Truyện Dài : Về Phương Trời Cũ (Chương 1)

CẢM ĐỀ

Hôm nay nhân soạn lại chồng thư cũ, tình cờ tôi lục ra một lá thơ của cô em gái viết từ quê nhà cách nay hơn mười năm, trong thơ có một đoạn em hỏi tôi rằng: ”Chị có còn nhớ những người bạn chung lớp với chị ngày xưa không?”  Ai cũng hỏi em về chị.  Chị Lan vẫn đi dạy, nghề giáo viên như từ trước.  Chị Mai giờ thì đã nheo nhóc năm con, cuộc sống rất khó khăn chật vật, nhưng cũng may chồng chị là công nhân viên điện lực, được hưởng “chế độ” nên cũng tạm đắp đổi qua ngày.  Chỉ có anh Khải là tội, “cải tạo” về, trót mang gốc “ngụy” nên chẳng được nhà nước tin dùng, đành phải tìm sinh kế, trang trải áo cơm nợ đời bằng nghề phu xe lây lất.  Mỗi khi đi xa về, gặp anh ở bến xe, em thường nhờ anh chở về nhà.  Anh thường hỏi thăm chị và dặn em khi nào có viết  thơ cho chị thì nhắn giùm anh gởi lời thăm…

*************************************

Chiều nay mưa gió lại về!  Mùa thu lại đến rồi đây!  Gió mưa giăng sầu khắp chốn xui tôi bao nỗi niềm, chạnh nhớ về một phương trời cũ nơi có những người bạn mến, mái trường yêu, nơi đã cho tôi bao kỷ niệm, kỷ niệm một thuở học trò, một thuở yêu đương mà giờ đây chỉ còn là tiếc nhớ ngậm ngùi.

Ngoài kia những cây phong đang trút lá, lá vàng xao xác ngập lối đi, những chiếc lá của mùa thu khắc khoải u hoài mà nữ sĩ Quỳnh Dao của Đài Bắc đã sinh hứng cảm tác rằng:

Lá phong rụng ngập lối này

Những mong nhặt lá đề vài câu thơ

Ở đây cũng có lá phong rơi nhưng tôi không có cái tài nhặt lá đề thơ, cũng không viết được những áng văn hay giá trị hay những tư tưởng uyên thâm để đời như các bậc đại văn hào hiền triết nhưng bằng lời lẽ chân thành và đơn sơ như ý nghĩ, tôi xin được ghi lại đây một chuyện tình.

Ai đã không từng một thuở cắp sách đến trường?  Ai đã chẳng từng một thời yêu đương dệt mộng tương lai? Có lẽ đó là thời kỳ thần tiên tươi đẹp hạnh phúc nhất trong  đời người.  Nhưng tiếc thay cái khoảng đời nên thơ hạnh phúc ấy thường bị chôn vùi quên lãng bởi tháng năm chồng chất, bởi những hệ lụy thăng trầm của cuộc sống hay vì danh lợi bận miệt mài đua chen.

Ước mong những trang hồi ký này sẽ đến với quý bạn làm một nhắc nhớ, sẽ làm sống lại trong mỗi người một phương trời cũ với tuổi đời học trò hoa mộng xưa cùng một thuở yêu đương vụng dại đầu đời... 

Chương 1

Nắng đã lên cao, trời xanh biêng biếc.  Nắng thu không gay gắt mà phơn phớt dịu dàng quyện lấy không gian, nhẹ rải tơ vàng trên vạn vật.  Đã qua rồi mùa phượng vĩ, cây phượng đứng bên bờ tường chỉ còn lác đác vài cánh hoa nở muộn cuối mùa như còn tiếc lá thương cành chưa vội rụng rơi.  Cổng trường hôm nay mở rộng sau ba tháng hè khép kín cho rong chơi tuổi học trò.

Sân trường tấp nập huyên náo.  Như đàn chim xa ríu rít trở về, đó đây tốp năm tốp bảy xúm xít bên nhau tay bắt mặt mừng, bao nhiêu là chuyện hàn huyên sau chín mươi ngày xa cách.  Hôm nay là ngày khai trường, nhưng ngày khai trường năm nay ở đây, ở ngôi trường dòng nam này người ta nhận thấy có một cái gì rất là khác lạ, mới mẻ mà những mùa khai trường trước kia chưa hề thấy có bao giờ.  Bên những bụi hoa vàng mới nở, lẫn trong đám học sinh nam đồng phục quần xanh áo trắng cố hữu, người ta thấy thấp thoáng có tà áo bay bay, những tà áo trắng thướt tha yêu kiều quyện bay theo gió của những cô nàng nữ sinh mới của trường.  Một hiện tượng thật sự khác thường không thể nào xảy ra được ở nơi đây trừ khi nhà dòng đã cải tổ phá lệ.  Thế thì sự hiện diện của các cô hôm nay phải chăng đã nói lên một biến chuyển, một dấu hiệu canh tân thực sự của nhà dòng.  Dòng nam tu De La Salle sau hơn thế kỷ sáng lập với bao luật lệ khắt khe quá đáng giờ đây đã đến hồi cởi mở, bớt đi những gò bó sai lầm cố chấp để từ đó các tu sĩ sẽ cảm thấy phấn khởi hăng say hơn trong sứ mạng phụng vụ thiêng liêng, một sứ mạng đòi hỏi sự hy sinh dâng mình mà chỉ những ai được ơn thiên triệu mới nảy ý chọn làm hướng đi cho đời.  

Trước đây nửa tháng, Như Kim và nhóm bạn của cô còn chưa dứt khoát được việc chọn trường.  Trường cũ của các cô chỉ là một trường trung học đệ nhất cấp mà các cô thì vừa mới học xong lớp cuối.  Để học lên tú tài, các cô đã họp nhau lại bàn tính việc chọn một trường đệ nhị cấp.  Trường công trường tư lớn nhỏ ở cái tỉnh lẻ này tính ra cũng có đến năm bảy trường cho nên các cô tha hồ mà bình phẩm chọn lựa.  Thanh Trúc, đứa năng nổ nhứt trong bọn vốn tính bộc trực vô tư, con người ăn ngay nói thẳng không biết nể nang ai  là gì lên tiếng mở đầu cuộc hội thảo bằng cách loại bớt chê bai.  Trúc nói:

          - Trường Nguyễn Du thì thôi dẹp đi, khỏi cần bàn tới.  Anh tao nói trường đó “ẹ” lắm, kỷ luật rất là bết bát, học sinh thường hay cúp cua trốn học, thi rớt liên miên.  Mình cho dù là học sinh gương mẫu đi nữa mà chui đầu vào đó thì cũng sẽ bị mang tiếng lây, gần bùn thì sao tránh khỏi hôi tanh mùi bùn, tụi mày thấy tao nói có đúng không?

