Việt cho xe vào parking và bước vào
trạm xá. Đây là một trung tâm y tế khá lớn trong căn cứ của không quân của Mỹ
tại Nhật Bản. Căn cứ có tên là Yokota Air base nằm trong tỉnh Fussa một trong
26 tỉnh trong vùng Tama thuộc phía Tây Tokyo.
Người phụ tá người Nhật cúi đầu thật sâu chào Việt theo phong tục của
họ. Việt chào lại và vào văn phòng mình . Phòng không rộng nhưng
đầy đủ tiện nghi làm việc. Trong phòng ngoài computer, hồ sơ, tài liệu và những
vật dụng cần thiết, Việt còn để hình gia đình, hai con và hình mẹ.
Mỗi sáng bước vào nhìn mẹ cười với mình trong bức ảnh, Việt thấy
mình ấm áp.
Bây giờ này là 7:30 sáng để bắt đầu một ngày làm việc, bên quê nhà mới
chỉ 3:30 chiều của ngày hôm qua. Việt lại mỉm cười khi nghĩ đến hai chữ
"Quê nhà". Không biết từ lúc nào anh đã mặc nhiên coi nước Mỹ là quê
hương.
Quê hương không phải là nơi mình sinh ra và lớn lên hay sao?.
Việt sinh ra tại Việt Nam, thành phố Biên Hòa. Má hay kể cho cả nhà nghe
ngày Má sinh ra Việt, vì đó là ngày kinh khủng nhất trong cuộc đời của Má.
Ba Việt là sĩ quan VNCH, ông mang cấp bậc Đại Úy trước
30/4/75. Khi Cộng Sản chiếm trọn miền Nam để đặt lên toàn cõi đất nước một
chính sách cai trị mới gọi là Xã Hội Chủ Nghĩa, ông bị triệu tập và phải đi ở
tù. Người ta ở tù có tuyên án bao nhiêu năm, nhưng người bại binh ở tù thì thời
gian không hạn định.
Má kể là họ nói tùy thuộc vào thái độ học tập của người tù và gia đình ở
địa phương. Nhưng thực ra thì tùy thuộc vào
bàn cờ chính trị trên sàng giao dịch quốc tế.
Má hay nói như vậy rồi cười buồn: "Vậy mà nó hù người ta, cho nhiều
gia đình tù cải tạo phải bỏ hết tài sản đi vùng kinh tế mới. Hay làm việc tối
đa để chồng sớm được trả về". Mà má là một nạn nhân của lời hứa hẹn láo
khoét đó.
Ba Việt đi tù hơn 8 năm mới được thả về. Ba đi khi người chị đầu của
Việt chỉ vài tháng tuổi, đến lúc ba về chị đã vào học lớp bốn. Gặp ba, chị cúi
đầu chào "Thưa bác đến chơi" làm ai cũng khóc. Thế rồi sau đó má mang
bầu Việt. 10 năm không sinh nở má chuyển bụng hai ngày một đêm mới sinh. Việt
không to vì có gì để má ăn đâu mà sinh con mập mạp. Nhưng vì lớn tuổi, lại yếu
sức, lâu quá không sinh nở nên Việt đã làm cho má kiệt lực khi vượt cạn . Bà mụ
đặt tên cho Việt là thằng Cu Lì.
"Thằng Cu Lì của Má nay là một sĩ quan quân đội Hoa kỳ". Việt
nhìn hình má thầm nghĩ và mỉm cười một mình.
Quê hương của Việt là Việt Nam hay Mỹ? Khi rời VN để đi định cư Việt mới
có 5 tuổi. Tuổi bé thơ đó Việt đâu có biết gì về đất nước VN. Má và Ba hay kể
về một quê hương xinh đẹp với bao nhiêu kỷ niệm. Ba kể về những người lính, về
những nơi trú đóng, về những con người và danh lam thắng cảnh. Việt nhìn trong
đôi mắt của cha, của Mẹ một nỗi nhớ nhung, một nỗi buồn xa xăm. Việt biết hai
người thân muốn đem Việt về gần với quê cha đất tổ. Thế nhưng suốt bao nhiêu
năm Việt đã sống, đã thở, đã nhận biết bao nhiêu ân tình và tình yêu của xứ sở
này. Đây cũng chính là quê hương của Việt. Một quê hương mà Việt sẽ phải bảo vệ
và đóng góp.
