Chúc Nhau Sống Trăm Tuổi - Nguyễn Thị Cỏ May

Trong giao tế, mỗi nước có riêng một cách chào hỏi và chúc nhau. Và qua đó, người ta có thể thấy nỗi lo hay niềm mơ ước của dân tộc?

Người Pháp  sợ nghèo nên gặp nhau liền hỏi thăm «Làm ăn thế nào?». Người Tàu sợ đói vì nạn đói hoành hành dân Tàu như cơn ác mộng triền miên, làm cho hằng triệu triệu ngưòi chết thê thảm, mãi tới ngày nay vẫn chưa hoàn toàn khắc phục, nên khi họ gặp nhau  hoặc gặp một người quen ngoại quốc, câu hỏi đầu tiên là «Nị ăn cơm chưa?». Ngày xưa, ở Việt nam, khi gặp một người Tàu, thường chúng ta nhận được câu hỏi này, mặc dầu ở Việt nam, họ không còn bị đói như lúc ở bên Tàu. Hỏi «ăn cơm chưa» là do phản ứng từ tâm thức dân Tàu. Còn bà con người Việt nam ta, nhứt là dân Nam kỳ? Tại sao khi gặp nhau, sau lời chào hỏi thông thường, liền hỏi «Mạnh giỏi?». Hoặc, sau cùng, lúc chia tay nhau, cũng thường không quên kèm câu «Mạnh giỏi»! Phải chăng người Việt nam sợ chết?

Có thể sợ chết là nguyên nhơn trầm tích của dân Nam kỳ vì họ vốn là dân từ đàng ngoài theo Chúa Nguyễn vào Nam lập nghiệp. Họ đi một mình, không bà con, không họ hàng, vào Nam sống tứ cố vô thân. Họ sợ mọi thứ vì đều có thể nguy hại đến tánh mạng. «Tiếng chim kêu cũng sợ, con cá vẩy vùng cũng lo». Lập nghiệp xong, niềm mơ ước của họ là một ngày nào đó không xa, gặp lại bà con, người thân gia đình còn ở lại ngoài Bắc, … Ước mơ này chỉ thực hiện được khi họ mạnh giỏi. Và đó cũng là giấc mơ chung của dân vùng đất mới.

Câu chúc ngày Tết truyền thống của đông phương là «Phước, Lộc, Thọ» bằng chữ viết hoặc bằng hình vẽ hoặc tượng bằng gỗ, bằng sành, bằng sứ, hay bằng đồng trình bày «3 người đàn ông lớn tuổi tiêu biểu cho 3 điều quí báu «Phước, Lộc, Thọ». Điều đáng chú ý là «Lộc» phải đi trước «Thọ» vì nếu sống lâu trăm tuổi mà không tiền (lộc) thì chỉ có đi ăn mày chớ làm sao hạnh phúc được?

Nỗi ám ảnh về cái chết do đói hay bịnh tật, ngày nay không còn nữa. Hoặc ít ra không còn hãi hùng như trước kia nữa.

Đúng vậy. Cả ở Việt nam, nước chậm tiến, y tế thiếu tổ chức và khả năng rất hạn chế, thuốc men đắt đỏ, giả thiệt lẫn lộn, ăn uống, môi trường nhiễm độc, …thế mà có khá nhiều người sống thọ trăm tuổi. Nếu tính theo thang tuổi ngày xưa «Thất thập cồ lai hi», thì ở Việt nam, ngày nay, ra đường gặp ngay «thất thập» không còn là điều hi hữu nữa.

Ở các xứ văn minh, như ở Âu châu hay Huê kỳ, tuổi thọ trung bình trong gần đây được ước tính 115, 7 tuổi cho các bà và  114, 1 tuồi cho các Cụ (theo báo cáo của Albert Einstein College of Medicine, USA). Tuy được cho là phái mạnh nhưng các Cụ lúc nào cũng thua các bà. Sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lý này sẽ không bao giờ thay đổi! (Tư tưởng của Hồ Chi Minh).

Ở Pháp, có bà Jeanne Calment sống tới 122 tuổi, thọ nhứt thế giới (1875 -1997). Thật sự là trường hợp hi hữu nên đã hấp dẫn nhiều nhà khoa học, cả ngoại quốc, tới nghiên cứu sự sống thọ của bà.

Trong cộng đồng người Việt nam tỵ nạn vc, có Cụ Trần văn Ân, lúc trẻ bị tù tội với thực dân Pháp , tới giữa thập niên 50, bị chế độ Ngô Đình Diệm bỏ tù 9 năm cấm cố đày đi Côn đảo, nhưng Cụ vẫn sống mạnh giỏi cho tới trăm tuổi cách nay mươi năm, đúng như ý Cụ mong muốn. Ngày nay, có Cụ Vũ Quốc Thúc, nhiều người Việt nam lớn tuổi đều biết, theo cách tính tuổi Việt nam, qua Tết kỷ hợi, Cụ đã trăm tuổi. Còn tính theo sanh nhựt, chắc chắn Cụ sẽ thọ bách tuế vào năm tới. Và có thể vượt qua ngưởng bách tuế nữa.

Vậy phải chăng nổi lo sợ lớn ngày nay không còn là «mạnh giỏi» nữa mà là quả bom P (P = Population = dân số), nó khủng khiếp không thua bom A hay H vì địa cầu sẽ bùng nổ, thế giới sẽ phải chen nhau sống với hơn 10 tỉ người trong tương lai không xa lắm, đặt ra thêm nhiều vấn đề cho thực phẩm, môi sinh?

Làm thế nào sống trăm tuổi?