Ngọc Mỹ, cô nàng hay làm điệu trong nhóm bảo:

          - Bà chị tao năm rồi học ở Phụ Huynh, chị ấy ca tụng từ ông giám thị cho tới các thầy cô, bảo tao kéo tụi bây vào học nhưng tao rất ớn phải băng qua chợ gà và con đường đất lầy lội mỗi khi  mưa xuống.  Trời mưa mà phải mặc áo dài đi qua đó thì còn chi là “áo em trắng quá nhìn không ra!”. Tội nghiệp tụi mình lắm!

Mỹ Lan, con bạn nhã nhặn từ tốn nhất trong đám đề nghị:

          - Tao thấy trường Lam Sơn cũng có tiếng lắm tuy phòng ốc hơi chật hẹp nóng nôi.  Ban giáo sư ở đó đều là thành phần ưu tú.  Kỳ thi rồi tỷ số học sinh đậu rất cao so với những trường khác, tụi bây thấy sao?  Hay là mình học trường bà phước đi, nghe cho có danh giá một chút, chịu không?

Tuyết Mai thì thực tế hơn lắc đầu nhăn nhó nói:

          - Không được đâu, mấy bà Soeurs khó tính lắm, tao với nhỏ Kim đã trải qua cái thời kỳ tiểu học ở đó rồi, tao rất rành mấy bà ấy.  Kỷ luật rất là nghiêm khắc, áo dài phải mặc loại vải dày, cổ áo thì cao đúng năm phân, eo không được ôm thắt, từ trên xuống dưới suông đuột thùng thình trông chẳng khác gì các đệ tử nhà tu.  Gần nhà tao có vài đứa đã học với mấy bà năm rồi, nghe than ghê lắm.  Mình vào đó không có lạng quạng gì được hết, chán lắm, thôi dẹp đi. Tuổi này là mình phải được quyền “xí xọn” làm dáng một chút cho đời lên hương. Mình đâu có tính đi tu đâu mà tội gì phải ăn mặc như bà vải vậy.

Chờ Mai dứt lời, Như Kim lên tiếng:

          - Còn trường công Hoàng Diệu thì không dễ gì cho bọn mình chen chân, lại nữa cũng quá trễ cho niên học này rồi. Tao nghe anh bạn hàng xóm của tao học ở La Salle nói năm nay mấy ông Frères phá lệ, bắt đầu từ niên khóa này sẽ nhận học sinh nữ vào các lớp đệ nhị cấp.  Trường nào tụi bây cũng cho là có vấn đề hết, hay là sẵn dịp này bọn mình vào đó học thử xem.  Biết chừng đâu những lớp ấy mở ra dành cho bọn mình.

Vừa nói cô vừa đưa mắt nhìn các bạn như ngầm dọ ý.  Trúc nghe vậy thích chí cười vang gật gù:

          - Ừ, có lý lắm, mà sao lại may rủi trùng hợp như vậy kìa, đúng vào lúc bọn mình đang lênh đênh như con thuyền không bến, mười hai bến nước chẳng biết phải tắp về đâu.  Hay quá.  Chắc là ý trời, chắc dành cho mày đó Kim.  Hết bà phước thì tới thầy dòng, phải đổi không khí mới thú vị cuộc đời. Mình vào phá mấy ông Frères một mách, thử xem mấy ổng dạy dỗ như thế nào rồi “dông”.  Năm nay đâu phải là năm thi mà lo gì.  Vậy nếu không đứa nào có ý kiến gì nữa thì tụi mình đi ghi danh ngay đi vì chỉ còn hai tuần nữa thôi là đến ngày tựu trường rồi đó.

Thế là hôm nay bọn "Ngũ Long Công Chúa" Như Kim có mặt nơi đây, ở ngôi trường dòng nam mà trong lịch sử từ xưa chưa thấy xuất hiện bóng hồng. Trường lạ người chưa quen nhưng cả bọn cộng lại cũng đầy một “bàn tay năm ngón kiêu sa” nên cũng không đến nỗi cảm thấy lẻ loi bỡ ngỡ lắm trong ngày đầu khai giảng.

Tiếng chuông bất chợt reo vang báo hiệu giờ học.  Những câu chuyện đang sôi nổi, những tiếng cười đang nổ dòn như pháo tết bỗng chốc im phăng phắc để nhường cho bài diễn văn khai mạc của vị sư huynh hiệu trưởng.  Đại khái ông bảo học sinh phải tuân hành kỷ luật, làm gương tốt cho nhau.  Đặc biệt năm nay trường có thêm các cô nữ sinh, các em được có chị và các anh như có thêm em gái, hãy giúp đỡ chỉ dẫn nhau trong tinh thần đồng môn và hãy học chăm học gắng để làm rạng danh nhà trường.

Sau đó mỗi người lũ lượt kéo nhau ai về lớp nấy.  Lớp của Kim là lớp đệ tam A (lớp 10) nằm ở đầu dãy lớp cạnh bên cầu thang dẫn lên các phòng nội trú trên lầu.  Một ông Frère bước vào cho ghi thời khóa biểu.  Giờ đầu là giờ Pháp văn.  Frère tự giới thiệu mình là Frère Venance, phụ trách môn Pháp văn lớp này.  Trông Frère hãy còn trẻ, khoảng trên dưới ba mươi, người có vẻ vui tính, nụ cười không ngớt trên môi.  Frère xưng Frère và gọi các học sinh bằng các anh chị.