Việt tự hào mình là người Việt Nam, nhưng là một Việt Nam Cộng Hòa đã
mất. Một VN của cha của mẹ ngày xưa đã lùi vào quá khứ. Ngọn cờ đỏ đã và đang
tung bay trên toàn lãnh thổ VN. Thành phố Sài Gòn với hàng cây xanh rợp bóng,
những nơi cha mẹ Việt từng đến với bao kỷ niệm giờ đang bị dần dần xóa sổ.
Thời còn làm Chủ Tịch sinh viên đại học UCR Việt thường giương cao hay
nghiêm chỉnh chào lá cờ vàng có ba sọc đỏ. Lá cờ có đẫm máu tiền nhân và máu
xương đồng đội của Ba Việt. Lá cờ đó đang được các thành phố trên nước Mỹ công
nhận vì là biểu tượng của người Việt tự do.
Nhưng dù muốn dù không lá cờ biểu tượng đó cũng không có lãnh thổ. Lãnh
thổ nằm trong lòng người dân VN lưu vong trong đó có gia đình Việt. Nó ở trong
tim của những người quân nhân người Mỹ gốc Việt đang phục vụ cho đất nước Hoa
Kỳ.
Tới giờ phải làm việc, Việt xem lịch trình khám bệnh và schedule trong
ngày rồi bước ra ngoài. Hôm nay người bệnh nhân đầu tiên của Việt là một quân
nhân người Mỹ. Người phụ tá đã chuẩn bị những dụng cụ cần thiết. Việt chào ông
ta và hỏi thăm về sức khỏe trước khi bắt tay làm việc. Ông ta là một cựu quân
nhân Hoa kỳ đã về hưu và đang sống với gia đình con trai cũng là một sĩ quan
cấp bậc Đại Úy. Khi nói chuyện, ông ta vui mừng khi biết Việt là một người VN
và là con của một cựu sĩ quan quân đội VNCH. Ông ta cho biết ông ta từng đến
tham chiến tại VN. Ông vui vẻ nói vài câu tiếng Việt thông dụng với giọng lơ lớ
thật vui.
Người bác sĩ dễ dàng nói chuyện với bệnh nhân. Nhất là bác sĩ tâm lý,
câu chuyện có thể nói dài vì đó là chuyên môn nghề nghiệp. Riêng người Nha sĩ
chỉ hỏi hay nói được vài câu là không thể nói thêm. Vì răng đã được tiêm thuốc
tê, miệng được mở lớn ra để khám thì còn gì để nói. Người bệnh nhân
của Việt chia tay Việt với sự hài lòng với nụ cười thật tươi, vì thuốc tê không
thể cho ông ta nói thêm được nữa. Việt siết chặt tay ông và hẹn ngày tái khám
sẽ nghe ông kể chuyện về những nơi ông đã từng chiến đấu trên quê hương của
Việt.
Người cựu quân nhân Hoa Kỳ như ông ta đến tham chiến tại VN cũng như
Việt bây giờ đang phục vụ tại nơi này. Một đất nước không phải quê hương mình,
nhưng là bổn phận của người lính Mỹ trong nhiệm vụ Quốc tế.
Nước Nhật là một nước Việt ao ước được đến làm việc. Vừa phục vụ, vừa
tìm hiểu và thăm viếng những nơi danh lam thắng cảnh. Một điều nữa là Việt muốn
cho con mình được quen dần với sự giáo dục thật nhân bản và tốt đẹp nơi đây.
Một đất nước được cả thế giới ngưỡng mộ về nhiều mặt.
Khi đến Nhật, để thích ứng với cuộc sống cả hai vợ chồng đều học tiếng
Nhật. Vừa để không khó khăn trong giao tiếp vừa cùng con trai từng
bước quen với ngôn ngữ và phong tục nơi đây. Thằng con trai 3 tuổi của Việt đã
được vào học một trường mầm non.
Nếu nói về vấn đề giáo dục thì phải công nhật người Nhật họ đầu tư cho
con cái khá cao. Nhà trường với phương pháp giáo dục đào tạo một con
người tự lập và tốt đẹp ngay từ thời còn ở tuổi mầm non.
