Tuệ Nhân Tạo AI

Chúng ta hãy tự hỏi rằng, nếu như một ngày kia khi chúng ta đối mặt với một AI đã hoàn hảo hơn con người thật, chúng ta sẽ đứng ở vị thế nào? 

Một AI như thế có quyền công dân và hoàn toàn bình đẳng như chúng ta, nhưng sẽ thông minh hơn chúng ta nhiều lần, hiểu biết gấp hàng ngàn lần chúng ta, tính toán giải quyết 

nhanh gấp hàng triệu lần chúng ta, không bao giờ có sai sót, không bao giờ biết mệt mỏi, không bao giờ đau ốm hay bệnh tật, không bao giờ đòi hỏi nghỉ ngơi, đòi hỏi người khác quan tâm hay giúp đỡ. 

Và đặc biệt là AI đó vẫn luôn tự học hỏi và nâng cấp không ngừng.

Chúng ta sẽ suy nghĩ gì khi gặp một AI chỉ mới ra đời từ ngày hôm qua và không cần phải trải qua nhiều chục năm học hành với rất nhiều cố gắng như chúng ta, một AI với mức chi phí sản xuất rẻ hơn hàng trăm lần so với chi phí để nuôi dạy ta khôn lớn thành người, một AI mang lại hiệu quả công việc cao hơn bản thân ta gấp hàng chục lần mà không đòi hỏi lương bổng hoặc với mức lương không đáng kể.  

Chúng ta sẽ suy nghĩ gì khi một AI đối xử với chúng ta đúng như một người bề trên hướng dẫn, chăm sóc, bảo vệ kẻ bề dưới? Khi đó, liệu chúng ta có cảm thấy sự tồn tại của mìnhlà thấp kém, thừa thãi, vô dụng?

Trong những năm gần đây, việc ứng dụng AI cho phép các hệ thống vũ khí tự động lựa chọn và tấn công mục tiêu đã gây nhiều tranh cãi về mặt đạo đức. 

Những ý kiến chỉ trích cho rằng hệ thống này sẽ đe dọa đến an ninh quốc tế và báo trước một cuộc chiến tranh thế giới lần thứ ba sau súng đạn và bom nguyên tử. 

Những quy tắc và ranh giới cho AI quan trọng hơn so với bất kỳ lĩnh vực nào khác xuất hiện trước đó. Thế nhưng, với tốc độ phát triển chóng mặt của trí tuệ nhân tạo tại một vài tập đoàn lớn (và hầu như đều nghiên cứu bí mật), các tổ chức chính phủ chịu trách nhiệm về các quy định dường như không thể theo kịp.

 "Sự phát triển toàn diện của trí tuệ nhân tạo có thể hủy diệt nhân loại”, Stephen Hawking - thiên tài khoa học người Anh - nói với hãng tin với BBC News năm 2014. 

Đó là mối lo ngại hàng đầu trong tương lai. Hiện tại con người vấn đang kiểm soát được AI. 

Công nghệ AI ở hiện tại còn có những nhược điểm mà chúng ta cần quan tâm như chi phí cao, không có tính linh hoạt, sáng tạo và đặc biệt là chắc chắn 100% gây ra tình trạng thất nghiệp hàng loạt cho người lao động.

 

Nguyễn Liên Hương chuyển