Trước khi vào bài Frère điểm danh.  Lớp học không đông lắm so với trường cũ của bọn Kim.  Hai phần ba là các nam sinh đều đã học với Frère từ các lớp dưới lên nên Frère đã biết tên vanh vách, chỉ có đám nữ sinh là “lính” mới hoàn toàn.  Frère nói Frère phải gọi vài lần mới nhớ nổi.  Ngoài một số nữ sinh ở trường ngoài vào còn có một số đệ tử các dòng nữ tu và hai Ma Soeurs.  Đọc đến tên Kim, Frère chợt dừng lại nhìn xuống chỗ cô ngồi, mỉm cười dọ dẫm hỏi:

           - Người Việt gốc Hoa thì phải?  Mà có biết nói tiếng Hoa không, dạy Frère với.  Cả lớp quay nhìn cô khiến cô hơi thẹn.  Cô cúi đầu đáp nhỏ :

           - Dạ biết chút chút.

Và cô nghĩ thầm trong bụng Frère điểm danh cả chục người trước mình, nghe qua cũng biết là con cháu nhà Minh chính tông chính hiệu mà sao Frère không hỏi lại nhè hỏi mình, làm ngượng quá  đi.

Trúc vụt lên tiếng tào lao :

          - Nó chỉ biết có vài câu ăn cơm ăn cháo “chịa pừng chịa múi” thôi Frère ơi!  Nó nói bà nội nó bảo bên Tàu nghèo đói lắm, chỉ cần biết bao nhiêu đó là đủ vốn rồi.  Còn nếu như no bụng rồi mà muốn tắm rửa sạch sẽ gì đó thì “chàng ếch chàng nhái” là xong.

Cả lớp cười ào lên.  Cô háy Trúc một cái thật dài, ý chừng như muốn nói mới ngày đầu mà đã khua môi múa mồm rồi, muốn nổi danh sớm hay sao.

Buổi học đầu để biết trình độ học sinh, Frère cho làm một bài luận tả về tỉnh nhà.  Qua giờ Pháp văn hôm sau, bài được chấm xong phát ra nhưng bài của Kim thì lại biến đâu không thấy.  Cô hoang mang chạy lên bàn Frère thắc mắc tìm hỏi, lúc ấy đã sắp đến giờ học. Frère bảo :

           - Bài của em và Khải hay nhứt nên Frère còn giữ lại đây để giờ chơi dán lên bảng cho các bạn cùng xem.

Cô nhăn mặt lắc đầu :

           - Thôi đừng Frère ơi!  Ở đây toàn là “cao thủ” không hà, em đâu dám “múa rìu qua mắt thợ”, người ta cười chết, trả lại em cho rồi.

Frère ra lệnh:

- Em về chỗ đi, ngày mai Frère mới trả, bài của em hay thật mà.  Lời hay ý  đẹp, văn phạm lại đúng, nếu ai cười tức là cười Frère không biết chấm bài.

Sau hai tuần học, một buổi sáng vào giờ chơi, bọn con gái vì đều là mới nhập môn còn ngại ngùng e lệ, chưa dám chạy loanh quanh nên cứ tụ nhau đứng dưới cầu thang tán láo.  Trúc mở đầu câu chuyện :

         - Học hai tuần rồi tụi bay thấy sao?  Con Mỹ nó nói chán mấy ông thầy quá, muốn rút lui rồi đó.  Nó nói bây giờ mình đổi trường còn kịp chán.  Tụi bây nghĩ xem, chương trình Vạn vật năm nay toàn là sỏi đá mà ông Frère dạy môn này cũng khô khan chẳng khác chi là đá với sỏi, thật chán phèo.  Ông Lý hóa thì cứ nhăn mặt nhíu mày, làm như bị…táo bón kinh niên.  Ông dạy Văn thì lại là ông cha nên giảng văn nghe không “mùi” tí nào hết.  Còn Frère dạy Toán thì quả là “lãnh diện nhân”, không có lấy một nụ cười, cứ mở miệng ra là các anh các chị nghe “nặng ngàn cân”.  Chỉ có Frère hiệu phó dạy Anh văn và Frère Venance là vui tươi dễ dãi, khi biết hết tên mình thì gọi thẳng tên chớ không còn khách sáo màu mè.  Tụi bây nghĩ sao?  Có đứa nào định chuyển trường như con Mỹ hay không?

Lan chậm rãi nói:

          - Tao đồng ý với sự nhận xét của mày, nhưng có thể vì từ trước đến giờ mấy Frères chưa có dịp tiếp xúc với nữ sinh, chưa biết phải có thái độ thế nào với đám nữ sinh về mặt tâm lý nên phải tỏ ra nghiêm khắc như vậy.  Tao thì không có ý định đổi trường.  Con Mai chắc cũng vậy vì anh chàng Dương của nó nhứt định học ở đây cho đến khi xong tú tài mới thôi.

Kim tiếp lời Lan:

          - Tao cũng nghĩ như Mỹ Lan vậy.  Biết đâu mấy ổng ngoài mặt thì có vẻ khô cằn như sa mạc nhưng bên trong trái tim là một dòng sông dạt dào .  Mày không thấy, với tụi mình ông ta làm bộ khó đăm đăm vậy chớ với bọn con trai tao thấy ông ta cũng cười dài dài, chạy đua, chơi sport tưng bừng chớ bộ.  Đi đâu thì cũng phải học thôi, thôi thì học luôn ở đây cho rồi, đổi tới đổi lui làm gì cho phiền phức.  Có điều gặp ông thầy vui tính thì mình ham học hơn và mau tiến hơn. 

Vừa lúc ấy, Frère Venance từ trên cầu thang đi xuống, thấy các cô đang châu đầu vào nhau to nhỏ, Frère hỏi đùa:

          - Các cô nói lén gì Frère đó?

Trúc nhanh nhẩu trả lời :

           - Dạ đâu có Frère, Kim nó nói Frère dạy vui và dễ hiểu.  Nó đã giỏi môn Pháp văn mà gặp Frère dạy hay thì chắc nó càng thêm giỏi, tụi em sẽ không thể nào theo kịp nó đâu.

Đập nhẹ vào vai Trúc, Kim mắng đùa :

          - Đồ quỷ, ai biểu đâu mà lách chách làm tài khôn vậy. Để dành hơi phá ông “lãnh diện nhân” kìa.

Frère nhìn xoáy vào mắt Kim tươi cười hỏi vặn :

          - Có thật không đó?  Hay là bị hỏi bất ngờ rồi Trúc phải bịa chuyện nói vậy.