Bé Hiếu ngày đầu tiên tới trường phải tự mình thích ứng hoàn cảnh. Buổi
sáng khi chiếc xe Bus nhà trường đến đón là phải tự mình bước lên xe với sự
giúp đỡ lần đầu của cô giáo và không được gặp mẹ tới lúc được trả về. Dụng cụ
đi học rất nhiêu khê: áo quần đồng phục, Backpack, nón cũng thay đổi tùy theo
mùa. Con trai, con gái đều mặc đồng phục giống nhau. Trong cặp có riêng nĩa
muỗng, đũa cá nhân. Giờ tập thể dục, giờ tập bơi, đi dã ngoại có đồng phục
riêng và phải tự thay. Mới đầu vợ Việt cũng xót cho con, nhưng rồi mọi việc
trôi qua tốt đẹp. Cu Hiếu đã có bạn, đã từ từ hiểu được cô giáo, bạn bè và rất
thích thú với những giờ học ở trường. Chiếc xe bus có cái đầu xe thiết kế như
đầu tàu lửa Thomas and Friend làm cậu bé thích thú vô cùng. Khi bước lên xe, phải
cúi đầu chào mọi người trên xe và chúc một buổi sáng tốt đẹp. Khi về tới trạm
nơi cha mẹ đón, cháu cũng chào mọi người còn lại và chúc một buổi chiều tốt
lành bằng tiếng Nhật.
Trường lại có chương trình cho học sinh trồng trọt trong trang trại của
riêng trường. Những hoa màu thu hoạch được sẽ được đem vào trường nấu phục vụ
những bữa ăn trưa . Giờ ăn trưa học sinh cũng phải tự mình dọn bàn, đi xuống
phòng ăn nhận thức ăn và phân công nhau để múc thức ăn phân phối cho bạn bè. Ăn
xong, mỗi học sinh phải xếp lại những hộp giấy đựng sữa và giao xuống phòng ăn
để recycle.Những vật dụng sau bữa ăn phải xếp đặt cẩn thận hoàn trả lại phòng
ăn. Sau đó sắp xếp lại bàn ghế để tiếp tục giờ học buổi chiều.
Đó những lớp lớn còn riêng ở lớp mầm non của cu Hiếu thì cô giáo phục
vụ, nhưng trẻ phải tự ăn và tự rửa muỗng nĩa, đũa rồi cất vào hộp cá nhân.
Trước khi ăn, ngồi vào bàn với khay thức ăn trước mặt. Trẻ phải chấp hai tay
lại và cám ơn những người đã giúp cho có bửa ăn này. Ăn xong cũng phải cám ơn
bửa ăn ngon lành đó. Mới học chưa được hai tháng, về nhà dù bửa ăn sáng hay
trưa, chiều, Cu Hiếu cũng chắp tay cám ơn như ở trường và con bé em cũng làm
theo. Thằng bé ăn uống gọn gàng hơn và không dám chơi đùa lơ đểnh
trong bửa ăn như trước.Tháng đầu tiên giấy ở trường gửi về cho Việt là phê bình
cu Hiếu ăn ít thức ăn. Những thức ăn bổ dưỡng đó phải cần ăn cho hết. Nhất là
thịt và rau cải.
Bảo vệ mội trường, cây xanh cũng là một chủ đề lớn. Ngay những cháu mầm
non cũng vẫn có những giờ đi vào rừng, tập làm quen với thiên nhiên, yêu thích
cây cối, thú vật. Thể dục và tập bơi lội là một hình thức giáo dục được đặc
biệt chú ý ở nước Nhật. Cho nên thế hệ con cháu Thái Dương Thần Nữ ngày nay đã
thay đổi chiều cao rất nhiều so với ngày xưa.
Tuy nhiên có điều Việt thấy mình hơi hụt hẫng khi đến nước Nhật. Đó là
một số người dân nước Nhật không cám ơn nước Mỹ như Việt nghĩ. Vì nước Mỹ đã
giúp đỡ nước Nhật tiến bộ hùng mạnh như ngày nay. Hai trái bom nguyên tử vẫn
còn canh cánh bên lòng. Họ nghĩ họ không sai và trong sự sâu lắng của tâm hồn
họ. Người Mỹ chưa phải là một người bạn chân thành. Do đó người dân Nhật nếu
không cần thiết họ không học hay nói tiếng Mỹ. Họ muốn bảo toàn văn hóa họ.
