Nhà tôi treo một “lốc” lịch to
nơi phòng khách, mỗi sáng thức dậy, tôi gỡ một tờ quăng đi… Khi ló tờ
mới, tôi xem kỹ câu danh ngôn nếu có, coi đấy như lời dạy dỗ đầu ngày
của các bậc tiền bối! Không biết ai sao, riêng tôi thấy tâm đắc việc này
lắm!
Ví như, sáng Thứ Hai tuần trước, ngủ dậy liền đến bóc tờ lịch, tờ mới
có ghi câu danh ngôn của Turenne: “Tôi có ý kiến này muốn tặng bạn: Ðó
là, mỗi khi bạn muốn nói, bạn hãy làm thinh”. Xem câu ấy xong, tôi ngẫm
nghĩ… và thấy có lý, hay lắm. Quá hay đi chứ! Lời khuyên răn này rất xác
đáng, đã đúc kết một kinh nghiệm quí báu trong cuộc sống đầy những
chuyện khôn lường của lòng dạ con người! Và, ngày hôm đó tôi cẩn ngôn
hơn! Tôi chỉ thực hành nửa câu nói ấy mà cũng thấy mình khá rồi! Còn
thực hành nguyên câu dĩ nhiên là không nổi! Xin cảm ơn ông hay bà
Turenne người nước nào tôi không rõ, đã cho tôi một chút của báu giắt
lưng phòng thân trên đường đời gian truân! Tôi không muốn coi tiếp câu
danh ngôn của ngày kế tiếp… Ừ, cứ giữ bí mật để đó, vội gì!
Ðến sáng ngày Thứ Ba, ngủ dậy, tôi lại gỡ lịch, gặp câu nói của
Swift: “Nổi giận là tự gánh giùm lỗi của người khác!” Chí lý! Dại gì mà
nổi giận cơ chứ! Quả nhiên, câu ấy tác động nơi từng sâu thẳm tâm hồn,
ngày hôm đó gặp nhiều việc bực mình, mà tôi đâu có thèm giận! Ngu gì
gánh lỗi kẻ khác! Lại phải cảm ơn cái ông Swift hay bà Swift gì đó nữa…!
Rạng đông ngày Thứ Tư, lại ló tờ lịch ghi câu của Montesquieu: “Phải
khóc con người lúc sinh ra, chứ đâu phải lúc chết”. Chết rồi có phải làm
gì nữa đâu mà cực với nhọc! Thế thì cũng chả nên khóc lóc mà làm chi! Ừ
nhỉ! Lạ thật! Cái chết đột nhiên giảm bộ mặt khủng khiếp trong tâm
tưởng tôi, nói chí tình cũng phải có chút ít tác dụng của Montesquieu
mới ra thế! Và, ngày hôm đó tôi nghị lực hơn, yêu đời hơn! Lại cảm thấy
mình cứng cáp lên!
Sang ngày Thứ Năm, tờ lịch hiện lên câu ngạn ngữ Ba Tư: “Lưỡi dài thu
ngắn đời sống”. Ôi, quá chất lượng! Dân Ba Tư kinh nghiệm quá dày dặn!
Nói lắm chỉ được cái “nguy to”, chỉ được cái “rước họa vào thân”! Còn
nhớ trong ngày ấy, lúc nhậu cùng bạn bè, vậy mà tôi cũng ráng tịnh khẩu!
Cứ sợ sa vào cái “vạ mồm”!
Ðến ngày Thứ Sáu, tờ lịch lấp lánh câu danh ngôn khác, thật cao siêu
của Villier de l’Isle Adam: “Người nhục mạ bạn, họ chỉ nhục mạ ý nghĩ
của họ có về bạn, tức là họ nhục mạ chính họ!” Câu này trong tầng sâu là
đúng, nhưng thực hiện quả là thiên nan, vạn nan! Lên hàng thánh mới xài
được! Tâm đắc lắm nhưng cứ cất yên đấy! Công lực chưa đủ, chờ thời gian
nữa hẵng hay!
Sáng ngày Thứ Bảy, lại ló câu của Cervantes: “Ăn to thì di chúc nhỏ”.
Úi cha! Cũng có lý quá! Tôi coi tiếp luôn ngày Chủ Nhật xem sao… Ðó là
câu của G. Herbert: “Ai cũng có một thằng điên trong ống tay áo”. Trời
đất ! Lại cũng quá đúng! Những lúc bưng ly bia, cốc rượu chỗ đông người,
trong ống tay áo tôi thường rớt ra thằng điên, thậm chí đôi lúc rớt ra
hai thằng! Say quá, có khi rớt tới ba thằng!
Ôi chao! Riêng về phần danh ngôn, tờ lịch vậy mà hay! Một lần nữa xin
cảm ơn, cảm ơn… tờ lịch gỡ mỗi ngày! Việc gì phải đi thư viện đọc sách
hao thời gian, cứ lịch đấy mà học mãn đời không hết…!
Ngô Phan Lưu
No comments:
Post a Comment