 Kim cười bẽn lẽn chưa kịp đáp thì Lan đã đáp thay :

          - Thật mà Frère.  Con nhỏ này hay mắc cở lắm, Frère đừng có hỏi nó làm gì.  Em cũng nhận thấy như vậy.  Có lẽ nhờ Frère mà tụi em sẽ tiến nhanh hơn trong môn học này.

Frère có vẻ cảm động :

-Nếu được vậy thì hay quá.  Làm thầy mà được học sinh khen tặng một câu như thế là đủ mãn nguyện lắm rồi.  Cám ơn Lan lắm.  Còn Kim, sao Frère hỏi mà không nói, còn e lệ nhút nhát gì, bộ còn chưa quen với Frère hay sao?  Hôm qua nghe nói Kim nhức đầu không đi học được, bữa nay đã khỏi chưa?  Thôi sắp tới giờ học rồi, Frère đi các cô nhé.

Từ khi biết tên tuổi cả lớp, Frère gọi tất cả học sinh bằng tên đơn giản chớ không khách sáo gọi bằng anh bằng chị nữa.  Frère vừa nói, vừa cười quay đi về hướng lớp Frère.  Kim len lén nhìn theo với một chút xao xuyến trong lòng.  Bất chợt cô liên tưởng đến một câu lục trong “Đọan trường tân thanh. Người ơi! gặp gỡ mà chi?”

Tiếng Trúc lại vang lên làm cô giựt mình trở về thực tại:

          - Tao thấy Frère tỏ ra có cảm tình với mày lắm, liệu mà giữ hồn đó nghe Kim.  Chiều hôm qua giờ Pháp văn vắng mày, không có mày để gọi, coi bộ Frère hơi buồn, dạy không hăng hái như mọi bữa.  Giờ chơi tao ra đứng ở đây, thấy Frère đi tới sắp sửa lên phòng, tao làm bộ hỏi  Frère có biết bài hát “L’aiguille,  je suis la petite aiguille, au doigt de la jeune fille” đó, dạy tụi em với. Con Mai phát lên cười làm Frère chợt hiểu là tao muốn ám chỉ mày, Frère đỏ mặt cười xòa nói Trúc ranh mãnh quá, thôi đừng phá Frère mà.

Kim cũng mắc cười trước sự tinh nghịch của Trúc nhưng giả vờ cự nự :

          - Mày sao, đúng là quỷ sứ mà.  Còn tên Kim của tao có nghĩa là “or” là vàng, quý kim đó chớ đâu có phải là cây kim may đồ đâu mà mày nói là “aiguille” làm tao mất giá quá đi.

Trúc cười hì hì:

          - Vàng bạc châu báu gì tao không cần biết, tao chỉ muốn nói sao cho Frère hiểu là tao muốn ghẹo Frère thôi.

Cả bọn lắc đầu cười.  Lan lên tiếng nhắc :

          - Chuông reo rồi, thôi mình vào lớp đi.

Tuần qua tuần thật nhanh, thấm thoát mà bọn Kim vào đây học đã hơn một tháng rồi.  Giờ đây các cô chỉ còn lại có bốn đứa mà thôi vì Mỹ đã bỏ sang trường Phụ Huynh học với bà chị cho có chị có em.  Trúc thì nhận  thấy chương trình học ở đây có vẻ rất là tài tử, học mà chơi, chơi mà học như ai đó đã nói rằng “Học mà không chơi bán rơi tuổi trẻ, chơi mà không học bán rẻ tương lai”, thật là hợp jeux với Trúc vô cùng.  Vì ngoài giờ học, học sinh còn có thể tham gia các bộ môn thể thao như bóng rổ, bóng chuyền hay bóng bàn và thỉnh thoảng còn được đi picnic và du ngoạn vào ngày cuối tuần.  Tất cả những sinh hoạt thể thao đầy hứng thú và hấp dẫn này đều rất thích hợp với con người linh hoạt khỏe mạnh đầy sức sống như Trúc nên Trúc không đành lòng nào mà bỏ đi cho được.  Mai thì nhứt định ở lại để hằng ngày được gặp gỡ anh chàng người yêu tên Dương.  Lan và Kim thì nghĩ rằng học đâu rồi sẽ quen đó, như trước kia khi còn học ở trường cũ, các cô cũng đã từng gặp các vị thầy cô khó tính nhưng các cô cũng đã học được bốn năm cho đến hết lớp của trường. Vì các cô vốn ngoan hiền và tế nhị, không làm gì trái ý họ thì làm sao họ có thể giữ thái độ nghiêm khắc mãi cho được.

Giờ Pháp văn có thể nói là giờ vui nhứt trong tất cả các giờ học.  Khách quan mà nói thì Frère Venance rất có kinh nghiệm về tâm lý sư phạm nên Frère đã được lòng đa số học sinh.  Chẳng hạn như hôm nào gặp phải một bài văn phạm rắc rối, Frère thường cho học trò nghỉ xả hơi năm ba phút hoặc bảo hát chung với nhau một bài hát êm dịu nào đó cho đầu óc thư giản nhẹ nhàng rồi Frère mới tiếp tục dạy lại.  Sau giờ học, ít khi Frère được ra khỏi lớp đúng giờ vì các học sinh, thường là nữ sinh hay giữ Frère lại để hỏi thêm này nọ về bài Frère vừa giảng.  Riêng Kim không có gì để hỏi, cô thường ra đứng ngoài hành lang trước cửa lớp nhìn mông lung chờ các bạn.  Mỗi lần như thế, khi thoát được ra ngoài, đi ngang chỗ cô đứng, Frère đều dừng lại cười bâng quơ với cô và hỏi cô vài câu vớ vẩn.  Có lần Frère hỏi cô về sự học :

         - Em thích môn nào nhứt hở Kim?

Cô lắc đầu trả lời Frère :

          - Em không thích môn nào hết vì môn nào em cũng dở, nhứt là môn toán thì em xin chào thua.

Frère cười bảo :

          - Người như em, nhiều tình cảm hay mơ mộng như vậy làm sao giỏi toán cho được.  Còn môn Pháp văn của Frère thì sao, Frère thấy em khá lắm, có thể nói là nhứt lớp, em cũng không thích nữa à?  Làm người thì phải có mục đích, phải biết mình thích cái gì hay muốn cái gì.  Sở thích và nguyện vọng sẽ giúp cho mình hăng hái sống và cuộc đời từ đó mới có ý nghĩa, em biết không?

