Rốt Cuộc Thì Người Có Tiền Thực Sự Muốn Một Cuộc Sống Ra Sao?

Hồi còn nhỏ ngồi chiếc xe đạp cà tàng, ăn dưa cải muối, nhìn thấy người ta ngồi xe gắn máy tiêu diêu tự tại, lòng không khỏi ao ước. Đợi đến sau này sắm được chiếc xe gắn máy rồi lại nhìn thấy người ta có tiền lái xe hơi, ăn thịt, uống rượu, hút thuốc, sống ở thành phố lớn, lòng thật thèm muốn biết bao! 

Sau này lớn lên dốc sức kiếm tiền, cuối cùng cũng đã lái được xe hơi, ăn thịt, uống rượu. Lúc này ngoái đầu nhìn thì lại thấy người có tiền đang đạp xe đạp, ăn mấy món rau dại mà lúc trẻ ta dùng để nuôi heo trong nhà, không còn hút thuốc, cũng không uống rượu nữa, hơn nữa còn chuyển về sống ở vùng thôn quê.

Trời đất ơi, rốt cuộc là họ đang nghĩ gì? Có thể nói cho tôi biết trước một tiếng hay không? Nếu biết trước là thế, tôi đã đợi các ông ở chỗ ban đầu. Mấy chục năm nay vì để được như họ, tôi đã khổ sở mệt mỏi biết bao, giờ đây lại phải chạy trở về.

Tối qua cùng ăn cơm với mấy ông chủ lớn, tôi hỏi họ: “Các ông có tiền nhiều như vậy, lý tưởng và mục tiêu sống của các ông rốt cuộc là gì vậy?”. Họ nói: “Đợi phấn đấu thêm mấy năm nữa sẽ về làng quê, mua một miếng đất, nuôi một bầy gà, vịt, ngỗng, heo, chó, trồng một chút hoa cỏ. Mùa xuân hái rau dại, mùa hè thì câu cá, mùa thu thì bẻ bắp ngô, mùa đông thì quét dọn tuyết. Còn những lúc nhàn rỗi không có chuyện gì thì hẹn mấy người bạn đánh mấy ván cờ, uống chút rượu, trò chuyện tán gẫu, cuộc sống làng quê thật là thanh bình dễ chịu!”.

Ăn cơm xong tôi về nhà ngẫm nghĩ cả một hồi lâu. “Trời ơi, ước vọng của những người có tiền lại chính là cuộc sống hiện giờ của mình! Thế thì tôi còn phấn đấu làm gì nữa. Lên giường đánh một giấc thôi!”. 

Lời bàn:

Chuyện cười này chia làm hai đoạn, vậy nên tâm đắc cũng chia thành hai đoạn. 

Đoạn thứ nhất:

Người ta sở dĩ sống được ung dung tự tại là bởi biết sống vì bản thân. Còn những người sở dĩ sống thật mỏi mệt là bởi họ sống là vì người khác. Con người ta thường luôn ngưỡng mộ người khác, vậy nên hay lấy đối phương là mục tiêu để mình theo đuổi cả đời. Nhưng sau khi bản thân mình đuổi kịp rồi, lại ngưỡng mộ người khác lần nữa, bởi vậy lại gắng sức theo kịp người ta.

Cuộc sống này vốn là của mình, ta cũng nên lý trí cân nhắc xem cuộc sống thật sự mà mình mong muốn là gì. Nếu như cứ nhất mực thèm muốn khuôn mẫu cuộc sống của người khác, thế thì lại dốc cả một đời để theo đuổi. Dù cho một ngày kia có đuổi kịp rồi, lúc đó lại phát hiện cuộc sống của đối phương chưa hẳn đã thích hợp với mình. Rốt cuộc, điều mà chúng ta nhìn thấy được chỉ là cái vỏ bề ngoài của cuộc sống người khác. Ai cũng không biết rõ được rằng lối sống đó có thật sự thích hợp với mình, có thật là điều mình mong muốn hay không?

Đoạn thứ hai:

Trong câu chuyện trên nhìn thì thấy cuộc sống của mấy người bạn kia như nhau, nhưng trên thực tế lại không hoàn toàn giống nhau. Người trước là vì cuộc sống, người sau là vì niềm vui. Dẫu rằng hai bên đều là cuộc sống như nhau, nhưng tâm trạng và bản chất lại có chỗ khác biệt rất lớn.

Rốt cuộc người trước là vì cuộc sống nên phải làm việc cật lực, vậy nên cần phải làm tốt công việc, không cho phép có bất cứ sai sót nào. Còn người sau thì cuộc sống đã không cần phải lo toan, làm việc chỉ là vì hứng thú, làm tốt làm dở đều không sao, điều quan trọng trong quá trình làm việc cảm nhận được niềm vui là được rồi.

Nhưng câu chuyện này cũng đã nói ra một loại mâu thuẫn của con người. Người ta lúc trẻ đã hy sinh sức khỏe để theo đuổi tiền bạc, đến khi về già, thân thể bệnh tật lại bỏ tiền ra để tìm lại sức khỏe. Con người ta cả đời đều là trải qua trong quá trình theo đuổi. Thiết nghĩ nếu như có thể giảm thiểu dục vọng, ham muốn, vậy thì cuộc sống hẳn sẽ bình thản và hạnh phúc hơn biết bao rồi! 

Thiện Sinh biên dịch