Nói vậy không có nghĩa người Nhật ghét hay căm thù người Mỹ. Họ rất lịch
sự và tôn trọng khách. Trong dịp lễ Thanksgiving, sau khi tổ chức một buổi tiệc
với các đồng đội và hàng xóm đón mừng Lễ Tạ Ơn theo phong tục Mỹ. Gia đình Việt
đã dùng những ngày nghỉ lễ đi thăm viếng thành phố Kyoto. Tại đây gia đình đã
thuê căn phòng của một gia đình người Nhật với giá 20$ cho một đầu người. Căn
phòng chỉ là một một căn phòng trống được trải lên hai tấm nệm và
chăn mền để ngủ. Căn nhà cách trạm xe lửa độ 5 phút lái xe. Ông chủ nhà rất tử
tế, buổi sáng khi đi làm ông ta chở cả nhà ra trạm và dặn dò khi về gọi ông ta
sẽ ra đón để các cháu không đi bộ mỏi chân. Nhờ vậy, gia đình Việt đã được thăm
viếng khu Tokufuji Temple với những ngôi chùa rất cổ kính uy nghi.
Nikishi Market place, Monkey park cho trẻ em và nhiều nơi khác.
Trước khi từ giã về lại căn cứ, gia đình ông chủ nhà đã làm một bữa ăn tiễn
biệt. Những món ăn thuần túy của Nhật như Sushi, Takoyaki và Yakisoba. Sự chân
thật hiếu khách của gia chủ làm Việt nhớ mãi không quên.
Christmas năm nay gia đình Việt không thể về Mỹ sum họp mừng lễ. Tết
Dương Lịch cũng chỉ quanh quẩn trong căn cứ. Tuy nhiên trong phạm vi nhỏ này,
những người lính Mỹ vẫn thấy mình thật ấm áp như đang ở trong nước. Những buổi
họp mặt, những bữa tiệc Giáng Sinh vẫn được thay phiên nhau tổ chức. Con cái họ
vẫn hưởng không khí lễ hội như ở quê nhà. Tuy không rình rang, tưng bừng nhưng
vẫn đầy đủ và ấm cúng.
Có một điều cũng vui là người Nhật không ăn Tết theo âm lịch như Việt
Nam hay Trung hoa. Họ ăn Tết Dương lịch với đầy đủ phong tục cũng na ná như
Việt Nam.
Để tìm hiểu thêm về một xứ sở mới đến để mình hòa nhập, Việt đã đi tìm
hiểu và biết được vài điều.
- Người Nhật ăn Tết vào ngày đầu năm dương lịch. Họ cũng đón giao thừa
như các nước. Các đền, chùa sẽ đánh lên 108 hồi chuông ngụ ý xoa đuổi 108 con
quỷ dữ đi xa để đem lại niềm vui và may mắn cho năm mới.
Nếu người VN mình có món bánh chưng hay bánh tét,
thì người Nhật Bản cũng cúng tổ tiên , các vị thần vào đêm giao thừa. Họ đặt
các loại bánh dầy, bánh Tokonoma lên bàn thờ nhằm tỏ lòng thành kính.
Trong truyền thuyết cổ xưa Nhật Bản, ngày mồng
một Tết, vị thần Toshidon xuất hiện, ban tặng cho trẻ em ngoan và
vâng lời cha mẹ loại bánh dầy Ozoni . Từ đó với mong ước được hưởng nhiều những
ân huệ từ vị thần này, Người Nhật thường ăn bánh Ozono vào ngày mồng
một cũng như người Việt Nam ta ăn bánh Tét, bánh chưng để nhớ tổ tiên.
Ngoài ra trẻ con cũng nhận được tiền lì xì như
người VN mình. Đó là tiền mừng tuổi trong tiếng Nhật gọi là
"Otoshidama" như là nhận được sức mạnh của vị thần Toshigamisama.
Cái này thì Việt thích nhất. Ngày đầu năm, cả nhà
Việt có tục lệ tập trung để mừng năm mới. Ai cũng phải ăn mặc đàng hoàng. Bà
nội Việt ngồi trên ghế, cha mẹ Việt đến chúc Tết trước rồi đến con, cháu. Bà
nội lì xì tiền cho từng người để lấy hên. Riêng chị em Việt được ba, má cậu, mợ
lì xì tiền trong cáo bao đỏ thật đẹp. Tiền đó Việt để dành mua sách vở hay
những thứ cần dùng. Bây giờ đã lớn, Việt lại có bổn phận lì xì cho các cháu.