          - Cám ơn Frère đã khuyên bảo và quá khen.  Thật ra em không giỏi gì đâu mà vì em đã có căn bản từ thuở nhỏ, em đã học hết bậc tiểu học chương trình Pháp ở trường bà nên bây giờ coi như là ôn lại thôi.  Em còn nhớ lúc đó các bà Soeurs bắt tụi em phải nói tiếng Pháp trong lớp cũng như ngoài lớp vào giờ chơi, đứa nào lỡ quên miệng nói ra tiếng Việt là bị phạt một đồng, hết tiền ăn bánh.  Vì vậy tụi em không dám quên, nói tiếng Pháp với nhau cả ngày như là đầm con vậy.

Frère phì cười hỏi tiếp :

          - Sao em không tiếp tục học chương trình Pháp khi lên trung học?

          - Dạ vì các Soeurs không mở lớp trung học Pháp.  Nhưng như vậy thì cũng phải.

          - Cũng phải như thế nào?

Cô định nói nếu học luôn chương trình Pháp thì bây giờ cũng trở thành lỗi thời, không dùng vào đâu được vì người Pháp đã cuốn cờ về nước từ lâu.  Thời đại này là thời Anh thời Mỹ “làm chủ tình hình”, và Anh ngữ hiện thời được xem là một ngôn ngữ thịnh hành thông dụng nhứt trên thế giới mới là thứ ngôn ngữ cần thiết để học hơn nhưng sực nhớ ra là Frère đang dạy Pháp văn, lời thật e sẽ mất lòng nên cô phải nói trớ đi :

          - Cũng phải vậy để em khỏi học với các Soeurs nữa.  Các bà Soeurs muốn cho học sinh mình công dung ngôn hạnh đủ đầy  nên rất là khe khắt.  Em mến các Soeurs lắm nhưng cũng rất ớn kỷ luật gắt gao ở đó nên đã ra học trường ngoài khi chuyển sang chương trình Việt.  Frère biết không, Tuyết Mai và em lên đệ thất mới bắt đầu học tiếng Việt, vì vậy tụi em viết chính tả không có một chữ nào đúng khiến cô giáo dạy Việt văn tụi em phải kêu trời như bộng.  Mỗi khi gặp bài của tụi em cô cứ nhắm mắt cho bừa zéro là xong chớ không cần nhọc công phải đọc cả bài.  Nhưng cũng may, cô là người xóm giềng với Mai, coi nó như em cháu trong nhà nên không tiếc công nệ sức, thấy tụi em bết quá, cô phát nóng mũi nóng mặt bắt tụi em mỗi chiều sau giờ tan học phải đến nhà cô để cô chỉ dạy thêm đôi chút.  Và ngoài ra cô còn buộc tụi em phải đọc thật nhiều sách, truyện cổ nước Nam hay các loại tiểu thuyết lành mạnh để học cách hành văn.  Nhờ vậy mà sau hai tháng tụi em không còn trật lỗi chính tả một cách xà bát như trước nữa và những bài luận của em dần dần lên được hạng ba hạng tư trong lớp.  Cô nói em có khiếu văn chương.

Frère gật gù công nhận :

          - Thì đúng vậy rồi.  Mấy bài luận Pháp văn bây giờ em viết rất hay, ý tưởng thật phong phú.  Như bài viết về ngôi trường cũ của em hồi tuần rồi, em ví ngôi trường như chiếc nôi thời thơ ấu, những lời giảng dạy như những tiếng ru êm đềm của mẹ và những tàng phượng vĩ như những cánh tay mẹ hiền vươn ra che chở đón lấy con mình…

Mắt ngời sung sướng, cô hân hoan nói :

          - Frère lại khen em nữa rồi.  Frère nhớ rõ vậy sao.  Tuy giờ đây em không còn học với các Soeurs nữa nhưng đó là ngôi trường đầu tiên của em nên em có một ấn tượng rất sâu sắc, nhứt là những cây phượng già tàng to rợp bóng che mát cả sân trường.  Mỗi độ hè sang hoa nở đỏ ối đầy cành rực rỡ, em thích lắm, em thường nhặt hoa rụng mang về chia cho mấy đứa hàng xóm để cùng nhau chơi. Hoa phượng có nhiều trò chơi rất thú vị đối với bọn con nít. Thí dụ như thổi phồng lên đập vào trán nghe nổ cái bốp vui tai,  chơi đá gà móc hai đầu ngéo vào nhau, của đứa nào gãy trước là đứa đó thua, hoặc chơi nhà chòi mua bán, hoặc làm đám cưới giả, đứa nào cũng muốn làm cô dâu để được đội vương miện hoa phượng xinh xắn, và sau hết là cái nhụy hoa có thể ăn được, ngòn ngọt thơm thơm.  Hôm nào hoa rụng ít, em còn nhờ chú phu xe đưa rước hằng ngày trèo lên cây hái thêm cho em nữa.

Frère nhìn về phía cổng trường nơi có mấy gốc phượng vừa chớm tuổi dậy thì, giọng mơ màng xa xôi :

          - Vậy à?  Vậy thì hè năm nay em khỏi cần đi đâu cho mất công.  Trường mình cũng có mấy cây phượng do chính Frère trồng lúc Frère mới đổi về đây, đến nay đã được gần bốn năm rồi.  Tuy chúng chưa đủ già dặn để trổ nhiều hoa nhưng chắc cũng đủ cho em chơi đùa.  Năm sau đến mùa hoa nở, Frère tặng hết cho em rồi Frère đi.

