Hôm Nay Ngày Giỗ Cha Tôi - Đỗ Công Luận

Thế là cha tôi mất nay đúng 4 năm. Hôm nay gia đình làm lễ giỗ tưởng niệm lần thứ hai cho cha tôi. Năm đầu là lễ cúng giáp năm. Năm kế là đúng 2 năm tang chế, các con cháu xã tang. Tôi và các chị em để tang đúng 2 năm. Năm vừa qua là lễ giỗ đầu tiên, gia đình tổ chức 10 bàn tiệc, có mời quan khách và bạn bè tham dự.

Bàn thờ cha mẹ nơi nhà riêng. Trước khi đến nhà từ đường, tôi đã thắp nhang và dâng cúng một dĩa trái cây, một bình hoa.

Buổi chiều ngày cuối Thu cách nay đúng 4 năm, 20/9 Tân Mão 2011, lúc đó còn hơn tháng nữa nữa là tôi tròn 60 tuổi, cha tôi làm mệt, sức khỏe càng suy kiệt. Gia đình cho thở oxy. Cha nằm im lìm. Gia đình thấy không ổn, gọi con cháu về đông đủ. Chú Tám tôi đi làm về, ghé ngang nhà, thăm viếng cha tôi. Sau đó, tôi đi công việc cho con gái ở Tân Mai. Vừa về đến đầu cầu Gành, hướng Cù Lao Phố, con gái điện thoại cho tôi, ông nội đi rồi. Tôi có điều bất hạnh là không có mặt trong giây phút cha, mẹ từ giả cõi đời.

Vì dòng tộc tôi sống trên mảnh đất Chợ Đồn nhiều đời, tương quan rộng rãi, nên người ta đến phúng viếng rất đông. Đó là niềm an ủi cho gia đình. Lúc đó, tôi vừa liên lạc được bạn bè phương xa, qua bản tin cáo phó, bạn bè thân đã nhờ gia đình mang hiện kim, hiện vật, lẳng hoa đến phúng viếng. Mấy mươi năm xa cách, ân tình vẫn sâu đậm. 

Có điều xót xa, con trai tôi là đích tôn, trong 3 ngày tang lễ, cháu bận chuẩn bị đồ án tốt nghiệp, nên không về được. Cháu chỉ kịp về trước giờ động quan 10 phút, thay bộ đồ tang dành sẳn, ôm di ảnh ông nội, rồi cùng mọi người tiễn biệt người ông về cõi vĩnh hằng. 

Trước đó vài tháng, cha tôi nằm bệnh viện, cháu đã đến thăm. Tôi cầm tay cha, xin cha cố gắng sống một năm nữa để nhìn tấm bằng tốt nghiệp từ tay cháu. Nhưng ước nguyện không thành.Theo nguyện vọng sau cùng đã thay đổi, trước đó cha định hỏa táng vì sợ người chết không yên, sau cùng, cha được an táng cạnh mẹ, nơi nghĩa trang gia tộc họ Lưu, phía nội mẹ tôi. Hai huyệt mộ sóng đôi, nhưng không làm nóc nhà mồ, vì cha nói, sinh ra sống giữa trời đất, thì giấc ngủ ngàn thu cùng với đất trời trăng sao.

Tượng cha tôi và tủ đựng sản phẩm mỹ nghệ lưu niệm mà cha để dành như báu vật. Trước đó, trong thời kỳ khó khăn, các tay săn cổ vật đã đến tìm mua, cha tôi đã bán đi một số. Sản phẩm có đóng dấu trường Bá Nghệ BH rất có giá.

Trong phòng thờ tổ tiên, ông bà.

Căn nhà nơi cha mẹ tôi gầy dựng, sinh sống, và chị em tôi lớn lên, giờ để cho gia đình đứa em trai út ở, và làm từ đường, thờ phụng cha mẹ. Lễ giỗ hàng năm của cha mẹ, mấy ngày Tết dân tộc, tất cả đều tề tựu về đốt nhang tưởng niệm. Sống giữa nơi phố thị xa hoa, giữ được nề nếp đó cũng là niềm hạnh phúc. Nhà từ đường của nội tôi gần bên, khi nâng cấp mở rộng đường, đã bị thấp xuống gần một mét, rồi chia cho các cô, chú để có chỗ bán buôn, nên bây giờ đám giỗ ông bà nội bị thu hẹp lại, chỉ có 2 bàn nam nữ. Chỉ còn tủ thờ và trang thờ Ông Quan Thánh của nội trên cao là còn lưu giữ.

