Sunday, July 14, 2024

Vén Màn Cửa Sổ Tâm Hồn (Tôi Đi Mổ Cataract) - Gió Đồng Nội


Đây chỉ là kinh nghiệm cá nhân của tôi sau khi mổ Cataract. Viết cho vui và để chia xẻ cảm nghiệm của mình. Với ngôn ngữ bình dân, xin quý vị chuyên môn về Mắt miễn chấp ***


Mãi đến lúc xém bị đụng xe lần thứ hai thì tôi thật sự biết mình phải lấy hẹn để giải phẫu cặp mắt “mơ huyền” vì bị bức màn che mất “cửa sổ tâm hồn” mình. Bắt đầu chỉ là hơi mờ ảo, nhìn xa vẫn thấy. Thăm viếng bác sĩ mắt hàng năm để mua kính vừa cận, vừa lão cho đến lúc nhìn xa không rõ, không ước lượng được khoảng cách của đèn chiếu từ xe ngược chiều vào buổi tối thì tôi cũng “kéo lùi thời gian” phải mổ, đến cả 5 năm. 5 năm đủ cho tôi tới tuổi có Medicare. Cũng là tuổi già.    

Ngày đó, trong một lần đi khám mắt, bác sĩ báo cho biết mắt tôi đã khởi sự bị kéo màng (cataract). Chưa cần làm gì cả. Bác sĩ giải thích: khi tuổi càng cao, tầm nhìn của mắt càng giảm, nhất là nhìn lúc thiếu ánh sáng. Khi thấu kính thiên nhiên (natural lens) Trời cho trong cặp mắt bị một màn mây (lớp màng) che phủ hay bị vàng thì chính là lúc ta bị Cataract. Tùy từng trường hợp, cataract có thể gây ra chứng nhìn sự vật thấy mờ ảo, màu sắc không đúng, nhạy cảm với ánh sáng hay cần đeo kính mạnh (độ) hơn. Không chữa thì theo thời gian thị lực càng kém đi như trường hợp của tôi là một. Hình như người Việt mình gọi bệnh này là “Mắt có cườm”.

Nếu ví mắt con người là chiếc máy chụp hình thì có thể gọi thấu kính của máy chính là thấu kính thiên nhiên (natural lens) trời cho trong con mắt. Mổ cataract là lấy đi thấu kính (lens) bị hư hại và thay vào đó một thấu kính mớí do con người chế tạo ra. Hầu như có đến 90% người già bị chứng mắt kéo màng (cataract). Với thời buổi hiên đại ngày nay, việc mổ cataract rất thông thường và an toàn cho bệnh nhân. Không cần phải vào bệnh viện, bác sĩ có thể thực hiện ngay tại trung tâm riêng (Vision Center) trong vòng 15 đến 20 phút cho mỗi ca mổ mắt.


Tôi đến văn phòng bác sĩ Aggarwal ở Merritt Island, Florida. Dĩ nhiên là sau khi hỏi thăm, tìm hiểu với nhiều người quen biết về kết quả và cá nhân của ông bác sĩ người Ấn Độ này, tôi mới quyết định chọn ông. Xác định lại tình trạng cataract mắt tôi, bên phải bị nặng hơn bên trái. Họ cho tôi xem một video clip giải phẫu mắt bằng laser để so sánh với lối giải phẩu bình thường (standard). Nếu chọn laser, bạn sẽ phải trả bằng tiền túi của mình và mỗi con mắt sẽ tốn khoảng $2,100.00 (hơn hai ngàn đô la). Medicare chỉ trả cho loại giải phẫu bình thường (standard) và mỗi lần giải phẫu tôi trả $250. Tôi có thể mổ hai con mắt cùng một lúc để khỏi tốn $250 cho lần giải phẫu sau. Phần lớn người ta đợi cho mắt bên này lành hẳn (khoảng 1 đến 2 tháng) rồi mới mổ mắt bên kia nếu cả hai mắt đều bị kéo màng. Người chọn “Laser” khi mổ xong sẽ không phải đeo kính để đọc sách nữa vì bác sị đã đặt kính mới ngay vào mắt trong khi mổ. Mổ “standard” như tôI sẽ phải đeo kính để đọc sách sau đó. Tôi quyết định mổ mắt phải trước, đúng 1 tuần sau đó mổ luôn mắt trái vì lý do làm biếng. Lười đi khám bệnh lần nữa. Trước khi giải phẫu, tôi phải đi bác si gia đình để chứng thực sức khỏe tốt và giấy này chỉ có giá trị trong vòng 3 tháng. Lý do khác nữa là không muốn mất nhiều thời gian.   