Cô đang vui chợt nghe nao nao buồn.  Sao chưa gì Frère đã nói chuyện ra đi!  Niên học chỉ mới bắt đầu, sân khấu vừa mở màn thôi, tuồng còn chưa kịp diễn, người chỉ mới nhập cuộc sao vội nói chi chuyện tiệc mãn đêm tàn.  Bây giờ thì em đã lớn, đã qua rồi thuở bắt bướm hái hoa, đã qua rồi tuổi hồn nhiên thơ ấu, em không còn thích nữa chuyện chơi đùa, em không muốn Frère tặng hoa cho em rồi Frère đi đâu.  Sao Frère biết em nhiều tình cảm và hay mơ mộng?  Frère quan tâm đến em lắm hay sao?  Frère biết em hay  mơ mộng nhưng có biết là em mơ gì hay không?  Mộng của em không lớn không nhiều nhưng nếu đã là mộng thì làm sao có thể thành sự thật, mơ chỉ để mà mơ thôi.  Frère biết em nhiều tình cảm còn Frère thì sao?  Có phải vì Frère đã suy bụng ta nên mới ra bụng người ?  Nhạc lòng nếu không cùng âm điệu thì làm sao biết được ai là tri âm?  Frère hỏi em chưa quen với Frère hay sao mà còn thẹn thùng bẽn lẽn?  Frère có biết đâu mỗi lần bắt gặp ánh mắt và nụ cười của Frère hướng về em trong giờ học hoặc ngoài lớp, em đã không khỏi bâng khuâng lòng, thầm nghĩ cái nhìn trìu mến đó, nụ cười rạng rỡ kia phải chăng em đã gặp đã quen tự bao giờ!  Phải chăng Frère là một người quen cũ, một người thân xưa hay một cố nhân từ muôn kiếp trước mà mãi đến kiếp này em vẫn chưa quên?

Nhưng tiếc thay! cố nhân giờ đây là thầy của cô, hơn thế nữa lại là một tu sĩ thì cái chuyện tái hợp hôm nay cũng cầm bằng như mây với gió, như nước với bèo, hợp tan tan hợp, hợp để rồi tan thôi chớ trăm năm dễ có duyên gì mà mơ...! Thôi thì hãy cứ tận hưởng chút hạnh phúc đang có trước mắt đã. Đẹp nhứt là hiện tại mà. Chuyện ngày mai thì để ngày mai hẳng hay, dẫu sao người tính cũng không qua trời tính. Que sera sera!…

****************** 

Kỳ cuối tuần này, nhân tổ chức đi picnic cho hai lớp đệ ngũ và đệ tứ ở một ngôi chùa xã Phú Tâm cách thành phố khoảng mười cây số, Frère Venance ngỏ ý mời Kim và nhóm bạn của cô cùng đi.  Chuyện gì không biết chớ nghe nói đi chơi là Trúc gật đầu tán thành ngay không để lỡ cơ hội.  Mai thì nói bận việc không đi được còn Kim  thì chưa dám nhận lời vì còn phải chờ xin phép má.  Trúc nói như trấn an cô:

          - Mày đừng lo, mày quên là nhà con Lan ở Phú Tâm sao?  Lúc trước tụi mình vẫn thường đi nhà nó chơi, má mày đâu có la rầy cấm cản. Sáng mai tao qua rủ mày, lâu lâu một lần, tin chắc má mày sẽ dễ dãi cho đi.

Sáng chúa nhật, vừa ăn điểm tâm xong, Kim đã thấy Trúc quần áo gọn gàng, hăng hái chạy xông vào nhà, miệng vui cười hớn hở :

          - Đi Kim ơi!  Hôm nay trời đẹp ở nhà uổng lắm, mày xin phép má chưa?

Cô gật đầu đáp :

          - Xong rồi, chờ mày từ nãy giờ đây.  Chà tiếc quá, nếu hôm qua biết chắc được đi, tao nhận lời với Frère cho xong thì hôm nay mình có thể vào trường đi chung xe với hai lớp kia thì đỡ biết mấy.  Bây giờ mà phải lội bộ ra bến xe lam thiệt là mất giờ và mất hứng.

Cô chắt lưỡi than.  Trúc làm ra vẽ sành sõi dạy đời :

          - Mày nói sai rồi, như vậy mới là hứng thú đó.  Mình là khách thì mình cứ thong thả từ từ, cứ chuyển chệ cho tới trưa trời trưa trật.  Cứ để mặc cho người ta trông người ta đợi cho đến giờ chót, chừng người ta sắp tiêu tan hy vọng thì bất ngờ mình xuất hiện, như vậy người ta mới thấy quý.  Cái chiêu thức này gọi là “treo giá ngọc” đó mà.  Lát nữa mày sẽ thấy là tao nói không có sai.

Cô lườm Trúc :

          - Hay dữ à, nếu được như mày nói thì tao thiệt mừng hết lớn đó.  Mày làm như mình là trung tâm vũ trụ không bằng, chỉ sợ người ta còn không nhớ là đã mời mình nữa là khác, ở đó mà ngọc với ngà, vàng với bạc, quý cái nỗi gì mà quý chớ.

Ra khỏi cửa, hai đứa ríu rít hân hoan như chim xổ lồng cất cánh tung bay. Ngồi trong xe lam nhìn ra cảnh vật hai bên đường, Kim nghe lòng reo vui rộn rã. Đường vào thôn dã đẹp như một bức tranh, một bức tranh thiên nhiên sống động tuyệt vời của họa sĩ tạo hóa. Những cánh đồng lộng gió mút mắt thẳng cánh cò bay xanh rì, những bông lúa vừa trổ sữa cười cợt rung rinh trong nắng, nắng ngập đồng thênh thang.

Tới Phú Tâm, Trúc và Kim ghé vào nhà Lan.  Thấy hai đứa, Lan thở phào :

          - Dữ ác không, giờ này mới tới, gần hết buổi sáng rồi.  Tao trông muốn hụt hơi luôn, tưởng đâu tụi bây tử tế không đi rồi chớ. Thôi đi lại chùa lẹ lên, gần tới giờ cơm trưa rồi.

Chùa cách nhà Lan không xa mấy.  Chỉ mười lăm phút sau, bọn Kim đã có mặt nơi điểm hẹn.  Một cậu nam sinh lớp đệ ngũ đang đứng lơ mơ vô sự thấy đàn chị từ xa đi tới vội vàng chạy vào báo cáo lấy điểm.  Frère Venance bước ra đón các cô với nụ cười tươi tắn nở trên môi kèm theo một câu nói đùa :

          - Frère biết chắc thế nào các cô cũng sẽ đến vì Frère đã được thần linh báo mộng đêm qua.