Năm nay, gia đình chỉ tổ chức lễ giỗ 5 bàn thực khách, gói gọn trong gia đình anh em, con cháu. Riêng gia đình tôi đã sơ sơ 7 đứa cháu ngoại. May là chị ba tôi và 2 con ở phương xa. Hôm nay cũng là ngày đại lộc, tiệc cưới rất nhiều. Ra đường là gặp đám cưới, xe đón dâu. Cách nay gần một tuần lễ, người bà con phía ngoại tôi có xuống gửi một chục thiệp mời đám cưới dâu. Vì trùng ngày, gia đình tập trung cho lễ giỗ, nên cử người chị thứ năm đi dự tiệc cưới ở Bình Dương. 

Người lớn, chỉ còn chú Tám tôi, trên 80 tuổi, và cô sáu, là còn vui vầy cùng con cháu. Mỗi dịp các cháu dựng vợ gã chồng cho con cháu, chú Tám đứng ra ăn nói dùm. Để tưởng nhớ người anh, cha tôi, chú Tám đã tạc tượng cha tôi bằng thạch cao, giống y thật hơn 90%. Dù sao, chú tôi cũng tốt nghiệp trường Bá Nghệ BH, ban khuôn đúc. Chú bỏ nghề, làm thợ sửa xe và mua bán. Sau nầy chú trở về nghề cũ. Bức tượng đó em tôi có in khuôn đất sét, đem nung, nhưng bị co rút nên chỉ giữ tượng thạch cao để lưu niệm, và đặt trang trọng nơi phòng thờ gia đình.

Trước ngày cha tôi mất đúng 2 tuần lễ, cô năm tôi cũng bị bạo bệnh và mất. Gia đình cũng không cho cha tôi hay biết. Cha chỉ biết tin trước vài ngày trước khi mất. Hai tuần lễ trước cũng là lần giỗ thứ hai của cô năm, nhưng đứa em chú bác cưới dâu. Con gái cô năm tôi chỉ làm giỗ cho mẹ một mâm cơm để dòng tộc đi dự tiệc cưới. Sau một ngày giáp năm cha tôi, chú út tôi cũng từ giã cõi đời sau mười năm ngồi xe lăn. Ngày mai dòng họ Đỗ lại đi dự tiệc giỗ. Trong tháng 9 Âm Lịch, dòng họ tôi có 3 đám giỗ quan trọng.

Sau phần cúng cơm, thắp nhang, đốt vàng mã, có lẽ cha mẹ tôi đã về chứng giám. Bà con, con cháu đã tề tựu đông đủ, được mời lên sân thượng dùng tiệc. Gia đình con gái lớn tôi hôm nay cũng có đám giỗ phía bên chồng cũng không về được. Vợ chồng cháu vỡ kế hoạch, có thêm quý tử, đứa con thứ ba, nên cũng mệt cầm hơi. Cháu ông nội làm tội ông ngoại. Dù sao. vui cùng con cháu là hạnh phúc và mãn nguyện. Từ giờ đến Tết ta, cũng còn mấy đám cưới của mấy đứa cháu họ. Nhờ có những lễ lộc, tiệc cưới, bà con sum vầy, gặp gỡ nhau. Xin chia sẽ hình ảnh của buổi giỗ cha tôi. 

Chú Tám, tác giả bức tượng, và 2 đứa cháu ngoại của tôi.

Cha và con

Bốn đứa cháu ngoại của tôi. Đứa quậy phá nhất đang vuốt râu ông cố.

Bàn tiệc cho các cháu, thế hệ thứ ba và thứ tư

 Gia đình con gái giữa của tôi.

Các bàn tiệc trên sân thượng

Chợ Đồn của tôi. Phía sau là Thánh Thất Cao Đài

Phía sau nhà là sông Đồng Nai, hướng xa là chợ Biên Hòa.

Đỗ Công Luận 

1/11/2015