Nhiều nhà khoa học về tuổi già cho rằng «sự già nua không phải do sự chọn lựa của tự nhiên, mà đó là cái gì khác hơn sự diễn tiến. Nếu vì sự diễn tiến theo một trình tự tự nhiên thì cái chết của chúng ta lại không có một chút gì quan trọng hết cả».

Đem so sánh chúng ta với cá hồi ở Thái bình dương, chúng ta sẽ hài lòng khi thấy chúng ta tốt phước hơn vì đời sống của chúng ta ổn định hơn và sống lâu hơn. Nhờ chúng ta biết tự tổ chức.

Ngày mai này, mọi người sẽ hân hoan cười đùa với nhau: «Ha! Sống 120 tuổi à? Đó là tuổi thanh niên của tôi mà! Không có gì phải lo nghĩ, chỉ là sự trẻ trung, … Tuổi yêu đời đó!».

Theo ông Roland Portiche, sợ già mau và chết sớm, con người ta trước tiên dựa vào tôn giáo, tìm suối nguồn tươi trẻ, tìm thuốc trường sanh, … nhưng vẫn chưa thấy có gì hứa hẹn. Trái lại, khoa học đã đem lại cho họ những kết quả cụ thể để sống thọ nhờ biết giữ vệ sinh, nhờ thuốc trụ sinh, nhờ những tiến bộ chữa trị các bịnh tim mạch, và bịnh ung thư. Tuổi thọ trung bình ở Pháp hiện nay đã đạt tới 82 tuổi. Khoa học đã giúp con người sống tới tuổi già nhưng khoa học vẫn chưa đẩy lui được mức cuối cùng của đời người, tức tuổi thọ, nói theo Việt nam, được một nghiên cứu công bố năm 2016 là 115 tuổi (Roland Portiche, Les enfants de Mathusalem, Stock, Paris).

Vậy làm thế nào có thể đẩy lui bức tường tuổi thọ ấy?

Ông Roland Portiche tin rằng tương lai cuộc sống chắc chắn thuộc về những người sống thọ nhưng ngày nay, họ vẫn không phải là những người bất tử mặc dầu họ có thể sống tới 150 tuổi một cách bình thường.

Cuối thế kỷ XXI, nếu chúng ta tăng tuổi thọ, mọi thứ cũng sẽ thay đổi. Nhân số thế giới sẽ thay đổi. Chúng ta hãy hình dung một đứa bé sống 150 tuổi, lúc đó, người ta sẽ đầu tư rất nhiều vào chương trình y tế, vào giáo dục, vào hệ thống bảo hiểm xã hội. Sự đầu tư này sẽ làm cho đời sống chúng ta trở nên phong phú và hạnh phúc hơn.

Nhưng  làm sao ngăn chận cái già?

Nhà hóa học người Mỹ Denham Harman là người đầu tiên đưa ra lý thuyết về sự già nua của con người là do phản ứng hóa học oxy (oxydation). Những gốc tự do (les radicaux libres), khi những phân tử oxy bị cắt mất électron, sẽ đi giựt lấy électron của những phân tử bên cạnh, điều này tạo nên một phản ứng dây chuyền gọi là oxy-hóa (oxydation). Trong những năm 1980-1990, sự già nua đã được nhận diện và coi nó là kẻ thù cần phải thanh toán: đó là gốc tự do. Và vũ khí hữu hiệu để hạ kẻ thù đó là chất chống oxy-hóa (anti-oxydants). Chất anti-oxydants có nhiều trong rau cải, trái cây nhưng người ta có thể tìm được dưới dạng viên bán trên thị trường. Dĩ nhiên không thể nói đó là thuốc tiên có thể cải lão hoàn đồng nhưng công hiệu của nó chống lại những bịnh tật làm cho con người mau già yếu rất hiệu nghiệm (điều tra của SU.VI.MAX. Và nhà báo RP, Le Point số 2424, xác nhận đã dùng từ 15 năm nay có hiệu quả tốt). Nói đến phải dùng thuốc vì ăn đầy đủ những chất dinh dưỡng hằng ngày không phải là điều đơn giản cho mọi người. 

Nhà di truyền học Miroslav Radman, người Croate (cựu Nam-tư, Yougoslavie), đang nghiên cứu về sự lão hóa và những bịnh dẫn tới tình trạng này để mong làm cho mọi người sống lâu dài hơn và mạnh khỏe hơn. Và cũng từ đó, ông muốn không ai sẽ biết hoặc nghe nói chết là gì nữa (Code de l’immortalité – Mã số về sự bất tử, Sciences Humaines).

Ông cũng chỉ ra điều gì bảo đảm một đời sống tốt đẹp kéo dài và điều gì thật sự làm cho con người già đi. Nguyên nhơn gây ra cái già vẫn là oxy hóa (oxydation) những chất protéines. Mà protéines làm tất cả công việc cho sự sống. Nhưng cũng có những sinh vật không bị oxy hóa nên chúng không già. Đó là những vi khuẩn sống trong cát sa mạc hoặc trong những khối tuyết trở thành như thủy tinh. Trong điều kiện khắc nghiệt như vậy, protéines có được khả năng đề kháng cực kỳ cao, như trở thành bất tử.

Vậy nếu đem loại protéines này đưa vào y khoa, liệu có thể nhờ đó mà con người sẽ trở thành bất tử hay không? Ông Miroslav Radman lắc đầu cười. Theo ông để làm cho con người không chết, chỉ có cách duy nhứt là trước kia, con người đừng có sanh ra đời!

Câu nói của nhà khoa học phương tây lại hàm chứa đầy đủ chơn lý nhà Phật.

Nguyễn thị Cỏ May