Trúc ranh mãnh hỏi lại :

          - Thần linh báo mộng như thế nào hở Frère?  Báo là cả bọn sẽ tới hay chỉ có mình nhỏ Kim này thôi?  Frère là người đạo Chúa mà cũng tin thần linh nữa à?

Frère cười :

          - Chúa hay thần linh gì thì cũng như nhau thôi.  Người Thiên Chúa giáo thì gọi là Chúa, Phật tử thì gọi là Phật, còn như chuyện báo mộng thì Frère chỉ nghe nói là thần linh báo mộng chớ chưa nghe Chúa báo mộng bao giờ.  Mà thôi đây không phải là nơi giảng đạo, các cô vào nhập cuộc đi, Frère phó cũng đang trông các cô đó.  Hôm nay các em nam sinh lớp đệ ngũ trổ tài làm bếp nhưng có chị Lê hướng dẫn nên chắc cũng không đến nỗi nào bị ế.

          - Lê nào vậy Frère?  Phải chị Lê bên lớp đệ nhị đó không?

Lan hỏi.  Frère trả lời bằng cái gật đầu.  Kim sốt sắng nói :

          - Vậy tụi em cũng phải phụ một tay mới được.  Gì chớ nấu cơm là “nghề của nàng” mà nhưng để tụi em đến chào Frère phó trước đã.

Trúc đi bên cạnh Kim thì thầm chỉ đủ mình cô nghe :

          - Mày thấy tao nói có đúng không, ông ta trông mày từ sáng đến giờ mà làm bộ nói Frère phó trông.

Cô thúc mạnh vào người Trúc một cái ra dấu bảo im.  Trúc nhăn mặt nhưng lại cười thích chí vì cho rằng mình đúng.  Frère phó đang cùng chị Lê bàn chuyện các đội bóng rổ và bóng chuyền nữ.  Thấy đúng sở trường, Trúc cũng ngồi lại lắng nghe và góp ý.  Lan và Kim thì không có hứng thú về thể thao nên đến phụ việc nấu nướng với các em đầu bếp của lớp đệ ngũ.

Thấy một cái nồi to tướng trên lò, Lan nghiêng đầu nhìn vô hỏi :

          - Bữa nay các cậu cho ăn gì đây?

Đầu bếp chính trả lời :

          - Thịt kho dưa giá với gà xé phay, và còn thêm món tráng miệng chè đậu xanh nữa, được không chị?

Kim tấm tắc khen :

          - Hay quá, có chua, có mặn, có ngọt nghe thật hấp dẫn vô cùng.  Trưa nay chắc người nào cũng ngon miệng vét sạch nồi cả.

Thấy rổ rau còn nguyên chưa lặt chưa rửa, Lan và Kim mang ra bờ giếng ngồi lặt.  Frère Venance cũng theo ra ngồi bên cạnh chuyện trò vu vơ.  Một lát Frère hỏi :

          - Hai cô ăn kẹo không?  Frère có mang theo đây.

Lan từ chối nói cám ơn.  Kim cũng lắc đầu nguầy nguậy :

          - Em không thích ăn đồ ngọt, nhứt là kẹo.  Frère với Frère phó mỗi lần gặp tụi em là mời kẹo, làm như tụi em là con nít vậy.

Frère nheo mắt cười :

          - Thì em là con nít chớ gì nữa, cho Frère có cái lồng đèn mà cũng đòi lại, em quên rồi hay sao?

Chuyện chiếc lồng đèn ấy, làm sao cô quên được, chiếc lồng đèn mà cô đã tặng Frère vào đêm trung thu cách nay độ ba tuần, cũng là đầu dây mối nhợ khởi sự cho những lời đàm tiếu thị phi.  Đêm trung thu ấy, nhà trường tổ chức một buổi phát quà cho các em thiếu nhi. Trúc, Mai và Kim đã rủ nhau vào dự. Kim có làm hai cái lồng đèn mang theo định biếu các em nhỏ. Thấy xinh xinh, Frère cứ ngắm nghía trầm trồ và tỏ ý ước ao.  Thế nên cô đã không ngần ngại tặng ngay cho Frère một cái để Frère treo trên phòng. Sau đó một lúc, chẳng biết Frère đã nói với ai rằng đêm nay Frère có cái lồng đèn làm bạn ,  Frère sẽ ngủ với chiếc đèn. Câu nói ấy đối với Frère là  vô tư suông miệng nhưng bọn nội trú cho là có ẩn ý cho nên đã xúm nhau bàn tán dị nghị.  Chị Lê nghe được vội tìm cô khuyên nhủ hăm he, bảo cô phải đòi lại chiếc lồng đèn kẻo bọn học trò đồn ầm lên thì tai tiếng không biết đâu mà lường.  Trúc cũng đồng ý với chị Lê thúc giục cô lấy lại tang chứng ấy khiến cô chẳng đặng đừng, đành phải tìm Frère xin lại.  Frère cười nói sao cô trẻ con quá, cho rồi lại đòi.  Mặc Frère nói gì thì nói, cô cứ nằng nặc đòi cho được mới thôi.  Thấy cô cương quyết vậy, Frère chạy vội lên phòng, lát sau trở xuống tay không âu sầu bảo Frère xé rồi, em hãy yên tâm.

Cô ngỡ ngàng tự hỏi vì sao Frère không mang trả đơn giản như cô đã đòi mà lại xé đi.  Phải chăng Frère nghĩ rằng quà tặng của cô ví như cảm tình.  Cảm tình là tiếng lòng trung thực, là tâm ý riêng của một người đối với một người. Cảm tình không dễ gì xin xỏ hay chiếm lấy nên lại càng không thể nhận hay trả tùy tiện. Nếu Frère mang trả lại thì chẳng khác nào Frère đã phủ nhận cái tâm ý của cô và tự mình cũng đã dối lòng mình rồi vậy.

Nghĩ đến đây, cô ngước nhìn Frère cười buồn nói :

          - Em trẻ con thật nhưng em đâu có muốn vậy, chỉ tại câu nói của Frère nghe qua có vẻ bóng gió xa gần khiến thiên hạ phải nghĩ méo mó đi.  Không phải em chỉ sợ cho em thôi mà em cũng lo cho Frère nữa.