Khi đi công tác xa không thể về được, Việt cũng gửi tiền về nhớ mẹ gửi dùm. Các
cháu đứng khoanh tay chúc Tết Việt trên màn hình Face Time rất dễ thương và cảm
động.
Người Nhật cũng đi chùa vào đầu năm mới , cũng chọn
hướng tốt để đi. Khi Lễ Phật, họ rửa tay sạch sẽ. Họ chấp tay lạy hai lễ, vỗ
tay hai lần rồi chấp tay cầu nguyện trước khi lạy một lễ cuối cùng. Họ cũng bỏ
tiền công quả vào hòm công đức và cũng rút quẻ như người Việt ta hay đi xin
xâm.
Việt lại nhớ đến những ngày còn nhỏ Tết theo mẹ đi
chùa. Tết gần đây nhất lúc có thằng bé đầu lòng, mẹ dẫn gia đình Việt đi chùa
Quang Thiện. Cả nhà quỳ lễ Phật và nghe sư ông thuyết Pháp.Vợ Việt
cũng xin xâm và cả nhà đoán xâm vui lắm.
Tại nước Mỹ, người lính là lực lượng tình nguyện và được gạn lọc thật
kỹ. Một người sĩ quan phải qua nhiều trường lớp và huấn luyện thường xuyên. Đối
với Việt, ngoài phục vụ còn phải làm sao cho người nước ngoài thấy cái ưu việt
của đất nước Hoa kỳ và tư cách của một người lính Mỹ.
Người quân nhân Hoa kỳ công tác nước ngoài như Việt, dù thương nhớ gia
đình nhưng không cảm thấy lẻ loi. Mọi người yêu thương nhau trong tình huynh đệ
và căn cứ trú đóng như là một đất nước Hoa kỳ thu nhỏ lại. Những ngày lễ lớn
trong đơn vị đều tổ chức đón mừng để con cái và bản thân họ không thấy nhớ nhà.
Riêng gia đình Việt trong khu gia binh này cũng nhận được nhiều tình
thương ấm áp của đồng đội. Trong căn cứ cũng tổ chức buổi tiệc chúc mừng Giáng
Sinh và New Year cho đơn vị, rồi từng gia đình hay đôi ba gia đình tập trung
lại chúc mừng nhau. Những câu lạc bộ cũng dành cho gia đình quân nhân những
buổi họp mặt ý nghĩa và đầm ấm.
Mùa Xuân là mùa hoa lá đâm chồi nẫy lộc, là mùa đem lại niềm tin và hy
vọng. Ở một nơi không phải quê hương nhưng Việt và các bạn đồng đội vẫn vui
hướng về Hoa kỳ với tất cả niềm tin.
Ngày tết Nguyên Đán, có lẽ người lẻ loi nhất là Việt. Vì xung quanh
trong căn cứ ,Việt không thấy một người quân nhân người Mỹ gốc Việt thứ hai.
Tuy nhiên Việt sẽ làm một điều như mọi năm vẫn làm tại nước Ý. Việt sẽ
mua hoa, trái và nghiêm chỉnh cúng giao thừa. Giao thừa ở Mỹ, ở Nhật, ở Việt
Nam tuy không đồng nhất cùng giờ, nhưng nơi nào mà thời gian điểm đúng giờ mở
đầu một năm thì là giờ giao thừa thiêng liêng nhất ở nơi
nó.
Việt sẽ đốt hương thành tâm khấn nguyện cho đất nước quê hương thoát
khỏi sự kìm kẹp bóc lột. Cho VN có tự do.
Cầu nguyện cho cha mẹ , cậu mợ anh chị em, các cháu và tất cả mọi người
thật nhiều sức khỏe, an lành và hạnh phúc.
Việt sẽ mời những người bạn thân đến nhà dùng bữa tiệc đầu năm. Sẽ bày
trò chơi lắc bầu cua để nhớ những ngày còn bé. Sẽ lì xì cho con và các trẻ con
hàng xóm để chúc các cháu một năm học tập tốt mọi việc thành công.
Dù ở nơi nào người lính Mỹ vẫn có niềm tin . Thế giới sẽ tốt đẹp hơn.
Con người sẽ gần nhau và tiến bộ hơn. Mùa Xuân Bính Thân sẽ đem niềm
tin đến mọi nơi, mọi người trong ly rượu mừng và tiếng hát đón mùa Xuân mới.
Happy New Year.
Nguyễn Thị Thêm