Hai ngày tiền giải phẫu, tôi làm thủ tục “đầu tiên” (tiền đâu), trả $250, xong, Bác sĩ khám mắt và cho toa mua hai loại thuốc nhỏ mắt: Ofloxacin, trụ sinh để khỏi làm độc và Prednisolone, chất kích thích (steroid) để chống sưng (inflamtion). Một toa khác là thuốc nhỏ Cyclogyl cho con ngươi nở lớn. Thêm vào đó là 1 lọ Artificical Tear để nhỏ khi ngứa vì mắt bị khô cùng 1 hộp Extra Strength Tylenol phòng khi bị đau nhức. Đồng thời kèm thêm xấp giấy hướng dẫn chi tiết trước và sau khi giải phẫu.

-        Hai ngày trước khi giải phẫu, lấy toa xong thì mua thuốc và dùng ngay thuốc trụ sinh, nhỏ một ngày 4 lần.

-        Không ăn, uống, 6 tiếng trước giờ mổ. Mặc áo cài nút phía trước. 

-        Không đeo nữ trang, không bôi kem, phấn trong ngày đi mổ.

-        Không lái xe, phải có người chở về sau khi mổ.

-        Trước giờ mổ 1 tiếng, cứ 10 phút lại nhỏ thuốc để con ngươi mở lớn.

Sau khi mổ:

-        Mổ xong, về nhà nằm nghỉ và ngủ với độ dốc (đầu phải cao hơn tim) cho 1 tuần lễ.

-         5 tiếng đồng hồ sau khi mổ, băt đầu nhỏ thuốc trụ sinh 4 lần 1 ngày trong 2 tuần, nhỏ thuốc chống sưng trong 6 tuần với cách giảm từ từ như sau: nhỏ 4 lần, mỗi lần 1 giọt trong 2 tuần. Hai tuần sau giảm xuống còn 2 lần. Hai tuần cuối giảm xuống còn 1 lần.

-        Khi mắt ngứa có thể nhỏ “nước mắt giả” (Artificial Tears) nhưng cách các thuốc kia nửa giờ.

-        4 đêm đầu tiên phải che mắt kín bằng miếng nhựa phòng khi ngủ bị đụng vào mắt .

-        Không đi bộ, đạp xe trong 5 ngày.

-        Không nâng, bê, nặng trong 10 ngày.

-        Không được để nước bắn vào mắt (không cho thời gian nên tôi tự kiêng cho 2 tuần)

-        Nếu bị ói mửa, không nhìn thấy gì thì phải gọi bác sĩ (có số trực 24 /24) ngay.   

Văn phòng bác sĩ đã cho sẵn 3 cái hẹn: Một ngày, một tuần, rồi một tháng sau khi mổ.

“Ngày trọng đại” đã tới. 5 giờ sáng, tôi thức dậy tắm, gội đầu cẩn thận rồi mỗi 10 phút bắt đầu nhỏ thuốc để con ngươi nở lớn, chuẩn bị lên bàn mổ lúc 7 giờ. Đây là ca mổ đầu tiên trong ngày. Tôi đã cầu nguyện suốt đêm cho bác sĩ khoẻ mạnh, tỉnh táo để khéo tay mổ cho mình lành lặn an toàn. Xác định tên, con mắt bên phải sẽ mổ, xong thì y tá tìm gân máu để chuyền nước biển có pha thuốc mê. Chỉ kịp biết có 3 y tá phụ với bác sĩ mổ là tôi chìm vào giấc ngủ vì thấm thuốc. Khoảng 20 phút sau tôi tỉnh lại. Không thấy đau chỗ nào cả, chỉ thấy mắt bị mổ đang băng kín. Tôi theo “tài xế” ra xe, về nhà nằm nghỉ với ba cái gối chất chồng thoai thoải cho khỏi đau lưng. Đem các loại thuốc đã mua để ngay cạnh bàn ngủ cho dễ lấy rồi chờ đúng 5 tiếng sau mới gỡ băng, nhỏ thuốc các loại. Không biết các bệnh nhân khác ra sao chứ thật tình tôi cảm động khi ngay buổi tối hôm mới mổ, bác sĩ Aggarwal gọi điện thoại hỏi thăm xem tôi ra sao dù là hôm sau sẽ gặp lại ông để tái khám.

