Khoảng 20 năm trước, thầy tui (1 doanh
nhân lớn tuổi người Hongkong mà tui kính phục kính yêu tuyệt đối) sang VN thăm
sau khi hướng dẫn cho tui cách làm ăn, sẵn coi 1 số cơ hội để đầu tư. Có lần
tui đưa thầy vô quán, thầy gọi ly sinh tố mãng cầu xiêm, một loại nước rất đắt ở
bển. Khi bưng ra, thầy lấy muỗng trộn đá lên định uống thì tự dưng thầy ghé tai
tui nói nhỏ, trong ly sinh tố này có 1 con ruồi, gọi cho thầy chai 1 nước suối
đi, đừng nói gì, khi tính tiền thì vô trong nói nhỏ cho họ biết, vẫn trả đầy đủ
nha. Tui nghe xong liền đưa 2 ngón tay lên bấm dấu hiệu "triệu tập tiếp
viên đến, manager đâu, chủ quán đâu", định làm ầm để đổi 1 ly khác. Nhưng
thầy suỵt bảo "should not". Tui lúc tính tiền thì tới sát quầy, nói
nhỏ với cô bé đứng pha chế, dù trong bụng thì muốn chửi tanh bành cho hả dạ hả
gan. Nếu không có thầy, tui sẽ cho nó biết tay, khỏi làm ăn luôn, cho nó đóng cửa
không phục vụ người khác luôn. Xưa nay, cứ gặp chuyện không vừa ý là tui hành xử
kiểu hổ báo gầm gừ, ăn thua đủ để lấy tiền đền bù cho được và sẵn sàng bỏ mấy
ngày nghĩ cách trừng trị nếu có gì đó không vừa ý. Trong xã hội luôn có 1 nhóm
người có góc nhìn tiêu cực giống tui ủng hộ nên tui cho là mình luôn đúng, người
ta luôn sai. Một khi đã "mắc lừa" thì tui sẽ lập tức la to lên cảnh
báo cho người khác biết!
Lúc ra xe, đang nổ máy cho điều hoà mát
tí mới đi thì qua gương chiếu hậu, tui thấy một anh thanh niên chạy vội tới.
Tui kéo kính hỏi vụ gì thì thấy người thanh niên này gập đầu, nói dạ em là chủ
quán, cám ơn anh đã bỏ qua cho lỗi của quán em. Tui định lên lớp 1 bài moral đạo
đức và cung cách làm ăn, năng lực quản lý thì thầy cũng nói "should
not", xong bảo tài xế đi đi.
Tui ngạc nhiên về pha xử lý này của thầy.
Tui lớn lên trong văn hoá làm ầm mọi sự cố thuộc lỗi lầm của người khác, vừa
thoả mãn được cái tôi, mà có khi còn được lợi tiền đền bù. Lúc ăn tối, thầy
nói, nếu lần sau gặp vậy, con cứ xử lý như thế. Phải yêu nghề kính nghiệp của
nhau, ai cũng có miếng ăn. Sự cố người ta đâu có cố ý. Dù làm nghề gì cũng sẽ
có những phát sinh bất ngờ, mình cũng lo lắng căng thẳng, cũng đâu muốn khách
hàng làm ầm ĩ và tẩy chay hay bốc phốt hay đòi tiền đền bù đâu, đúng không?
Mình sao thì người ta vậy, mình cầm được tiền đền bù trong khi người ta đau
lòng và buồn bã, thì đồng tiền đó có tốt đẹp gì. Mình lợi dụng cơ hội người ta
ngã ngựa để xuống tay thì sẽ thành người hạ đẳng. Mình ép quá thì người ta cũng
đưa, nhưng có bao nhiêu đâu con. Tiền đền bù là mình không lấy dù người ta chủ
động đưa, còn đòi cho bằng được thì kỳ lắm, mất thì thôi bỏ qua, có gì đâu mà
tiếc ghê tiếc gớm vậy. Trí não nên dành để làm ra tiền từ cái nghề của mình, sẽ
nhiều hơn cái mất kia. Người chủ quán khi nãy hãy còn rất trẻ. Nếu làm ầm ĩ,
người ta sẽ mất khách. Họ sẽ tự biết cách điều chỉnh lại. Còn không thì họ sẽ
phải đổi nghề. Khi người ta sai lầm, mình đừng có khoét sâu vô, tạo thành vết
thương lòng cho người ta, khó phai cả đời, mình tự dưng biến thành người ác. Chỉ
vì chút lòng tham, chỉ vì chút cái tôi mà hành xử vậy thì không sang.
Làm người ta mất mặt trước người khác là
mình phạm vô một trong 3 đại kỵ, nếu con muốn thành doanh nhân chân chính thì
phải tránh. Xã hội, khi có nhiều người hành xử cao thượng thì sẽ văn minh, con
nên hướng dẫn mọi người như thế, ai nghe theo thì hậu vận sẽ tốt đẹp vô cùng.
Chừa đường cho người ta đi thì lối mình cũng thênh thang.
*2
điều đại kỵ tiếp theo là gì, các bạn còm lai sẽ để đọc tiếp. Có câu chuyện
tương tự mình gặp phải và mình đã hành xử cao thượng thì cũng kể lại ở còm nhé.
Ai thấy mình phóng khoáng sang trọng thì cũng nhắn, để bữa nào tui dẫn đi du lịch
Hongkong thăm thầy cũ nha. Đi chơi là phải xài tiền như nước, phải nói cám ơn
liên tục và cười miết cả ngày cho nhau!
Tony Buổi Sáng
Cám ơn tác giả bài viết và tôi rất cảm phục ông thầy người Tầu Hồng Kông, cho nên người Tầu mà mà học cái hay từ tổ tiên của họ dù đi đến đâu họ cũng dễ thành công, tôi cũng cảm phục người học trò đã lắng nghe lời khuyên của thầy mình để nên thân, nên người. Đây đúng là Tâm Hồn Cao Thượng của người thầy.
ReplyDeleteĐọc câu truyện này làm tôi nhớ lại ngày xưa báo chí ở Saigon có ghi lại câu chuyện về một người thư ký Ngân Hàng Pháp vào ăn trưa ở tiệm Hủ Tiếu lúc đang ăn thì ông ta nhìn thấy vật gì mầu đen bằng cỡ hột đậu đen, ông ta lấy muỗm vớt ra thì hóa ra con ruồi sa vào chết trong tô Hủ Tiếu, ông ta mang tô Hủ Tiếu và con ruồi gặp ông chủ tiệm xin đổi tô khác, nhưng ông chủ tiệm không chịu đổi và nói ông cứ vớt con ruồi ra rồi tiếp tục ăn có sao đâu. Giận quá ông ta trả tiền rồi ra về, sau do ông ta viết bài đăng trên báo đã gây công phẫn trong lòng độc giả và nhiều người tẩy chay không đến ăn tại tiệm Hủ Tiếu đó nữa, nhưng thời gian sau đó tiệm Hủ Tiếu này vẫn đông khách như thường.
Đây cũng là bài học cho các độc giả.