Frère phân trần :

          - Em biết không, hồi nào đến giờ, Frère chưa từng được ai tặng cho một vật gì cả nên khi nhận được chiếc lồng đèn xinh xắn ấy, tâm trạng của Frère như một đứa trẻ được quà, Frère rất vui mừng sung sướng nên mới buột miệng nói như vậy.  Thí dụ như em lúc còn nhỏ hoặc ngay cả bây giờ đây, nếu được ai cho vật gì mà em cảm thấy yêu thích, có phải là em sẽ khư khư giữ lấy, cả đến lúc đi ngủ cũng muốn mang theo lên giường, có phải hay không?  Em thử hỏi Lan xem Frère phân tách có đúng không?  Đó là tâm lý chung, hầu như là của tất cả mọi người.  Lời nói của Frère đêm ấy phát xuất từ sự bộc trực chân thành.  Frère không có ngụ ý gì nên đâu cần phải đắn đo nghĩ ngợi hoặc phải uốn lưỡi bảy lần?  Tuổi học trò là cái lứa tuổi đầy sự hiếu kỳ, giàu đầu óc tưởng tượng và hay thêu dệt vẽ vời.  Bọn chúng chỉ xầm xì cho thỏa tính vậy thôi chớ không có hàm ý gì đâu, em đừng lo sợ.

Lan chưa kịp có ý kiến gì thì đã nghe tiếng chị Lê vang lên :

          - Ai lãnh phần rửa rau đó, xong chưa?  Thức ăn đã sẵn sàng, chỉ còn chờ món rau trộn nữa là có quyền nhập tiệc ngay.  Thực khách đã tề tựu đông đủ cả rồi đó.

Sau bữa ăn ngon lành ngoài trời, cuộc sinh hoạt càng thêm hào hứng qua các màn văn nghệ giúp vui như đàn hát, ngâm thơ, đố chữ hay kể chuyện vui cười.  Bọn học sinh nội trú hôm nay thật khoan khoái hả hê vì đã được dịp vui chơi thả dàn, tạm quên đi những quy củ nhàm chán khô khan mà thường ngày vốn không cách nào trốn chạy được.

Giữa lúc cuộc vui đang rộn ràng sôi nổi thì thình lình trời bỗng nổi cơn giông gió. Mây đen từ đâu kéo đến mịt mù và mưa ào ạt tuôn như trút nước.  Cả đám ùn ùn chạy vội vào chùa ẩn núp. Như còn tiếc rẻ cuộc chơi dang dở nửa chừng, vài đứa còn bày cờ Domino ra rủ nhau chơi tiếp tục.  Kim ngồi xem một lát  thấy không hứng thú nên bước ra hiên chùa đứng ngắm mưa.  Bầu trời ảm đạm một màu, những bụi chuối đã tả tơi lá vì cơn giông lúc nãy đang đứng cúi đầu ủ rũ tang thương.  Một chú sẻ con lạc mẹ rét mướt co ro có lẽ quên đường về tổ bay là sà dưới sân kêu chiêm chiếp nghe não lòng.  Cơn mưa đã bớt ồ ạt, chỉ còn lác đác bay bay đủ làm hiu hắt lòng cô gái mười sáu đa tình.  Đang lắng hồn theo nhịp mưa buồn rả rích cô chợt nghe có tiếng ai êm đềm bên tai :

          - Em sentimentale quá.

Frère đã đến bên cô từ lúc nào mà cô không hay biết.  Cô bừng tỉnh cơn sầu, buông tiếng thở dài nhìn Frère nói :

          - Em không thích mưa chút nào cả Frère à.  Mỗi lần mưa rơi là lòng em như đắm chìm vào một nổi buồn sâu thẳm mà em không cách nào vùng vẫy hay ngoi lên được.  Em nghĩ mưa là nguyên nhân tạo ra mọi sự buồn, bằng chứng là cơn mưa đã làm gián đoạn cuộc vui vừa rồi Frère thấy không?  Bởi vậy em không có chút cảm tình nào với mưa và lại càng ghét hơn nữa là sấm sét, những tia chớp, những tiếng gầm lúc nào cũng  làm em giựt mình kinh sợ. Ghê quá đi.

Frère mĩm cười ngắt lời cô :

          - Theo như luận điệu của em thì coi bộ em còn ghét lây nhiều thứ nữa.  Thì đồng ý vậy rồi.  Mưa trông buồn thật nhưng đó là cách nghĩ theo tuổi trẻ vô tích sự, hoặc theo tâm hồn đa cảm của em thôi, chớ thực tế thì mưa mang rất nhiều lợi ích cho sự sống trên mặt đất thế gian này.  Tâm tính con người có khi buồn khi vui thì trời cũng phải có lúc mưa lúc nắng, có sáng có chiều.  Nhưng chuyện Frère muốn nói ở đây không phải là chuyện nắng mưa thời tiết mà Frère muốn nói là em đừng nên dễ dàng xúc cảm vì ngoại cảnh.  Con người quá nhiều tình cảm thường chịu nhiều thua thiệt và dễ bị thất bại trong cuộc đời.  Frère hiểu con người em lắm nhưng như thế không được đâu, em nên cố gắng sửa đổi.  Nếu mình có thể nhìn đời bằng cái nhìn lạc quan cởi mở thì sẽ thấy cuộc đời tươi sáng hoan lạc, chuyện gì cũng có cái khía cạnh tốt và xấu của nó chớ không hẳn chỉ xấu hay đáng ghét đáng chê hoàn toàn đâu em.

Frère nói đến đây thì có một nam sinh chạy đến gọi Frère, nói Frère phó bảo tập họp các học sinh lại để chuẩn bị về.  Một ngày vui thế là chấm dứt.  Cả đám xúm nhau thu dọn lên xe ra về trong niềm luyến tiếc ngẩn ngơ.  Đưa Lan đến nhà xong, Frère cho xe trực chỉ về hướng thành phố.  Mưa vẫn còn rơi, gió vẫn thổi lạnh.  Cô nhìn lại xóm thôn đang khuất mờ dần trong màn mưa buồn giăng giăng lất phất, trong khói bếp lam chiều nhà ai vương vương nhẹ tỏa nghe xao xác trong tim một kỷ niệm vừa len lỏi bước vào.  Cám ơn Phú Tâm đã cho cô một ngày vui đáng nhớ.  Cám ơn Frère những lời khuyên bảo ân cần khó quên.