Một ngày sau khi mổ mắt bên phải, tôi gặp bác sĩ để xem vết mổ. Mắt tốt. Không đau nhưng ngủ không được. Tôi nghĩ mình có vấn đề với chất kích thích (Steroid). Đêm trước khi đi mổ, tôi thức trắng vì lo lắng, rồi canh đồng hồ để dậy nhỏ thuốc nên hơi mệt mỏi. Mổ xong, nhỏ thuốc Prednisolone 4 lần một ngày đã làm đầu óc tôi căng thẳng, trong người bực bội, nhắm mắt nhưng không ngủ được cả đêm lẫn ngày. Hai ngày, hai đêm không ngủ khiến tôi nóng tính, khó chịu. Hỏi bác sĩ để bỏ thuốc thì ông bảo ráng thêm vài ngày. Gọi điện thoại hỏi ông anh (Dược Sĩ). Anh bảo nếu mắt không sưng, cô giảm dần bằng cách nhỏ bớt thuốc ngay đi. Thế là 1 ngày đầu tôi nhỏ 4 giọt, ngày thứ hai còn 3 giọt (đêm đó ngủ được ít giờ), ngày thứ 3, thứ 4 còn 2 giọt (ngủ lại như bình thường), hai ngày sau mỗi ngày 1 giọt rồi ngưng luôn thì đến ngày mổ mắt bên trái. Cũng là ngày Thứ Năm, đúng một tuần sau khi mổ mắt bên phải. Tình trạng mất ngủ xảy ra y như lần mổ trước. Kinh nghiệm “đầy mình”, Tôi nhỏ bớt thuốc. Kết quả là cả hai mắt đều không tuân theo đúng lời bác sĩ dặn. Thuốc trụ sinh tôi cắt bớt 1 tuần, còn Prednisolone tôi cắt luôn 5 tuần. Sở dĩ tôi dám cắt bớt thuốc nhỏ vì sau khi khám, bác sĩ nói kết quả giải phẫu rất tốt, chỉ đợi thời gian cho mắt lành hẳn thôi. 1 tuần sau khi mổ, mắt tôi đã nhìn rất rõ những vật ở xa, hết mờ ảo nhưng bị mỏi và nhức nếu tôi nhìn lâu. Có lẽ vì mắt phải làm việc nhiều khi chưa đủ thời gian 6 tuần cho mắt bình phục hoàn toàn.


Bây giờ tôi nhìn xa được nhưng nhìn gần như đọc sách thì không thấy gì nếu không đeo kính cận thị. Chuyện đeo kính cận thì dễ nhưng vấn đề của “Hậu giải phẫu cataract” là bị chứng Dry Eyes (Mắt bị khô). Giải phẫu mắt có thể làm xáo trộn hoạt động của tuyến nước mắt. Nước mắt chính là chất hoá học tự nhiên của trời cho để bảo vệ mắt khỏi khô, khỏi bị nhiễm trùng. Nước mắt thiên nhiên được cấu tạo bởi nước, dầu và chất nhờn (mucous) nằm trong tuyến nước mắt ở phía trên và phía dưới mi mắt. Thiếu một trong ba chất này sẽ gây ra bệnh Khô Mắt. Để giúp mắt khỏi bị khó chịu khi mắt khô, “nước mắt giả” (artificial tears) thường được dùng. Có thể đặt miếng “băng gạc” nhúng nước ấm đặt trên mắt. Uống dầu cá hay thuốc bổ cũng là một cách giúp mắt đỡ bị khô. Mổ cataract xong là phải dùng nước mắt giả thường xuyên.

Dùng nước mắt giả để thấy sự vật rõ ràng là cái giá những người mổ cataract phải chịu. Giá này “rẻ” hơn là “ĐUI” nhiều lắm. Đó là ý nghĩ của tôi cũng như rất nhiều người khi quyết định mổ cataract. Và điều chắc chắn nhất vẫn là: nếu không PHẢI thì đừng mổ. Tránh đụng dao, đụng kéo (giải phẫu) được chừng nào, tốt chừng đó vì luôn luôn có những trở ngại chẳng nhiều thì ít sau khi “chơi với dao.


Gió Đồng Nội

No comments:

Post a Comment